Voetgangerszone in Brussel blaast tien kaarsjes uit

De voetgangerszone in het centrum van Brussel, tussen het Fontainasplein en de Adolphe Maxlaan, blaast zondag tien kaarsjes uit. Het gebied is uitgegroeid tot één van de drukste van de hoofdstad, maar krijgt ook kritiek omdat het te veel gericht is op toeristen of evenementen, en niet op bewoners.

"Een nieuw hart voor Brussel": met die woorden kondigde het stadsbestuur in januari 2014 zijn plannen aan voor de herinrichting van het centrum van de hoofdstad. De bedoeling was om de bewoners meer ruimte te geven en ook de economie een nieuwe impuls te geven.

Het project van de socialisten en liberalen onder burgemeester Yvan Mayeur (ex-PS) en later Philippe Close (PS), werd uiteindelijk op 29 juni 2015 ingehuldigd. Die dag werd de Anspachlaan over zowat 800 meter autovrij.

De heraanleg kostte uiteindelijk 27,8 miljoen euro, ruim 7 miljoen meer dan begroot, en duurde tot de zomer van 2024. Niet alleen de laan zelf, maar ook omliggende straten en pleinen kregen een facelift, met nieuwe bestrating en meer groen.

Sinds de heraanleg is de voetgangerszone uitgegroeid tot de vierde meest bezochte "verkeersader" van Brussel, met dagelijks 29.100 bezoekers. Meer dan de helft van het commerciële aanbod bestaat uit horecazaken, waarvan een flink pak fastfood.

Minder vervuiling, meer toeristische druk

Volgens Leefmilieu.Brussels is de luchtkwaliteit in het centrum ietwat verbeterd, met vooral minder concentraties stikstofdioxide (NO2), al blijven die nog hoger dan de norm van de Wereldgezondheidsorganisatie.

De Stad Brussel verwijst ook naar heel wat vernieuwingsprojecten in en rond de voetgangerszone, zoals de Oxy-toren (het vroegere Muntcentrum), Brouck'r (aan de UGC-bioscoop) of nog The Dome (het vroegere Actiris-gebouw). Maar critici zoals Inter-Environnement Bruxelles (IEB) of Arau, dat begaan is met het patrimonium, betreuren dan weer een gebrek aan commerciële visie en een risico van overtoerisme.

"De stad heeft een keuze gemaakt: ten voordele van de bezoeker en ten nadele van de bewoners", klinkt het. De nieuwe projecten tonen een gebrek aan betaalbaar wonen en ook de mobiliteitsproblemen houden aan.

Uit een bevraging van Brussel Mobiliteit blijkt dat de steun voor de voetgangerszone tussen 2017 en 2021 toegenomen is, met vooral meer positieve reacties bij mensen die het Brusselse stadscentrum vaker aandoen, dan bij Brusselaars uit de periferie.