'Als onze fietsen gestolen worden, hebben we niets aan nieuwe fietspaden'

Er worden meer fietsen gestolen tijdens de coronacrisis. Dat lijkt althans wanneer je de Facebookgroep Gestolen Fietsen bekijkt. Bert Quintiens vraagt om meer preventie aan Elke Van den Brandt. "Momenteel zijn we vooral bezig met investeringen in fietsparkings en fietsnietjes," aldus het kabinet-Van den Brandt.

Een fiets die tijdens het boodschappen doen vijf minuten op de Anspachlaan geparkeerd werd, een fiets die voor de deur van de eigenaar in de Dansaertstraat vastgemaakt werd of zelfs een net nieuwe fiets waarmee de eigenaar over straat wandelde. Allemaal stonden ze op slot of werden ze bewaakt en allemaal werden ze gestolen tijdens de lockdownperiode. Dat blijkt uit de vele getuigenissen in de Facebookgroep Gestolen Fietsen.

Fietser Bert Quintiens stelt vast dat de coronacrisis niet alleen de uitgelezen gelegenheid is om de fiets als vervoersmiddel in Brussel te (her)ontdekken, hij ziet ook dat fietsendieven tijdens deze periode hun kans grijpen. “En soms op wel zeer frappante en brutale wijze,” zegt de doctoraatsstudent. “Ik vind het echt opvallend hoeveel meer meldingen er nu in die groep staan tegenover andere periodes.”

Open brief

Quintiens en voorlopig 70 andere leden van de groep willen zich in een open brief richten tot Brussels minister van Mobiliteit Elke Van den Brandt (Groen). Ze vragen om meer diefstalpreventie. “We zijn heel blij en dankbaar voor de extra fietspaden die overal worden aangelegd, maar als fietsen continu gestolen worden, hebben mensen daar ook niet veel aan.”

Quintiens stelt vast dat een goed slot of zelfs een alarmsysteem tegenwoordig niet voldoende meer is. “Zelfs de duurste sloten hebben geen zin. Er lopen blijkbaar zoveel mensen rond met mobiele slijpschijven, waarmee ze zo door de sloten heengaan.” Daarnaast durven voorbijgangers die zoiets zien gebeuren vaak niet in te grijpen, zegt hij. “Er is ook een sociaal probleem: niemand durft iets te zeggen.”

Lokfietsen

Hoewel de politiezones Brussel-Stad - Elsene en West voorlopig geen toename in het aantal aangiftes van fietsendiefstal zien, is het veilig kunnen stallen van je tweewieler al langer een probleem in Brussel. Een van de gemakken van je verplaatsen met de fiets, is immers dat je geen parkeerproblemen hebt. Maar dat valt natuurlijk weg wanneer je fiets overal waar je die stalt, gestolen zou kunnen worden. Met name dure elektrische fietsen, in het heuvelachtige Brussel zeer praktisch, kun je daardoor niet voor elke verplaatsing gebruiken.

Een van de preventiemaatregelen die Quintiens suggereert, is de inzet van lokfietsen. In Nederland worden die al sinds 2008 ingezet en blijken ze een grote invloed op het aantal fietsendiefstallen te hebben. Ook verschillende Belgische gemeentes hebben er al succesvol mee geëxperimenteerd en in 2016 werd er een actieplan fietsdiefstal goedgekeurd door de Brusselse regering waarin een proefproject met lokfietsen werd aangekondigd.

Lokfietsen zijn normale fietsen die zijn uitgerust met een GPS-volgsysteem. De Nederlandse politie stalt ze op plaatsen waar veel fietsen worden gestolen. Er moet eerst een overlastprobleem worden vastgesteld, voordat de lokfietsen geplaatst mogen worden. De agenten hoeven geen toezicht op de fiets te houden, maar zodra de fiets wordt verplaatst, krijgen ze een seintje en kunnen ze de dief opsporen.

Navraag bij het kabinet-Van den Brandt leert echter dat het Brusselse project met lokfietsen nooit van start gegaan is. "Dat stootte op juridische tegenstand," aldus woordvoerder Pieterjan Desmet. "Een lokfiets inzetten, geldt als een buitengewone opsporingsmethode waarvoor toestemming van de procureur des konings nodig is. Die was er destijds niet."

Willemien Baert laat namens het parket van Brussel echter weten dat er in principe geen bezwaar is tegen de inzet van lokfietsen: "Het plaatsen van een fiets zal iemand er normaal gezien niet toe aanzetten om deze te stelen, zodat dit geen uitlokking is. Per dossier zal de concrete uitvoeringsmodaliteit geanalyseerd moeten worden. Bijvoorbeeld door geen bijzonder dure fiets zonder slot voor de deur van een verdachte te plaatsen." Desmet: "Dat is goed om te horen. We staan open voor alle manieren om fietsdiefstal tegen te gaan."

Politiezones

Het actieplan van 2016 is nog altijd van kracht en wordt momenteel geëvalueerd. Op basis daarvan zal een nieuw beleidsplan gemaakt worden. Een termijn daarvoor kan het kabinet-Van den Brandt niet geven. Desmet: "Momenteel zijn we in het kader van dat plan vooral bezig met investeringen in fietsparkings en fietsnietjes. We doen dat via subsidies aan gemeentes."

Desmet wijst ook op het belang van de politiezones in de aanpak van fietsendiefstal: "Je merkt dat dankzij de fietsagenten die inmiddels in alle zones actief zijn, er meer prioriteit aan fietsdiefstal gegeven wordt." Politiezone Brussel-Stad - Elsene laat weten dat de inzet van lokfietsen momenteel onderzocht wordt. “We moeten het juridisch en technisch bekijken,” aldus woordvoerster Ilse Van de Keere.

Zowel de politie als het kabinet-Van den Brandt betreuren de fietsendiefstallen. "Fietsen in de stad aanmoedigen is een totaalplan," aldus Desmet. "Diefstalpreventie hoort daar ook bij. Het is absoluut onze bedoeling om daar iets aan te doen."