Verkiezingen Sint-Joost: voor Emir Kir is het alles of niets

Komende zondag trekken de inwoners van Sint-Joost opnieuw naar de stembus. Zal burgemeester Emir Kir (onafhankelijk) opnieuw een absolute meerderheid halen? Dat is de vraag die op eenieders lippen ligt. Lukt dat niet, dan kan het einde verhaal zijn voor de man die sinds 2012 de plak zwaait in Sint-Joost.

De gemeente Sint-Joost heeft een traditie van machtige burgemeesters. Sinds de jaren tachtig besturen die onafgebroken met een absolute meerderheid. Eerst was er Guy Cudell, dan Jean Demannez en sinds 2012 zet Emir Kir die traditie verder. Het is geen toeval dat Kir steevast naar Guy Cudell verwijst als zijn lichtend voorbeeld. Omwille van diens sociaal beleid, maar ongetwijfeld ook vanwege de manier waarop Cudell de gemeente met harde hand bestuurde.

13 oktober was de lakmoesproef. Zou Kir de stunt kunnen herhalen? Hij heeft er een lastige bestuursperiode opzitten met ruziënde schepenen, waarvan een deel zich afscheurde en met een PS-lijst opkomt. Maar er was vooral een kwakkelend beleid, waarbij grote projecten zoals het cultureel centrum of de renovatie van het eigen vastgoedpatrimonium maar niet gerealiseerd geraakten.

En toch: in oktober haalde Kir, tegen de verwachtingen in, opnieuw een absolute meerderheid. Hij deed het zelfs enkele procentpunten beter dan in 2018, en haalde met 50,5 procent van de stemmen makkelijk de absolute meerderheid.

'Gestolen verkiezingen'

Maar de vreugde in het Kir-kamp was van korte duur. De verkiezingen werden, zoals bekend, geannuleerd. Er werden te veel onregelmatigheden vastgesteld. Volgens PS-lijsttrekker Philippe Boiketé zijn de verkiezingen op vele fronten oneerlijk verlopen, met stembeïnvloeding binnen het stemhokje en erbuiten. En met een massale aanbreng van volmachten.

En dus moeten de verkiezingen worden overgedaan, met als eerste vraag: wie kan hiervan profiteren? De burgemeester heeft zeker schade opgelopen, door de verhalen over ‘het systeem-Kir’ en de ‘gestolen verkiezingen’ die wijd en zijd door de oppositie zijn verspreid. Hij moest ook bakzeil halen toen hij die verkiezingen begin januari wou laten doorgaan en hiervoor naar de Raad van State trok.

Zeker is dat Kir verveeld zit met de schandaalsfeer van afgelopen verkiezingen. Hij laat pamfletjes rondgaan om de verhalen over de vermeende kiesfraude te ontkrachten, en hij zou helemaal niet zo zegezeker zijn als hij graag laat uitschijnen.

Lees verder onder de foto.

Geen vangnet

Maar hij kan tegelijk ook zijn voordeel doen met de situatie door zich in de slachtofferrol te wentelen en te verkondigen dat hij de dupe is van een complot en van leugens. Sommige waarnemers denken dat hij het daarom juist erg goed gaat doen.

Hoe dan ook is de inzet voor Kir groot. Sinds hij uit de PS is gezet, heeft hij geen vangnet meer. Als hij geen burgemeester meer wordt, kan hij ook niet terugvallen op een parlementair mandaat.

Het blijven dus al bij al spannende verkiezingen, hoewel de inhaalbeweging die oppositiepartijen moeten maken wel erg groot is ten opzichte van het resultaat in oktober. En toch gaan PS (met lijsttrekker Philippe Boiketé), Ecolo-Groen (met lijsttrekker Ahmed Mouhssin) en Les Engagés-CD&V-MR-VLD (met lijsttrekker Saïd Benhammou) ervan uit dat dit, binnen een kader van eerlijke verkiezingen, zeker mogelijk is.

De kans dat er zich opnieuw grote onregelmatigheden voordoen is alvast een stuk kleiner, want iedereen zit er nu met een vergrootglas naar te kijken. Het Brussels Gewest geeft ook opleidingen aan de voorzitters van de stembureaus om de verkiezingen zo keurig mogelijk te laten verlopen.

