Ter gelegenheid van de Vlaamse feestdag ging BRUZZ na welke Nederlandstalige nummers populair zijn bij anderstaligen. Voor hen liever geen tripje naar Zoutelande, zo blijkt, maar kleuren, hiphop en een walsje. "Een lied helpt om de interesse in het Nederlands om te zetten in liefde."
© Karen Vandenberghe
| Uitbundig gezang én de polonaise: het gaat er vrolijk aan toe op de Gelukkig Zijn-sessie in de Ancienne Belgique.
Nederlands leren in polonaise: 'Een lied helpt om van de taal te houden'
'Ik hou van u’ van Noordkaap is het favoriete nummer onder anderstaligen die Nederlands leren. Dat blijkt toch uit een bevraging bij de zeven Brusselse centra die Nederlands voor anderstaligen (NT2) aanbieden. Het komt daarmee voor ‘Twee meisjes’ van Raymond van het Groenewoud en ‘Alle Kleuren’ van K3 te staan. André Hazes jr. en Guus Meeuwis komen uit Nederland de top vijf vervolledigen, met in hun kielzog Jan de Wildes ‘Eerste sneeuw’ en ‘Ik neem je mee’ van Gers Pardoel. (Je vindt ze allemaal onderaan het artikel, meezingen is verzekerd. red.)
"‘Ik hou van u’ voldoet gewoon aan alle criteria die een nummer in de les succesvol maken,” zegt Hannah Debyser, leerkracht Nederlands in het Centrum voor Volwassenenonderwijs (CVO) Semper. “Het thema is universeel, het is gezellig en er zit schwung in. ‘Ik hou van u’ is vaak ook het eerste Nederlands dat ze kennen, nog voor ze aan de cursus beginnen (lacht)."
Zelf gebruikt ze de liedjes vooral om bepaalde woorden aan te leren.
Plezant
"Zo kwam het woord ‘schemering’ langs in de les, en verwees ik naar ‘Het is een nacht’, dat zo een geheugensteuntje vormt. Daarnaast is het de ideale manier om de liefde voor het Nederlands aan te wakkeren. In het avondonderwijs is er sowieso wel al interesse in het Nederlands, maar een lied helpt om die interesse om te zetten in liefde. Je creëert een goeie klassfeer, het is plezant. En dat werkt door naar het gevoel voor die taal."
Liedjes helpen evengoed om culturele aspecten te behandelen. “Ik geef dit jaar les aan het hoogste niveau,” vervolgt Debyser, “waar plaats is voor dialecten. Daar besprak ik ‘Wieder’ van de West-Vlaamse rapper Brihang. Dat ging dan over de klankverschuiving, van ij naar ie, maar ook over de typisch Vlaamse geslotenheid, en de gecontroleerde, geplande levens van de Vlamingen. Cursisten herkennen dat heel erg.”
Rap?
Nederlandse rappers komen dan weer niet voor in de NT2-hitparade. Van de Jeugd van Tegenwoordig of the Opposites geen spoor, noch van Lil’ Kleine, Ronnie Flex of Kraantje Pappie. Ze worden miljoenen keren beluisterd op Spotify, maar raken niet voorbij de poorten van de CVO’s. “Misschien ga ik te veel af op mijn eigen muzieksmaak,” zegt Debyser. “Ten onrechte, die bands kunnen zeker een plaats krijgen.”
Haar collega Geert Heyvaert (CVO Brussel) ziet dat anders. “Ik gebruik alleen liedjes die ik zelf meerdere keren kan horen. Geen Boef in mijn klas dus. Wel Kamagurka, Hugo Matthyssen, Urbanus of Bram Vermeulen – voor mij draait het rond de teksten. De teksten van rappers zijn trouwens veel te lang. Meestal gebruik ik een liedje aan het einde van de les. Maar als ik aan zo’n nummer moet beginnen, ben ik na een uur nog niet klaar.”
© Karen Vandenberghe
| "Een lied helpt om de interesse in het Nederlands om te zetten in liefde voor de taal'
"Je creëert een goeie klassfeer, het is plezant. En dat werkt door naar het gevoel voor de taal"
En de Brusselse rap? “Daar zitten ze allemaal op te wachten,” zegt Debyser. “Stikstof, Zwangere Guy: dat kennen ze al. Maar het is ontzettend moeilijk en het gaat heel snel. Hun Brussels is dan ook nog eens doorspekt met Franse woorden, voor een niet-Franstalig publiek is dat te veel.”
