Houthandels moeten na 140 jaar wijken voor woningen

In Schaarbeek luidt de doodsklok voor twee houthandels met een lange geschiedenis. Ze ruimen baan voor nieuwe wooncomplexen. Een stukje industrieel erfgoed dat verdwijnt, maar ook een aderlating voor de productieve stad, zeggen VUB-onderzoekers.

De geschiedenis van de houthandels in de Wijnheuvelenstraat gaat terug tot 1880. Een eerste zaak, Lochten & Germeau, is ondertussen al platgegooid om plaats te maken voor 53 woningen. De handel verhuisde naar een industrieterrein in Vorst.

De tweede zaak, ook eigendom van de familie Lochten, maar al decennia uitgebaat door de familie Parmentier, wacht binnenkort eenzelfde lot. Hier plant een bouwpromotor 73 appartementen.

Verloren erfgoed

Weinig mensen zullen een traan laten bij het sluiten van een houthandel. Wonen in de stad is bovendien aan te moedigen omdat het milieu er beter van wordt. Maar toch kunnen we maar beter even stilstaan bij deze evolutie, vinden twee VUB-onderzoekers.

“Ten eerste is dit erfgoed en 2018 is uitgeroepen tot Europees jaar van het erfgoed”, zegt Matthijs Degraeve, doctoraatsstudent geschiedenis. “Ooit was er in elke straat wel een schrijnwerker met een atelier. De site van Lochten is een overblijfsel van een belangrijke economische activiteit.”

Daarnaast verdwijnt met de houthandels opnieuw een beetje economische activiteit uit de stad. Dat heeft potentieel negatieve gevolgen voor de mobiliteit omdat de afstand tot bouwwerven groter wordt. Daarnaast ook op de werkgelegenheid omdat laaggeschoolde jobs minder bereikbaar worden.

De productieve stad

“Er is steeds meer aandacht voor de productieve stad en de maakindustrie, maar de nieuwbouwprojecten die hier komen voorzien geen ruimte voor economische activiteit”, aldus Frederik Vandyck, doctoraatsstudent ingenieur-architect. “De huidige vastgoeddynamiek laat dat niet toe. Wij bestuderen het verleden van dergelijke sites om iets te leren over de integratie van economische activiteiten in het stadsweefsel.”

Degraeve en Vandyck voeren een interdisciplinair onderzoek naar bouwbedrijven in Brussel. Hun eerste bevindingen zullen ze vrijdagavond uiteen zetten op een lezing in situ bij de gedoemde houthandel. Ook op de affiche staat Bénédicte Selfslag. Zij is voorzitster van ICOMOS Brussel-Vlaanderen en zal het hebben over nieuwe soorten erfgoed en hoe daarmee omgaan.

De dubbellezing is gratis, maar inschrijven is noodzakelijk.