Zelfbestuursstraat in Anderlecht wil zes bomen in ruil voor zes parkeerplaatsen

Veel bewoners van de Zelfbestuursstraat in Anderlecht stemden dinsdagavond in de raadszaal van de gemeente voor de aanplanting van zes bomen op evenveel parkeerplaatsen. De vraag naar extra bomen kwam er op initiatief van schrijfster Lize Spit en haar buurvrouw. Het is nu aan het gemeentecollege om te beslissen of het project effectief doorgaat.

Het idee voor een groene straat ontstond begin vorig jaar, toen schrijfster Lize Spit, samen met haar buurvrouw, een voorstel indiende bij het project Brussel Plant, een initiatief van Brussel Mobiliteit. Ze gingen ervan uit dat er slechts budget was voor één boom, maar tot hun verrassing bleek er 50.000 euro beschikbaar, voldoende om zes bomen te planten.

De groendienst van de gemeente werkte daarop een plan uit waarbij zes parkeerplaatsen zouden verdwijnen ten voordele van zes nieuwe bomen: twee sierappels, twee lijsterbessen en twee elzen.

Na de lokale verkiezingen ontstond er toch even paniek bij het duo. Het nieuwe gemeentebestuur van Anderlecht besloot het project tijdelijk stil te leggen en eerst het draagvlak te meten via een publieke stemming. “We dachten dat ze al gingen beginnen met planten", zegt Spit. “Plots kregen we bericht dat er eerst een inspraakmoment zou komen.”

Burgerparticipatie

De stemming voor het project vond dinsdagavond om 18.30 uur plaats in de raadszaal. Geen ideaal uur voor werkende mensen met kinderen, vond Spit. Daarom besloot ze samen met enkele buren de straat massaal te mobiliseren. “We hebben online flyers verspreid en affiches in de straat opgehangen. We wilden vermijden dat mensen achteraf zouden zeggen dat ze van niets wisten.”

De inspanning loonde want de opkomst was uitzonderlijk hoog. “Normaal komt er maar een handvol mensen naar zo’n buurtvergadering. Nu zat de zaal vol. De gemeente zei zelf dat ze dit nog bijna nooit hadden meegemaakt.”

Schepen van Openbare Werken Julien Milquet (Les Engagés), had op voorhand tien handtekeningen verzameld bij lokale handelaars die tegen het plan waren. “Maar bewoners mochten geen volmacht geven. Dat voelde fout. De tien negatieve en twee positieve stemmen die in de straat bij handelaars verzameld werden, telden wel gewoon mee, maar konden het tij uiteindelijk niet keren", zegt Spit.

In totaal stemden 39 mensen voor en 11 tegen.

Volgens Milquet wordt het project nu verder besproken binnen het college. “Het was een interessante oefening in directe democratie", zegt hij. “We verwachten over twee weken een finale beslissing."

Bij een goedkeuring zullen er in 2026 zes bomen geplant worden.

Lange strijd

Lize Spit is al een tijdje bezig om het project te realiseren. Het geld krijgt de gemeente van het gewest. "Dus voor de gemeente is het een ‘cadeau’. De gemeente Anderlecht heeft weinig budget om te besteden aan de openbare ruimte bij ons, want altijd als we om verbeteringen vragen, krijgen we te horen dat er geen geld is", stelt Spit vast.

Daarom schrok ze, toen het college niet meteen akkoord ging met die bomen. "Als het plan niet wordt goedgekeurd, dan verliezen ze die subsidie, die wij dus eigenlijk voor hen hebben binnengehaald."

Eén enkele handelaar blijft zich verzetten, vooral omdat een boom vlak voor zijn winkel zou komen. “Maar er blijft ruimte voor laden en lossen. Het gaat volgens mij vooral om het idee dat je niet meer zomaar alles voor je deur kan claimen", zegt Spit.

"Het gaat ook echt niet over een hele straat totaal willen veranderen", vervolgt de schrijfster. "Onze straat bestaat alleen maar uit parking, als het niet lukt om er daar zes van af te geven, dan is dat voor mij geen straat waar ik heel mijn leven wil wonen."

Spit heeft het gevoel dat haar straat een beetje moet meebewegen met zijn tijd. “Onze buurt is arm en dichtbevolkt, heel veel mensen overleven, in plaats van leven. Er wordt veel te weinig geïnvesteerd in aangename openbare ruimte in Kuregem", besluit ze.