ULB-studenten maken digitale reconstructie van Horta’s Volkshuis

Het Volkshuis van Victor Horta verenigde aan het begin van 20ste eeuw de socialisten en arbeiders van Brussel. Toen het gebouw in de jaren 60 verkocht werd aan een bouwpromotor, ging het tegen de grond. Voor wie het gebouw toch nog wil bewonderen, hebben studenten architectuur van de ULB nu een virtuele reconstructie gemaakt. Die virtuele maquette kun je op een scherm in het Hortamuseum in Sint-Gillis bestuderen.

De studenten maakten de 3D-simulatie samen met professor Denis Derycke en Michel Provost van de architectuurfaculteit van de ULB (La Cambre).

“Het is zeer degelijk werk”, reageert professor emeritus Jos Vandenbreeden, erfgoedarchitect aan Sint-Lucas, bij BRUZZ. “Zo’n digitale reconstructie vraagt intensieve voorbereiding op basis van tekeningen, tekst en kleurenonderzoek. Bij de afbraak in 1965 werden er vooral zwart-witfoto’s genomen, dus moesten de kleuren worden afgeleid van metalen resten van het gebouw.”

Bovendien had Horta ook een heleboel originele ontwerpen weggedaan bij zijn laatste verhuis, vertelt Vandenbreeden.

Dankzij de tekeningen van zijn assistent, Richard Pringiers, kon het Hortamuseum toch een heleboel documentatie verzamelen. Die ontwerpen lagen in het archief van het museum zelf en van andere instellingen in België. "We hebben ze in 2014 allemaal geklasseerd en gefotografeerd, wat ons plots enorm veel informatie opleverde. Dat vormde de basis van het idee voor de digitale reconstructie", zegt curator Benjamin Zurstrassen van het Hortamuseum.

Emancipatie

Het Volkshuis werd ingehuldigd op paasdag in april 1899 door de socialistische coöperatieve vereniging. "Bij wijze van stunt", zegt Vandenbreeden, "want de katholieken vierden die dag feest aan de Kapellekerk aan de overkant van de straat."

"Het Maison du Peuple werd een ontmoetingsplaats en emancipatieplek voor arbeiders uit Brussel. Met 800 man tegelijk konden ze in de grote caféruimte duiken. Er werden conferenties gehouden en er waren allerhande coöperatieve winkels en diensten van de mutualiteit. Net onder het dak was er een grote feestzaal. Dat alles in de echte art nouveau-stijl van Horta."

"Vandaag is het de top van de architectuurgeschiedenis, maar in de jaren 60 vond men art nouveau van weinig waarde", zegt Vandenbreede. Het volkshuis was niet meer aangepast aan de noden van de coöperatieve en de toenmalige socialisten waren niet te vinden voor de frivole bouwstijl. Ze deden het gebouw van de hand en het werd opgekocht door de bouwfirma Blaton. Die zette er de Zaveltoren neer, ofwel de Tour Blaton.

Naast de nieuwe animatie in het Hortamuseum staat ook nog een 3D-maquette van het gebouw.