Goudblommeke in Papier.
Column

Laptopia: Goudblommeke in Papier

Michaël Bellon
© BRUZZ
13/04/2018

Iedereen kent de ondertussen iconische foto waarvan een uitvergroting in de achteraanbouw van het café hangt. Er staan een aantal illustere heren op die altijd worden genoemd als het over het Goudblommeke in Papier gaat.

DONDERDAG 29 MAART, 20 UUR

Kunstliefhebber en bezieler Geert Van Bruaene, René Magritte, Louis Scutenaire, Marcel Mariën … Aan die lijst van surrealistische stamgasten worden dan routineus de namen van andere notoire speelvogels als Alechinsky, Hergé, Claus, Vinkenoog en Boon toegevoegd.

En niet zonder effect. Het romantische idee dat er genootschappen gedijen, verschaft een café een aantrekkelijk aura. Zolang die levensgrote heerschappen vanaf de foto goedlachs de gelagzaal inkijken, zal je niet snel aan de indruk ontkomen dat de kliek rond Van Bruaene hier nog altijd de plak zwaait.

Het Goudblommeke blijft op die manier een van de buitenwereld afgesloten realiteit. Waar je heimelijk ook een driedelig pak met brede revers en een deukhoed draagt, en de samenstelling van je familie er helemaal anders uitziet. Vandaar ook die onbenullige gordijntjes voor het raam. Die zijn echt niet nodig om licht of warmte binnen of buiten te houden. Ze hangen er om deze kant van de zaak symbolisch van de andere te scheiden.

Van Ostaijen Goudblommeke BRUZZ 1581
Iedereen kent de ondertussen iconische foto waarvan een uitvergroting in de achteraanbouw van het café hangt.

Eenzelfde subtiele cesuur splijt ook de tijd. Het Goudblommeke - opgetrokken uit gebroebel, gebladder en gebarsten tegels - is wereldkampioen in het koesteren van patina. Het gebinte, de steunbalken en de stijlen zijn zo kaduuk als in een interieur van Van Gogh - zowat de enige schilder die hier nooit is geweest. En met die zacht glanzende okergrijze, rokergele muren denken we dan natuurlijk aan De aardappeleters, want de Van Gogh van goudblommekens als De zonnebloemen zou in deze eeuwige schemer niet gedijen.

Tegelijk is het café een vanitas-schilderij waarin vergankelijkheid wordt gehamsterd. De myriade van kaders plet gedroogde bloemen, stukjes touw, Spaanse koningen, pinguïns, en verzen van Gezelle in één groot Clausiaans herbarium. Schietgebeden voor de Heilige Maagd laten zich even graag lezen als de Catalogue des prix d’amour van een Mademoiselle van lichte zeden. En dan zijn er nog de stichtende tegelspreuken als Ceci est ma pipe, Chaque homme a droit à vingt-quatre heures de liberté par jour, En amour la seule victoire c’est la fuite … of het optimistische schertslatijn Ole Com Bove.

"Het Goudblommeke is wereldkampioen in het koesteren van patina"

Michaël Bellon, journalist

michael bellon

Zo rest er aan de muur even weinig plaats als in de gelagzaaltjes zelf, waar de laatste twee gelukkigen nog net met één halfkont naast de Leuvense stoof kunnen aanschuiven. Daar zitten ze net als de rest wat ineengedoken aan stoelen en tafels die op maat van vorige generaties zijn gemaakt. Ook op het zwartgeblakerde toogmeubel is plaats voor alles behalve de bestellingen. Je kan er nog juist een fles Cantillon ontkurken.

Ik wilde hier van achter mijn bord met preskop een poging doen het Goudblommeke te typeren zónder de evidente namen te noemen of de hogervermelde kadertjes te kaderen. Maar het Universele Café zou zich alleen afdoende laten beschrijven door de volledige inventaris van de elvendertighonderd museumstukken, en het veelvoud aan verhalen dat eraan vasthangt. En dan nog liefst geïnventariseerd door Jorge Luis Borges zelf - zowat de enige schrijver die hier nooit is geweest.

Borges zou trouwens met voldoening hebben kunnen vaststellen dat dit café eigenlijk een fictie is. Laat u, zoals de toeristische gidsen, vooral misleiden door jaartallen als 1846 of 1870 op de muren. Drink op de fabel dat het Goudblommeke zowat het oudste café van de stad moet zijn. Maar drink daarna nog eens op de wetenschap dat deze collectie kunst, kitsch en kreten een anachronistische, surrealistische creatie is. De geschiedenis van dit instituut is gefingeerd. Goudblommeke in Papier: de naam zelf verraadt al de vervalsing.

Als ik dus mijn boterhammen met preskop probeer te snijden met een mes dat al heel wat van zijn scherpte heeft verloren, denk ik eerst aan een heel oud mes, maar al snel daarna aan de slimme snoodaard die het met opzet heeft afgebot als onderdeel van het verzonnen plot.

Laptopia

Elke week scant Michaël Bellon met zijn laptop een plek in Brussel die tot de verbeelding spreekt, en geeft hij aan wat er eventueel nog aan kan verbeteren. 

Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.

Lees meer over: Brussel, Samenleving, Laptopia, Goudblommeke in papier

Iets gezien in de stad? Meld het aan onze redactie

Site by wieni