Maar is wie op Stikstof zit te wachten, wel gecharmeerd door Guus Meeuwis? Of schemert in de top vijf vooral de smaak van de leerkrachten door? De bevraging verliep immers via hen.
Gelukkig Zijn
We namen de proef op de som en trokken naar de Ancienne Belgique, waar al vier jaar op rij Gelukkig Zijn-sessies worden gehouden: Nederlandstalige zangfeesten voor anderstaligen. Het concept is eenvoudig: een toetsenist, een koor, een voorzanger en tientallen cursisten Nederlands met een liedjesboek.
En die cursisten hebben geen vijf pilsjes nodig om los te komen. Al van bij de eerste noten van ‘Suzanne’ wordt goed meegezongen. Vooral het refrein kan op veel bijval rekenen, over de moeilijke strofen durven cursisten al eens te struikelen. Gelukkig houdt het koor hen recht en via een veel te hoog ‘Ik voel me goed’ gaat het naar ‘Twee meisjes’. Het trage tempo en de duidelijke, beknopte tekst zijn een verademing en zorgen voor luid meezingende cursisten.
Teleurstelling van de avond is dan weer ‘Zoutelande’, dat niet alleen veel te snel gaat, maar ook niet bekend lijkt – terwijl het toch niet zelden op de radio te horen was. Gelukkig is er ‘Leef’ van André Hazes jr. om de boel weer op te vijzelen, een nummer dat in NT2-middens een soort cultstatus lijkt te hebben. ‘Het is een nacht’ heeft die cultstatus dan weer niet en is veel moeilijker dan je denkt, maar wordt toch meegezongen.
© Karen Vandenberghe
| Nederlands leren in een polonaise gaat nog zo gemakkelijk.
Boerennummer
“Ik had niet verwacht dat ik van zo’n, euh, boerennummer zou kunnen houden,” lacht Younes Harmach. Hij volgt les bij Hannah Debyser en is een van die mensen die op Zwangere Guy zat te wachten. Toch kan ook Meeuwis hem bekoren. “Al heeft dat veel te maken met een klasgenoot, die het in de les op zijn gitaar heeft nagespeeld,” zegt Harmach. “Ik hoor het nu heel graag.”
Harmach had als Franstalige Brusselaar Nederlands in het middelbaar, leerde daar Pardoels ‘Ik neem je mee’ kennen, volgde ‘K3 zoekt K3’ en kwam via familie in Nederland en YouTube bij Lil’Kleine uit.
‘Kuneditdoen’ is zijn favoriete track van het moment, een nummer van Roméo Elvis en Zijne Zwangerschap – Frans en Nederlands door elkaar.
“Ik herken mezelf daar als Brusselaar heel erg in,” zegt hij. “Nederlandstalige liedjes en films helpen me met de juiste betekenis van woorden, met de uitspraak en met de tussentaal. Maar ook met het ontdekken van dat tweede deel van mijn identiteit. Ik hou van het Nederlands. Nu erin te kunnen navigeren, maakt me echt gelukkig.” (Lees verder onder de playlist)
Uit volle borst
De snel galopperende rapteksten zijn echter niet voor iedereen weggelegd, en zeker niet voor mensen die nog maar net met Nederlands begonnen zijn. De eenvoudige tekst van ‘Ik hou van u’ is dat wel. En ook de melodie maakt iedereen vrolijk, zo is te zien in de AB. Het nummer wordt nog maar ingezet en mensen haken de armen al in elkaar, wiegen heen en weer, maken kusgeluiden en zingen dan uit volle borst: ‘Ik hou van u!’ Op het einde volgt een stormachtig applaus, het nummer is niet alleen op papier maar ook in de AB de echte nummer één.
Gewezen Noordkaap-frontman Stijn Meuris laat weten vereerd te zijn. “Al ben ik ook lichtjes gegeneerd om voor ‘Twee meisjes’ uit te komen. Dat is een van de allermooiste nummers die ik ken, met een tekst waar ik altijd al jaloers op ben geweest. ‘Ik hou van u’ is daarentegen in zeven minuten op een bierkaartje neergeschreven - letterlijk. Maar misschien is die eenvoudige tekst net de sleutel van het succes. Het is een eer, echt waar.”
11 juli in Brussel - 2019
Donderdag staat Brussel in het teken van de Vlaamse feestdag. Hoe vieren Brusselaars deze dag en zijn er nog flaminganten in Brussel? En wat staat er op het feestprogramma?
Lees meer over: Brussel, Samenleving, 11 juli in Brussel - 2019, Nederlands leren, huis van het nederlands, Nederlands, kennis Nederlands, integratie
Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.