VUB-onderzoek: 'Gendernormen zijn vroeg zichtbaar in stereotiepe beroepskeuze jong kind'

De relatie tussen gendernormen en een stereotiepe beroepskeuze is al op jonge leeftijd zichtbaar. Dat blijkt uit een analyse van drie onderzoekers van de Vrije Universiteit Brussel (VUB) naar de beroepsvoorkeuren van 10 tot 13-jarigen in Vlaanderen. Al komt die gendernorm wel nog op een verschillende manier tot uiting.

VUB-onderzoekers Laora Mastari, Bram Spruyt en Jessy Siongers stelden uit data van een bevraging bij 10- tot 13-jarigen binnen het Jeugdonderzoeksplatform (JOP) vast dat hun beroepsvoorkeuren zeer voorspelbaar zijn: 91 procent van de jongens en 85 procent van de meisjes werd ingedeeld in de juiste gendercategorie op basis van hun beroepsvoorkeuren. De hogere score bij de mannen toont dat de genderverwachtingen daar nog strikter zijn.

"Wanneer een vrouw een typisch mannelijk beroep uitoefent, zoals bijvoorbeeld brandweervrouw, wordt dat sociaal veel sterker geaccepteerd en soms zelfs gevierd als vooruitstrevend. Wanneer een man een typisch vrouwelijk beroep uitoefent, zoals schoonheidsspecialist, krijgen ze vaker negatieve reacties en wordt bijna automatisch hun seksuele voorkeur in vraag gesteld", stelt onderzoekster Mastari.

'Mannelijke' sectoren meer aanzien

Voor vrouwen speelt zelfvertrouwen een belangrijke rol. Een laag academisch zelfvertrouwen leidt tot een voorkeur voor beroepen met typisch vrouwelijke kenmerken, terwijl vrouwen met een hoog academisch zelfvertrouwen een voorkeur hebben voor "mannelijke" beroepen. Bij de mannen gaat het dan weer om imago en de druk om mannelijk te zijn. Zo wordt er minder belang gehecht aan de doorstroming van mannen naar vrouwelijke sectoren.

"Dat is geen doeltreffende manier om de genderongelijkheid op de arbeidsmarkt aan te pakken. Het verschuift genderongelijkheid namelijk alleen. Een oorzaak hiervan is dat mannelijke sectoren over het algemeen meer maatschappelijk aanzien genieten dan vrouwelijke sectoren", aldus onderzoekster Siongers.