Philippe Boïketé (PS): ‘Kir zoekt de grens op tussen wat mag en niet mag’

Philippe Boïketé is dé uitdager bij de verkiezingen in Sint-Joost, en de grootste criticaster van burgemeester Emir Kir. “Die heeft niet de absolute meerderheid achter zich.”

“De gemeente is afgepeigerd,” zegt schepen Philippe Boïketé in zijn kantoor in het beschermde RVS-gebouw op de Koningsstraat. “Er is niet meer de energie van voordien. De grote sociale projecten die we in de eerste bestuursperiode hebben kunnen realiseren, zijn niet voortgezet. Het is brutaal gestopt op één moment. Toen Emir Kir uit de PS is gezet (in januari 2020, red.). Het enige wat Kir toen nog voor ogen had, was: aan de macht blijven, weer de absolute meerderheid halen. Zijn hele beleid lijkt sindsdien van die gedachte doordrongen.”

Hoe uitte zich dat?
PHILIPPE BOÏKETÉ: Denk aan de beslissing van staatssecretaris Nawal Ben Hamou (PS) om het mogelijk te maken gemeentelijke woningen te verhuren tegen een sociaal tarief. Emir Kir nodigde daarop huurders uit in zijn bureau, om dat nieuws te vertellen. Zo instrumentaliseerde hij een gewestelijk beleid voor eigen gewin.
Sint-Joost zat ook al snel budgettair op het tandvlees. Intussen gebruikte Kir de gemeentelijke middelen om feesten te organiseren, consumptiecheques uit te delen. De grote projecten, zoals de bouw van het cultureel centrum, vielen stil.

Voor de verkiezingen van oktober luidde de vraag: met hoeveel stemmen zal Emir Kir verliezen? Maar hij won. Een verrassing?
BOÏKETÉ: Ja. Dat was serieus schrikken. Daarom hebben we naar de volmachten gekeken, omdat we weten dat in de stemhokjes invloed is uitgeoefend, en ook buiten het stembureau door ronselaars. Dat valt moeilijk zwart-op-wit te bewijzen. Met volmachten kan dat wel. Vandaar de klacht.

De verkiezingen zijn nietig verklaard, maar uiteindelijk gaat het om enkele honderden stemmen. Maken die het verschil?
BOÏKETÉ: Het rechtscollege heeft niet alles willen onderzoeken, omdat er al voldoende aanwijzingen van onregelmatigheden waren. Er is echter veel meer. Zo zijn schepenen en gemeenteraadsleden van de Lijst van de Burgemeester met de auto naar het buitenland afgereisd om er stemmen te ronselen via volmachten van inwoners van Sint-Joost die tijdelijk in het buitenland wonen, in Marokko of Turkije.

Dat is een zware beschuldiging …
BOÏKETÉ: Nochtans is het zo.

Nogmaals: het verschil tussen jullie resultaat en dat van de Lijst van de Burgemeester is enorm. Die volmachten kunnen dat niet overbruggen.
BOÏKETÉ: Het is een heel systeem. Wat Emir Kir ook doet, is zich bij de aanwervingen voor het gemeentepersoneel richten op grote families. Dan rekent hij erop dat die hele familie hem zal steunen bij de verkiezingen. Dat personeel werd trouwens ingezet tijdens de kiescampagne voor de Lijst van de Burgemeester. Ze kregen daar vrij voor.

Het klopt dat Emir Kir een zekere populariteit geniet. Dat ontken ik niet, maar hij heeft niet de absolute meerderheid achter zich, en hij heeft zijn populariteit te danken aan een systeem van ‘Voor wat, hoort wat’. Hij wint kiezers door persoonlijk iets voor hen te doen. Paaltjes plaatsen omdat er auto’s op het trottoir staan, of plantjes uitdelen op de markt, of enkele dagen voor de verkiezingen een parking openen, zonder vergunning. Alles om de kiezer te plezieren.

Is dat systeem van cliëntelisme vergelijkbaar met wat in het OCMW van Anderlecht gebeurde?
BOÏKETÉ: (Ontwijkend) Ik ben schepen van Wonen. Als een inwoner mij iets persoonlijks komt vragen, dan weet ik dat er iets schort in de administratie, en dan zal ik daaraan werken, zodat de burger niet meer bij mij hoeft langs te komen.

Kunt u een parallel trekken tussen wat elders in de wereld gebeurt, bijvoorbeeld in de VS?
BOÏKETÉ: Ja. Helemaal. De manier waarop Kir aan politiek doet, valt te vergelijken met Donald Trump. Wat heeft Kir gedaan toen de verkiezingen geannuleerd werden? Hij stuurde WhatsApp-berichtjes naar zijn achterban en nodigde hen uit op het Houwaertplein om het volk toe te spreken. Hij beweert ook dat het rechtscollege een orgaan is van socialisten. Hij valt de rechtsorde aan. Er is een permanente verwarring tussen zijn persoonlijke belangen en het algemene belang en hij zoekt de limieten op van wat mag en niet mag.

U bent kandidaat-burgemeester. Wat wil u veranderen in de volgende legislatuur?
BOÏKETÉ: Prioriteit nummer één: de begroting. Die moet op tijd worden goedgekeurd, zodat de administratie tenminste kan werken. Toen Kir burgemeester werd, kon de gemeente bogen op een reserve van 14 miljoen euro. Die is helemaal opgesoupeerd. Sint-Joost kan zelfs zijn de dotatie aan de politiezone niet meer betalen.

Daarnaast moeten we het gemeentehuis reorganiseren. Je krijgt er een ticketje, en dan word je afgeroepen. Het lijkt wel een beestenmarkt. Er zijn soms spanningen, getrek en geduw. Ik heb ooit voorgesteld om dat te professionaliseren, met een oproepscherm zoals bij de post of de slager.

Ook het hr-beleid moet anders. Mensen worden nu vaak aangeworven niet omdat ze competent zijn, maar door hun loyauteit.

En wat wil u veranderen, los van de organisatie in het gemeentehuis?
BOÏKETÉ: Ik lag aan de basis van het sluiten van bordelen in Sint-Joost, door ze op te kopen. Ik heb niets tegen prostitutie, maar niet op die plek aan het Noordstation. Het trekt onguur volk aan. Ik ben voorstander van een Villa Tinto, bijvoorbeeld langs het kanaal. Ook de goktenten, drugs en alcohol draaien er goed. Er moet rust komen in die wijk.

En op het vlak van mobiliteit?
BOÏKETÉ: Het zal misschien verbazen, maar Sint-Joost scoort goed op heel wat Good Move-actiepunten, bijvoorbeeld wat parkeerbeleid en veilige kruispunten betreft.

En wat met de circulatieplannen?
BOÏKETÉ: Sint-Joost is klein, dus één straat van richting veranderen kan meteen grote gevolgen hebben. Parkeerplaatsen schrappen? Dat geeft ontevreden burgers. De cafés en restaurants in Sint-Joost trekken veel klanten aan die vroeger in Sint-Joost hebben gewoond en die hun band met de gemeente willen onderhouden. Daarom hebben we ingezet op meer ondergrondse parkeerplaatsen. Als die er voldoende zijn, kunnen we de openbare ruimte aanpakken.

Ik ben er wel voorstander van om van de Leuvensesteenweg aan Madou een echte winkel-wandelstraat te maken, met ANPR-camera’s, in combinatie met de toekomstige publieke parking aan Scailquin. Alleen heeft Emir Kir me dat dossier ontnomen, hoewel ik schepen van Parkeerbeleid ben. Hij heeft me zelfs verboden om nog in die parking te komen. Zo gaat dat in Sint-Joost.