BIG CITY. Hoe telt de politie de mensenmassa bij een grote betoging?

Elk jaar vinden er in Brussel zo'n duizend manifestaties plaats, variërend van kleine protestacties tot massale optochten met duizenden mensen.

Wanneer een grote betoging door de straten van Brussel trekt, krijgen we steevast twee verschillende aantallen te horen: een iets lager aantal van de politie en een hoger van de organisatoren. Dat die getallen zelden overeenkomen, is geen toeval. Beide partijen hanteren een verschillende manier van tellen.

De politie voert een manuele telling uit langs het parcours. Agenten in burger staan op strategische punten, waar ze een goed overzicht hebben. Ze delen de betoging op in blokken: bijvoorbeeld blokken van vijf rijen. Dan tellen ze hoeveel mensen er in één rij lopen. Zijn er dat twintig, dan telt één blok honderd betogers. Met een manueel telapparaat, waar ze op klikken, tellen ze hoeveel van die blokken of colonnes er voorbijkomen.

Omdat het een manuele handeling is, op basis van observatie, bestaat het risico dat er fouten worden gemaakt. Het telwerk van de politie blijft dus een schatting.

(Lees verder onder de foto)

Het tweede getal is dat van de organisatoren van de manifestatie of betoging. Zij hanteren een andere aanpak en baseren zich meestal op vooraf verzamelde gegevens, zoals inschrijvingen via lokale afdelingen, het aantal verkochte treintickets, het aantal gereserveerde bussen en het aantal mensen dat zich op 'aanwezig' zette op sociale media.

Daarnaast tellen sommige organisatoren ook ter plaatse, al is niet altijd duidelijk of ze een globale telling uitvoeren of alleen steekproeven nemen. Vaak ligt hun schatting iets hoger dan die van de politie, omdat een grote opkomst het gewicht van hun protest onderstreept.

Het verschil tussen beide aantallen is dus vooral het resultaat van de verschillende manier van tellen.

Een schatting

Bovendien kan een manifestatie chaotisch verlopen: mensen sluiten onderweg aan, stappen vroeger uit of verspreiden zich over bredere straten. Dat maakt een exacte telling vrijwel onmogelijk. Wie er ook telt, en hoe er ook wordt geteld, het juiste aantal blijft een schatting.

Er bestaan wel manieren om nauwkeuriger te tellen, zoals het analyseren van mobiel datagebruik via 4G- en 5G-netwerken tijdens een manifestatie. Dat zou een objectiever beeld kunnen geven van de massa, maar kost veel geld en zelfs dat resultaat blijft een schatting.

Of er nu tien, tienduizend of honderdduizend betogers zijn in de straten van Brussel, de telling blijft een complexe en niet-exacte wetenschap. Het blijft altijd een kwestie van inschatten, en de waarheid ligt ergens tussen de schattingen van de politie en die van de organisatoren.

VOLGENDE KEER De Koninklijke Serres worden verwarmd met de restwarmte van de verbrandingsoven van de witte vuilniszak.

Zelf ook een vraag voor Big City? Stel hem hier