Brussel omarmt Halloween: 'Vierduizend mensen verwacht bij optocht in Sint-Gillis'

Brussel heeft in navolging van vele andere Europese steden de afgelopen jaren Halloween volledig omarmd. Dat blijkt ook nu uit de winkeletalages, de verkleedpartijtjes en de talloze feestjes, met soms zelfs thematische rondleidingen of kenmerkende menukaarten. Zeker tachtig Brusselse evenementen op Facebook dragen Halloween in de titel. De jaarlijkse Halloweenoptocht door Sint-Gillis gaat dit jaar zelfs uit van vierduizend deelnemers.

Vijftien jaar geleden was het Brussels Museum en Centrum voor Fantastische Kunst één van de eerste cultuurhuizen in Brussel dat Halloween vierde. Waarom dit feest en geen ander feest, zoals het Mexicaanse Día de Muertos? "Halloween past bij ons," zegt directeur Michel Dircken. "Het heeft te maken met de fantasie, het is Europees en alle monsters komen op die dag samen."

De afgelopen vijftien jaar groeide de Halloween-optocht uit tot een feest waar duizenden mensen op af komen. Ook dit jaar komt het Brussels Museum en Centrum voor Fantastische Kunst met een uitgebreid Halloween-programma. Zaterdag is er onder andere een griezelrit met de tram, dinsdag staat een parade op het programma door de gemeente Sint-Gillis.

Er is vuurwerk op het Moricharplein om de geesten te verdrijven, daarna keert de verklede stoet terug naar het museum in de IJskelderstraat, waar 'Halloweenman' snoepjes naar beneden gooit. "We verwachten tussen de 3.000 en 4.000 deelnemers," zegt Dircken.

Expats brachten het feest naar België

Halloween is niet nieuw in Brussel, maar is in korte tijd wel "echt groot geworden," zo bemerkte socioloog Walter Weyns, docent sociologie en cultuurkritiek aan de Universiteit Antwerpen vorig jaar in Knack. Die trend is overgewaaid uit de Angelsaksische wereld. In de Verenigde Staten, Ierland, het Verenigd Koninkrijk en Canada wordt de feestdag al jaren groots gevierd. Daar gaan kinderen verkleed langs de deuren en roepen: 'Trick or Treat!'. Voor de tieners en jongvolwassenen zijn er themafeesten.

Hoewel we het feest misschien vooral kennen uit de Verenigde Staten heeft Halloween een Europese oorsprong, namelijk de Keltische traditie. Expats uit het Verenigd Koninkrijk brachten het feest mee naar België, zegt retailexpert Gino Van Ossel. "Daardoor is bijvoorbeeld de ‘Trick & Treat’-traditie in Brussel populairder dan elders." De naam is trouwens een afgeleide van All Hallows Eve, oftewel de avond voor Allerheiligen. Volgens de Keltische kalender begon het jaar op 1 november en was 31 oktober dus de laatste avond van het oude jaar.

In Brussel zijn de evenementen vrijdagavond begonnen, om te eindigen op dinsdag 31 oktober. Van studentenverenigingen tot jeugdhuizen en musea: overal duikt Halloween op in het programma. Een kleine greep uit het aanbod: de organisatie '91ème parallèle' organiseert een speciale rondleiding langs crime scènes met een verklede gids. Cinema Aventure komt met een Halloweenprogramma rond horrorfilms met de dertig jaar geleden overleden acteur Vincent Price.

Ook de horeca heeft het feest ontdekt, zo blijkt. Restaurant-club Bagheera kondigt een thematische playlist en kostuums aan dinsdagavond. Ook burgerrestaurant Be Burger pakt die dag groots uit. Er is een prijs voor de mooiste pompoen en kinderen kunnen een schminkworkshop volgen. "Zelfs de burgers krijgen een make-over," klinkt het.

Vanuit commercieel oogpunt is Halloween een interessante feestdag, legt Van Ossel uit. "De sfeer geeft zin om te gaan winkelen of dingen te bezoeken en dus geld te spenderen. Voor bijvoorbeeld Action, Dreamland of de supermarkten is er extra omzet vanwege de verkoop van snoep en decoratie. In het algemeen zorgt het in alle winkels voor beleving dankzij de versiering."

De directeur van het Brussels Museum en Centrum voor Fantastische Kunst is voorlopig niet overtuigd van de commerciële successen rond Halloween. "Halloween en speciale hamburgers? Dat lijkt me niet evident, omdat de periode zo kort is. Rond Kerstmis kun je veel langer producten verkopen, Halloween duurt maar even. Het blijft een feest voor kinderen en de jeugd."