'Breuk met het verleden'

Een nieuwe factor bij deze verkiezingen is ongetwijfeld de aangesterkte lijst van Les Engagés-MR. Die slaagde erin om Loubna Jabakh binnen te halen. Ze krijgt de tweede plaats. Jabakh is onafhankelijk schepen in het college van burgemeester Kir en deed in oktober niet mee aan de verkiezingen. Nu dus wel. Niet alleen heeft ze een zekere populariteit, ze kan ook een rem zetten op een samenwerking met burgemeester Kir, want het botert niet tussen die twee.

“Sowieso gaan we niet in zee met Kir,” zo klinkt het bij kandidaat op die lijst Wout Van Eylen (CD&V). “Tenzij er een echte breuk komt met het verleden.”

Dat maakt de speelruimte voor Kir wel klein. Als hij een (comfortabele) absolute meerderheid haalt, heeft hij de schaapjes op het droge. Maar lukt dat niet dan zal hij een coalitie moeten maken. Met PS en Ecolo lijkt dat zo goed als onmogelijk. Daarvoor is het water écht te diep. Met Les Engagés-MR ligt dat nu ook minder voor de hand.

Rest er alleen nog Team Fouad Ahidar. Die haalde geen zetel in oktober, maar mogelijk wel aanstaande zondag. Het is alvast opvallend dat Team Fouad Ahidar de handtekening kreeg van de lijst van burgemeester Emir Kir, om te kunnen deelnemen aan de verkiezingen. Dat maakt een toenadering tussen de lijst van burgemeester Emir Kir en Team Fouad Ahidar na de verkiezingen dan weer aannemelijk.

Lage opkomst

Een laatste factor die de verkiezingen in een andere plooi kunnen leggen, komt uit een heel andere hoek. En dat is de verkiezingsmoeheid. “De mensen zijn het beu,” zo valt bijna overal te horen. Niet alleen na de twee opeenvolgende verkiezingen, maar ook door die lange formatie van de federale regering, en de onmogelijkheid om een Brusselse regering te vormen. Dus is de kans groot dat veel mensen zullen thuisblijven. En het absenteïsme op 13 oktober was met 20 procent al erg hoog. Over welke lijst daarvan kan profiteren lopen de meningen dan weer uiteen.

En dan zijn er de uitdagingen. Die verschillen niet zo veel van in oktober. Vooral de veiligheid rond het Noordstation baart zorgen net als, daaraan gekoppeld, het vuil op straat. Kir zet daar graag ‘zijn’ maatregelen tegenover, zoals het sluiten van een (pipi-)tunnel onder de sporen van de Noord-Zuidverbinding, en hij toont ook graag de nieuwe openbare ruimte aan hotel The Hoxton van landschapsarchitect Bas Smets, een aangename plek die de rauwheid van de prostitutiebuurt om de hoek wat kan doen vergeten.

Verder blijft ook goed bestuur een belangrijk thema. Oppositiepartijen vinden dat de gemeente beter moet kunnen. “Er is in Sint-Joost in verhouding meer geld dan in Schaarbeek, daar moeten we een beter beleid tegenover kunnen zetten,” zegt Wout Van Eylen (CD&V).

Dichtgemetste huizen

Bij oppositiepartij Ecolo-Groen voegen ze daar nog graag het jongerenbeleid aan toe. “Er is geen jeugdhuis in Sint-Joost,” zegt lijsttrekker Ahmed Mouhssin. “Terwijl we een van de gemeenten zijn met de jongste bevolking.” Hij wil ook wijzen op de wooncrisis. “De gemeente laat 38 woningen leeg staan, dichtgemetseld. Het zijn woningen die de gemeente heeft opgekocht in de buurt van het Noordstation, maar die maar niet gerenoveerd worden, terwijl zoveel mensen op zoek zijn naar een betaalbare woning.”

Voor de Nederlandstaligen tot slot blijft ook de vraag hoe het zit met de tweede Nederlandstalige school. Die is er deze en in de vorige legislatuur niet gekomen, burgemeester Kir belooft die nu voor de volgende bestuursperiode.