Vivaqua kampt met 80 miljoen euro aan onbetaalde waterfacturen

Waterbedrijf Vivaqua zoekt naar slimme manieren voor een betere inning van zijn openstaande facturen, maar vreest tegelijk voor een toename van de wanbetalingen door de verarming van de bevolking. "We merken dat gepersonaliseerde sms'en helpen."

Het openstaande saldo van 80 miljoen euro slaat op de ongeïnde bedragen die de afgelopen jaren cumulatief opgebouwd werden en heeft te maken met "de specifieke karakteristieken" van de Brusselse bevolking, zegt het waterbedrijf. Vrij vertaald: dat steeds meer gezinnen hun waterfactuur niet kunnen betalen en daardoor soms op minimumdienst gezet worden, is een symptoom van de brede armoede onder de Brusselaars.

Vivaqua citeert in zijn pas verschenen financieel jaarrapport uit onderzoek waaruit blijkt dat bij ruim één op de vier Brusselse gezinnen sprake is van waterarmoede, tegenover één op de vijf in Wallonië en slechts één op de tien in Vlaanderen. Dat betekent dat bij een kwart van de Brusselse gezinnen de waterfactuur heel zwaar doorweegt in het gezinsbudget, wat tot betalingsmoeilijkheden kan leiden.

De wanbetalingen leiden elk jaar tot gemiste inkomsten bij het waterbedrijf, dat een reusachtige schuld van 1,2 miljard euro torst en dus elke euro goed kan gebruiken. Vivaqua is voor zijn inkomsten bijna volledig afhankelijk van de waterverkoop. De opbrengsten uit de verkoop van water en aanverwante diensten kwamen in 2024 uit op 303 miljoen euro, maar dat bedrag zou bij beter betaalgedrag dus een pak hoger kunnen liggen.

Minimumdienst

Vivaqua is wettelijk verplicht om, zelfs bij hardnekkige niet-betaling van de facturen, een minimumdienst te garanderen aan gezinnen. "Die beschermingsmechanismen helpen niet bij de terugdringing van de onbetaalde facturen", schrijft het waterbedrijf droogjes in zijn jaarrapport.

Opmerkelijk: ook veel kmo's betalen hun waterfactuur niet of te laat. De horecasector is daarbij, net als de vorige jaren, duidelijk oververtegenwoordigd.

Er lijkt geen beterschap in zicht. Vivaqua schrijft dat de grootste financiële onzekerheid voor het bedrijf in de komende jaren ligt "in de trend van onbetaalde uitstaande vorderingen als gevolg van faillissementen van bedrijven of de precaire situatie van huishoudens". Ook vorig jaar stond die passage in het financiële jaarrapport, een teken dat het om een steeds terugkerend probleem gaat.

Sms

Toch blijft het waterbedrijf niet bij de pakken zitten. Er is overleg aan de gang met de OCMW's en met Brussel Fiscaliteit om de informatie-doorstroming over de financiële toestand van de slechte betalers te verbeteren. Het doel is om bij wanbetalingen korter op de bal te spelen en alle mogelijke financiële en invorderingstechnieken uit te putten, bijvoorbeeld via de OCMW's.

Vivaqua verzamelt ook zoveel mogelijk gsm-nummers van zijn klanten, om indien nodig herinneringsberichtjes te kunnen sturen. "We merken dat gepersonaliseerde sms'en een effectief middel zijn om het betaalgedrag te verbeteren", zegt woordvoerster Saar Vanderplaetsen.

Facturenchaos voorbij

Eén lichtpuntje voor Vivaqua: de IT-problemen die de facturatie de voorbije jaren helemaal in de war stuurden, lijken eindelijk van de baan. Eind vorig jaar was de facturenstroom voor 99 procent van de 400.000 aansluitingen weer zoals het hoort, en dat zowel voor de periodieke betalingen als voor de jaarlijkse afrekening. De druk op het voorheen overbelaste callcenter neemt daardoor af.

Het einde van de facturenchaos heeft een dubbel gunstig effect op de inkomsten: de niet-geïnde inkomsten van de voorbije jaren konden deels nog gerecupereerd worden en de genormaliseerde contacten met de klanten leiden tot beter betaalgedrag.