Planten als klimaatregelaars: Bas Smets experimenteert op architectuur­biënnale in Venetië

Wat als planten de temperatuur in een gebouw regelen? Brusselaar Bas Smets vertegenwoordigt ons land op de architectuurbiënnale in Venetië en ging met die vraag aan de slag. Met Building Biospheres zoekt hij uit hoe plantenintelligentie kan ingezet worden in architectuur.

“De intelligentie van planten zetten we al in voor onze landschapsprojecten in de buitenruimte, maar nu passen we het voor het eerst toe binnen in een gebouw,” vertelt de architect vanuit Venetië aan BRUZZ.

Bureau Bas Smets is bekend om realisaties in binnen- en buitenland. In Brussel blies hij het park van Thurn & Taxis en het Sint-Gillis Voorplein nieuw leven in.

Building Biospheres werd als Belgische inzending geselecteerd door het Vlaams Architectuurinstituut, in opdracht van de Vlaamse overheid.

Planten aan de knoppen

Zes maanden lang zochten de architect, klimaatwetenschapper Valerie Trouet en bioloog Stefano Mancuso naar de juisten planten voor de installatie en experimenteerden ze met innovatieve sensortechnieken.

“De planten krijgen hier volledige autonomie," vertelt Smets. Het team ontwikkelde een meetinstallatie die onder andere de temperatuur, vochtigheid en fotosynthese in planten registreert. Zo bepaalt het gedrag van de planten wat er in de tentoonstelling gebeurt.

“Als de data aangeven dat de fotosynthese in de planten stopt, schakelt het licht automatisch aan. Als de evapotranspiratie stilvalt, begint het te regenen boven de installatie. Zo kunnen de planten optimaal hun werk doen en geven ze op hun beurt de ruimte een comfortabele temperatuur.”

*tekst gaat verder foto

Levend labo

Building Biospheres verandert het Belgisch paviljoen in een levend laboratorium. De data die Smets en zijn team uit de planten en bomen halen, kunnen bezoekers realtime volgen via een meterslange projectie.

Met de expo wil de landschapsarchitect aantonen hoe natuur en architectuur kunnen samenwerken, ook bij binnentoepassingen. “We willen laten zien dat planten niet alleen decoratief zijn, maar ook architecturaal performatief,” legt Smets uit aan BRUZZ. De Brusselse architect hoopt dit prototype ook te kunnen toepassen in publieke ruimtes, zoals stedelijke pleinen, ziekenhuizen of luchthavens.

“We hebben de morele plicht om positief te blijven,” concludeert de architect. “De klimaatcrisis komt in snel tempo op ons af en het is aan ons om antwoorden te bedenken.”

*Building Biospheres is vanaf 10 mei tot 23 november te zien in het Belgisch paviljoen op de Biënnale van Venetië.