Opnieuw meer belasting op vastgoed in twee Brusselse gemeenten

Brusselse gemeenten kijken steeds vaker naar woningeigenaars om hun gemeentekas te spijzen. Na Jette, Sint-Pieters-Woluwe en Sint-Agatha-Berchem verhogen volgend jaar ook Ukkel en Evere de opcentiemen op de onroerende voorheffing. "We moeten anticiperen op hogere uitgaven van ons OCMW," zegt burgemeester Alessandro Zappala (PS) van Evere.

Dat schrijft Le Soir en was in het voorjaar al aangekondigd in zowel Ukkel als Evere. Het gaat om extra heffingen op de onroerende voorheffing vanaf 2026, met verwachte inkomsten vanaf 2027.

In Jette, Sint-Agatha-Berchem en Sint-Pieters-Woluwe waren de opcentiemen eind vorig jaar al verhoogd voor het huidige aanslagjaar 2025. Zij kunnen de bijkomende inkomsten al in januari volgend jaar verwachten. Intussen overwegen steeds meer andere gemeenten een gelijkaardige belastingsprong.

"Wij beslissen dat pas in september en het ligt gevoelig, maar de begrotingsoefening is nergens evident," klinkt het bij één lokale schepen van Financiën, die anoniem wil blijven. "Overal in Brussel moet je rekening houden met de vier P's: personeel, pensioenen, politiekosten en precariteit ofwel armoede."

Net die vier P's duwen de facturen zowat overal de hoogte in. Door herhaalde loonindexeringen kosten zowel het eigen gemeentepersoneel als lokale politieagenten meer dan enkele jaren geleden. Bovendien komt er een pensioengolf aan en zitten de OCMW's almaar vaker op hun tandvlees. In Ukkel is al sprake van een put van vier miljoen euro bij het OCMW. "We zien duidelijk een groeiende armoede," zei lokaal schepen van Financiën Valentine Delwart (MR) daarover in april aan RTBF. Volgens Le Soir kosten ook de rusthuizen extra geld.

Delwart was deze vrijdag niet bereikbaar voor toelichting. Ze rekent wel op zo'n tien miljoen euro aan extra inkomsten vanaf 2027, aldus RTBF. De heffing op woningeigendom in Ukkel stijgt vanaf het volgende aanslagjaar van 2.940 naar 3.240 opcentiemen.

OCMW-uitgaven opvangen

Maar wat betekent zo'n beslissing voor de inwoners van Ukkel? De opcentiemen worden verrekend op de onroerende voorheffing die het Brussels Gewest aanrekent voor woningeigenaars. Zo'n onroerende voorheffing bedraagt in Brussel 1,25 procent van het geïndexeerde kadastraal inkomen.

Een voorbeeld: wie een geïndexeerd kadastraal inkomen van 1.000 euro heeft, betaalt daar in Brussel 1,25 procent onroerende voorheffing op. Dat komt neer op 12,5 euro voor de gewestelijke kas. Pas op dat bedrag worden de opcentiemen verrekend. Enerzijds betaal je 989 opcentiemen voor de Brusselse agglomeratie, ofwel 123,63 euro in bovenstaand voorbeeld (12,50 euro x 9,89, red.). Anderzijds de gemeentelijke toeslag, die per lokaal bestuur varieert.

Stel dat deze eigenaar in Ukkel woont, dan betaalt die 2.940 opcentiemen op de onroerende voorheffing van 12,50 procent. Dat komt neer op 367,5 euro voor de gemeentekas (12,50 euro x 29,4, red.). Vanaf 2026 gaat het met de nieuwe tarieven al om 405 euro (12,50 euro x 32,4, red.), ofwel 37,5 euro meer.

Alleen neemt dat verschil snel toe naarmate het kadastraal inkomen hoger ligt. En liggen de opcentiemen in heel wat Brusselse gemeenten al een pak hoger dan die van Ukkel: in Schaarbeek gaat het zelfs om 4.191 opcentiemen. Le Soir kreeg alvast bevestiging dat die gemeente geen verhoging in de belastingen plant. In april sloot wel één rusthuis van het OCMW in Schaarbeek als besparingsoperatie.

Hieronder vind je de huidige opcentiemen per Brusselse gemeente. De belastingverhoging in Evere en Ukkel treedt pas vanaf 2026 in werking:

"Bij ons stijgen de opcentiemen vanaf 2026 van 3.800 naar 3.990," zegt burgemeester Alessandro Zappala (PS) van Evere. De beslissing viel in juni en is al gecommuniceerd aan de inwoners. "Uiteraard heffen wij niet graag extra belastingen, maar de inkomsten zijn onmisbaar om de continuïteit van onze publieke diensten te verzekeren. We engageren ons ertoe om de komende jaren geen bijkomende belastingverhoging door te voeren."

Evere rekent op 2,5 miljoen euro aan nieuwe inkomsten vanaf 2027. Die komen van de hogere opcentiemen op vastgoedeigenaars, maar ook van de aanvullende personenbelasting op inkomen. "Die laten we stijgen van 6,5 naar 7 procent," zegt Zappala.

Evere is niet de enige gemeente die de personenbelasting verhoogt. In Anderlecht gebeurde dat begin dit jaar ook al. Daar betalen inwoners vanaf dit aanslagjaar 7 procent in plaats van 5,5 procent gemeenteheffing op hun inkomsten.

Opvallend: in Schaarbeek blijft de aanvullende belasting op inkomen nog altijd het laagst van heel Brussel, met 4,6 procent. En Sint-Pieters-Woluwe liet diezelfde belasting zelfs een stuk dalen, van 6 naar 5,7 procent dit jaar. Intussen zijn hun opcentiemen op de onroerende voorheffing wel hoog of gestegen. "Mogelijk anticiperen sommige gemeenten al op het toekomstige federale beleid. De regering-De Wever wil de belastingdruk op arbeid verminderen, maar dat betekent dat het bedrag waarop de aanvullende gemeentebelasting gebaseerd wordt ook zal krimpen,” zei professor fiscaal recht Michel Maus (VUB) daar begin dit jaar over.

'Nieuwe leeflonen'

In het voorbeeld van hierboven zal een inwoner van Evere met een gelijkaardig, geïndexeerd kadastraal inkomen van 1.000 euro vanaf volgend jaar al 492,50 euro aan gemeentebelasting moeten betalen. Dat is 17,50 euro meer dan voorlopig.

"We hebben wel degelijk bespaard, maar de indexatie van lonen zorgt voor meer uitgaven. Bovendien verwachten wij in Evere tot 1.300 nieuwe leefloonaanvragers, zodra de werkloosheidsuitkering beperkt wordt in de tijd," zegt Zappala. Die federale maatregel gaat van start in januari volgend jaar.

"Belangrijk is dat wij tegelijkertijd onze huisvestingspremies verhogen van 140 naar 150 euro," benadrukt Zappala. Die premie geldt voor alle woningeigenaars die hun pand niet verhuren, maar zelf betrekken. Ze wordt bij de belastingaangifte automatisch afgehouden van de onroerende voorheffing. Ook gemeenten de gemeenten Anderlecht, Vorst, Elsene, Jette, Sint-Gillis en Schaarbeek hebben zo'n huisvestingspremie voor eigenaars, zij het met eigen voorwaarden.