Overheid schendt eigen domiciliëringswet bij antikraak

De overheid verbiedt onrechtstreeks dat bewoners van voormalig leegstaande panden, ook wel antikraakbewoners genoemd, zich er domiciliëren. Dit is onwettig. “Je bent verplicht om je op je hoofdverblijfplaats te domiciliëren. Bedrijven die die leegstaande panden beheren, mogen niet eisen dat je je domicilie ergens anders zet”, zegt Joy Verstichele van het Vlaams Huurdersplatform.

Dit blijkt uit een onderzoek van VUB-studenten Mourad Baaiz en Esther Aerts. De twee studenten journalistiek brengen de nieuwe woonvorm antikraak in België in kaart. Antikraak is een vrij nieuwe woonvorm in België. Zo nieuw dat er nog geen wettelijk kader voor is. Bewoners kunnen binnen vier weken uit hun woonst worden gezet en krijgen maandelijks controles op veiligheid en netheid.

Domicilie verplicht én verboden

Opvallend is dat de bedrijven die leegstaande panden beheren, antikraakbewoners verbieden om zich er te domiciliëren. Dit verbod op domicilie staat in het contract dat bewoners verplicht moeten tekenen voordat ze een leegstaand pand intrekken. Joy Verstichele van het Vlaams Huurdersplatform ziet hier een groot probleem: “Je mag als leegstandsbeheerder niet eisen dat de domicilie daar niet wordt geplaatst als het effectief de hoofdverblijfplaats is. Het plaatsen van de domicilie is een afspraak tussen de burger en de overheid.”

“Diezelfde overheid maakt flink gebruik van antikraak”, vertelt Mourad Baaiz. “De Regie der Gebouwen is zelfs een van de grootste klanten van Interim Vastgoedbeheer, een belangrijke speler in Vlaanderen.” Van 2011 tot nu heeft de Regie der Gebouwen ruim 250 wooneenheden uitbesteed aan leegstandsbeheerders. Dit aantal neemt alleen maar toe. Naar schatting wonen er zo’n 1500 mensen antikraak in België.

Machtsverhouding

Volgens Joy Verstichele van het Huurdersplatform weten veel bewoners niet dat het verbod op domicilie niet geldig is, omdat antikraak wonen een nieuwe en onbekende woonvorm is. Ook de machtsverhouding tussen leegstandsbeheerders en gebruikers zorgt ervoor dat bewoners hierover vaak geen klacht durven in te dienen: “De gebruiker is voor zijn huisvesting afhankelijk van de leegstandsbeheerder. Velen zullen bang zijn om hun woonst te verliezen op het moment dat zij een conflict aangaan”, aldus Verstichele.