Brussel krijgt een tweede pluktuin. Atelier Groot Eiland begint met een zelfoogstboerderij in Jette, aan het Laarbeekbos. De jonge boeren – Jef Merckx en Tom Seconde – verwachten hun eerste oogst in mei.
© Saskia Vanderstichele
| Jef Merckx en Tom Seconde op de akker van de zelfoogstboerderij van Atelier Groot Eiland aan Laarbeekbos.
In het zuiden van de stad is er al een zelfpluktuin, La ferme du Chant des Cailles in Bosvoorde. Nu komt er een gelijkaardig initiatief in het noorden van de stad, De oogst van Jette.
“Ons veld ligt vlak bij de volkstuintjes aan de Schapenweg in Jette,” vertelt Bengt Hendrickx, die coördinator is van de moestuinen van Groot Eiland.
“Het is negenduizend vierkante meter groot en eigendom van de VUB. Jarenlang werd het bewerkt door boer Hoogsteyns uit Ganshoren. Na zijn dood wilde de VUB er een project van sociale economie van maken, liever dan het opnieuw in pacht te geven.”
Hendrickx werkte een plan uit voor een boerderij die zou werken volgens de principes van Community Supported Agriculture.
“CSA betekent 'landbouw gedragen door de gemeenschap'. De deelnemers betalen vooraf een bijdrage voor het hele jaar en voor het hele gezin. In ruil kunnen ze 365 dagen, wanneer ze maar willen, groenten komen plukken,” legt Hendrickx uit.
“Door de voorafbetaling geven ze de boer bestaanszekerheid. En ze delen ook in het risico van de boer. Als het voorjaar droog is, zijn er bijvoorbeeld minder worteltjes. Op een ander moment is er dan weer een overschot aan tomaten. Dat is landbouw.”
De bijdrage ligt al vast: 365 euro per jaar per volwassene, één euro per dag dus. Voor de kinderen die ouder zijn dan zes moet 17 euro maal de leeftijd betaald worden. Hendrickx: “We mikken op 120 tot 150 volwassenen, zo'n veertig tot vijftig gezinnen.”
"De deelnemers betalen vooraf een bijdrage voor het hele jaar en voor het hele gezin. In ruil kunnen ze 365 dagen, wanneer ze maar willen, groenten komen plukken"
De twee boeren die de zelfoogstboerderij zullen runnen, zijn sinds begin deze maand aan de slag. Het zijn twee jonge Brusselaars, Tom Seconde (27) en Jef Merckx (28). Seconde volgde een bio-landbouwopleiding, Merckx is landschaps- en tuinarchitect en werkte al eerder in een biotuin.
Samen bereiden ze momenteel de eerste oogst voor. “Er moet nog veel gebeuren als we in mei willen oogsten. De akker moet zo snel mogelijk omgeploegd worden. Half maart willen we het plantgoed zeker kunnen zaaien. Voor die tijd moeten er ook serres neergezet worden,” zegt Seconde. Voor het zaaien, planten en wieden zullen Seconde en Merckx hulp krijgen van mensen in arbeidszorg, mensen die niet terechtkunnen in het normale arbeidscircuit. Dagelijks zullen er vijf à zes mensen aan de slag zijn.
Vijftig groenten
Bij het veld komt een gebouwtje, dat neergezet zal worden door Klimop, de schrijnwerkerij van Atelier Groot Eiland. Seconde: “We moeten een plek hebben voor de medewerkers en ook een onthaalruimte, waar de plukkers uitleg krijgen en materiaal kunnen vinden om te oogsten.”
De boeren willen, verspreid over het jaar, vijftig tot zestig verschillende bekende en vergeten groenten en ook wat kleinfruit aanbieden. In de lente zullen er bijvoorbeeld tuinbonen, erwtjes en peultjes te vinden zijn,
In de zomer gaat het van tomaten, aubergines en paprika's tot courgettes en sla, en in de winter zullen er allerlei kolen, pompoenen, radicchio's en ook serregroenten geoogst kunnen worden. De groenten zullen biologisch geteeld worden.
“We zullen dan ook de biocertificatie aanvragen,” zegt Seconde. “De akker was vroeger een maïsveld. De omzetting tot bioperceel duurt wellicht een jaar of drie.”
Of de initiatiefnemers straks geen misbruiken vrezen? De boeren en hun medewerkers zijn immers niet dag en nacht aanwezig om te kijken hoe er geplukt wordt en of er geen clandestiene plukkers zijn. “Dit systeem werkt op basis van vertrouwen,” zegt Bengt Hendrickx.
“En je hebt ook de sociale controle. Er zijn de andere plukkers en de volkstuintjes zijn vlakbij. Ik denk niet dat we ons daarover zorgen hoeven te maken. Mensen gaan ook niet stiekem ergens patatten uitsteken op een aardappelveld.”
Lees meer over: Jette, Samenleving, atelier Groot Eiland, zelfoogstboerderij, Laarbeekbos, pluktuin
Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.