Medewerkers van Vluchtelingenwerk Vlaanderen hebben naar eigen zeggen de afgelopen dagen de eerste slachtoffers ontmoet van de nieuwe asielmaatregelen. Onder hen bevond zich een Afghaans gezin met drie jonge kinderen dat hulp zocht bij de juridische helpdesk van Vluchtelingenwerk. Pogingen om noodopvang te regelen leverden niets op.
Sinds 4 augustus mag Fedasil opvang weigeren aan mensen die in een ander Europees land al bescherming hebben gekregen. Volgens Vluchtelingenwerk Vlaanderen gaat het meestal om mensen die in Griekenland erkend zijn als vluchteling, maar daar geen toegang hebben tot werk, huisvesting of onderwijs en daarom verder reizen.
Vluchtelingenwerk Vlaanderen meldt donderdag dat ze nu de eerste slachtoffers zien van de nieuwe maatregel: een familie met drie jonge kinderen die om hulp vroeg bij de juridische helpdesk, maar voor wie geen opvangplek kon worden gevonden.
Het gaat om een Afghaans gezin met kinderen tussen één en drie jaar oud. "Even later zag ik hen op straat, zonder idee waarheen," getuigt Helene, medewerker bij Vluchtelingenwerk Vlaanderen. "De moeder hield haar kinderen weg van het drukke verkeer op de Kleine Ring. Ze waren bang, vermoeid en gedesoriënteerd."
Samusocial en andere organisaties werden gecontacteerd om noodopvang te voorzien, maar er werd geen beschikbare plaats gevonden. Het gezin zit daardoor ook donderdag nog steeds zonder onderdak, laat Alix Bolsens van Vluchtelingenwerk Vlaanderen weten. Ze zijn niet de enigen, aldus Bolsens: "We weten nog van een tweede getroffen gezin."
Volgens Bolsens zien de medewerkers van de Legal Helpdesk, die vluchtelingen bijstaan, nu stilaan een tweede groep mensen opduiken. Tot nu toe ging het vooral om alleenstaande mannen met vragen over opvang, maar daar komen nu ook gezinnen met kinderen bij.
De organisatie benadrukt dat gezinnen met kinderen die asiel aanvragen in België altijd recht zouden moeten hebben op een opvangplaats. “Bescherming bieden aan mensen die dat het meest nodig hebben, begint bij de bescherming van kinderen,” zegt Tine Claus, directeur van Vluchtelingenwerk Vlaanderen. De hulporganisatie roept de regering dan ook op om de maatregel te herzien.
Ruim een maand geleden keurde de plenaire Kamer nieuwe asielmaatregelen goed die de instroom van asielzoekers moeten beperken. De meerderheidspartijen stemden voor, samen met Vlaams Belang en Open VLD, terwijl de linkse oppositie tegenstemde.
Federaal minister van Asiel en Migratie Anneleen Van Bossuyt (N-VA) wil zo het aantal aanvragen terugdringen. In dezelfde lijn werd eerder beslist om alleenstaande mannen niet meteen op te vangen: sinds de vorige regering komen zij eerst op een wachtlijst.
Vorig jaar kwam bijna de helft van alle asielaanvragen in België – zo’n 15.000 van de bijna 40.000 – van mensen die al bescherming hadden of een lopende aanvraag hadden in een andere lidstaat.
Van Bossuyt zegt in een reactie dat de regering "uiteraard wil vermijden dat mensen, zeker kwetsbare gezinnen met kinderen, op straat belanden". "Maar jarenlang is er een te laks beleid gevoerd, waardoor de situatie onhoudbaar is geworden. We moeten maatregelen nemen," benadrukt ze.
Zo werden volgens haar de Europese regels, die stellen dat wie in een andere lidstaat al bescherming heeft, geen opvang meer kan krijgen in een ander land, te vaak genegeerd. "Daardoor vangt België disproportioneel veel mensen op die eigenlijk in een andere lidstaat zouden moeten zijn, mede door ons gunstige sociale stelsel", zegt de minister. Ze benadrukt ook dat vrijwillige terugkeer altijd mogelijk is.
"Het 'asielshoppen' moet stoppen, want dat ondergraaft het draagvlak voor het hele systeem", besluit ze. "De nieuwe crisismaatregelen zullen het opvangnetwerk net beter beschermen voor wie er volgens de regels wel recht op heeft."
Lees meer over: Samenleving , Refugee Legal Helpdesk , Vluchtelingenwerk Vlaanderen
