Een land van contrasten: Braziliaanse fotografie 1940-2011

Brazilië is een enorm land met al even grote contrasten. Rijkdom en armoede vind je er zij aan zij. Brazilië heeft het prachtig groene Amazonewoud, maar ook de Sertão: een droge woestijn. De dualiteit wordt in de fototentoonstelling Extremes op verlerlei vlakken mooi weerspiegeld. De opdeling in twee delen, oude en hedendaagse fotografie, is evident. De verscheidenheid aan onderwerpen is dat ook. Maar er zijn minder voor de hand liggende verschillen. De foto's van de laatste decennia zijn strak en uniform gepresenteerd: in houten kaders, en, op enkele uitzonderingen na, op mat papier en in groot formaat.

Gustavo Lacerda fotografeerde albinomeisjes. De ingetogen, poëtische close-ups in zachte pasteltinten contrasteren hevig met de kitscherige kleurenpracht van de zwaar gefotoshopte portretten van Mestre Júlio Santos. Deze dorpsfotograaf en meester in fotopintura bewerkt zijn portretten zo dat ze lijken op schilderijen van foto's.

De luchtfotografie van Cássio Vasconcellos heeft ondanks een vleugje Andreas Gursky geen enkele artistieke ambitie. De rijen geparkeerde auto's of bochtige autowegen zijn gemaakt voor publicitaire doeleinden. Voortdurend zet de strakke, uniforme presentatie je op het verkeerde been.

Dualiteit vind je niet alleen terug in het spanningsveld tussen kunst en toegepaste fotografie, maar ook in de onderwerpkeuze, zoals bij André Cypriano. Zijn surfboys poseren voor de wijk Roncinha, de grootste favela van Brazilië die wordt genegeerd door de overheid en geregeerd door criminelen die niet alleen terroriseren, maar ook arme wijkbewoners ondersteunen.

De foto's uit de eerste 100 jaar van de Braziliaanse fotografie zijn een les in oude technieken. Daguerreotypie, ferrotypie en ambrotypie kennen we van voor de uitvinding van het negatief. De uitgebreide collectie danken we aan Dom Pedro II (1825-1891). Niet alleen keizer maar ook de eerste fotograaf en fotoverzamelaar van Brazilië.

Europalia.brasil: Extremes - braziliaanse fotografie 1940-2011
wanneer: > 15 januari 2012, dinsdag, woensdag, vrijdag > zondag 10 > 17.00 uur, donderdag 10 > 21.00 uur
tickets: gratis
------------