Brussel is koploper in uitsluitingen en schorsingen secundair onderwijs

Het Brussels gewest is in vergelijking met de Vlaamse provincies relatieve koploper in het aantal tijdelijke uitsluitingen en preventieve schorsingen van leerlingen in het Nederlandstalig secundair onderwijs. Dat blijkt uit cijfers die Vlaams Parlementslid Loes Vandromme (CD&V) opvroeg bij minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA).

Brussel mag dan een veel kleinere Nederlandstalige schoolbevolking hebben dan pakweg Antwerpen, de hoofdstad telt relatief gezien het meest aantal preventieve schorsingen en tijdelijke uitsluitingen.

Een preventieve schorsing is een waarschuwingsperiode waarin de school bekijkt wat de volgende stappen zijn voor de leerling. Een tijdelijke (of definitieve) uitsluiting is een tuchtmaatregel waarbij een leerling minimaal 1 tot maximaal 15 schooldagen niet naar school mag komen.

In het volledige Brusselse gewest ging het in het schooljaar 2020-2021 om 212 leerlingen die in het Nederlandstalig secundair onderwijs preventief werden geschorst. Dat is 1,29 procent van de totale Brusselse schoolbevolking. Relatief vergeleken met Antwerpen, de Vlaamse provincie met het grootste absolute aantal schorsingen (1.339, of 0,99 procent), loopt Brussel toch op kop.

Het aantal schorsingen in Brussel is wel gedaald tegenover het schooljaar ervoor, toen het er 229 (1,44 procent van de Brusselse secundaire schoolbevolking) waren.

Daarnaast werden er nog eens 205 leerlingen (1,25 procent van de Brusselse schoolbevolking) in het gewest tijdelijk uitgesloten, tegenover 335 (2,11 procent) een jaar eerder. Ook bij de tijdelijke uitsluitingen staat Brussel relatief op nummer één in vergelijking met de Vlaamse provincies.

Ten slotte werden vorig schooljaar nog eens 94 leerlingen in Brussel definitief uitgesloten, een enorme daling tegenover het schooljaar 2018-2019 toen het er nog 250 waren.

Brussel stak er in schooljaar 2019-2020 enorm bovenuit als we kijken naar het relatieve aantal leerlingen in het Nederlandstalig BSO die tijdelijk werden uitgesloten, namelijk 7,42 procent van de Brusselse leerlingen.

'Verontrustende trend'

In het basisonderwijs stegen de preventieve schorsingen in heel Vlaanderen en Nederlandstalig Brussel in een schooljaar tijd van 96 naar 156. Er werden wel minder leerlingen tijdelijk uitgesloten: van 56 naar 52. Het aantal definitieve uitsluitingen in het basisonderwijs steeg van 67 naar 96 kinderen.

Ook in het secundair onderwijs is er globaal gezien een stijging van het aantal preventieve schorsingen, van 3.781 in het schooljaar 2019-2020 naar 4.288 in het schooljaar 2020-2021. Die stijging is "bijna uitsluitend te wijten aan een stijging in de eerste graad secundair onderwijs," verklaart Vandromme.

Het aantal leerlingen dat tijdelijk uitgesloten werd, steeg van 2.930 naar 3.441. De definitieve uitsluiting van de leerplichtige kinderen in het secundair onderwijs bleef min of meer stabiel.

Dat er steeds meer leerlingen preventief worden geschorst of zelfs definitief worden uitgesloten op school, vindt Vandromme een "verontrustende trend".

"Vroege negatieve ervaringen in het onderwijs hebben een impact op de verdere ontwikkeling van het leven en leren", stelt ze. "We moeten veel meer inzetten op een verbindend leef- en leerklimaat in onze scholen: zorgen voor een vaste structuur, regels die voor iedereen duidelijk zijn en een warme omgeving creëren waar leerlingen en leerkrachten zich goed voelen."

Het is pas sinds het schooljaar 2019-2020 dat scholen bij het Agentschap voor Onderwijsdiensten (AGODI) gegevens registreren over preventieve schorsingen en tijdelijke of definitieve uitsluiting.