Isaiah Collier op Brosella: 'Doen alsof er niets aan de hand is, is geen optie'

Met Isaiah Collier wist Brosella een van de rijzende sterren van de jazz te strikken. Samen met zijn begeleidingsband The Chosen Few komt hij The world is on fire voorstellen. Daarop gaat zijn virtuositeit hand in hand met activisme.

Het vooraanstaande jazzmagazine DownBeat riep de 26-jarige Isaiah Collier eerder dit jaar op zijn cover uit tot "next sax giant". Voor wie vertrouwd is met zijn recente parcours is dat geen nieuws. Van zijn familie, die vanuit Mississippi neergestreken was in Chicago, kreeg hij de liefde voor blues, gospel en jazz mee. Hij zong in het kerkkoor en speelde piano, maar pas toen hij op zijn elfde met sax begon, wist hij waar zijn toekomst lag.

“Vergelijk het met langs een vitrine lopen waarin je een outfit ziet hangen die je weleens zou willen aanpassen, niet goed wetend of je ermee zou staan,” vertelt hij ons via een Zoom-verbinding vanuit zijn thuisstad. “Bleek dat het me geweldig stond! Ik speelde meteen ook erg luid, en mocht mijn altsaxofoon snel inruilen voor een tenor.” (Lacht) Collier maakt onder andere indruk met zijn circular breathing-techniek, die hij al beheerst sinds zijn veertiende. “Ik zie het als een extra spier die je moet blijven ontwikkelen - if you don't use it, you lose it - en een extra manier om me uit te drukken.”

Dat muziek voor de saxofonist en componist meer is dan techniek bewees hij met The story of 400 years, een ambitieuze suite waarmee hij inzoomde op de eeuwenlange strijd van zwart Amerika. De titeltrack van het recente The world is on fire schreef hij dan weer tijdens zijn studententijd aan de Amerikaanse westkust.

“Daar werd ik voor het eerst geconfronteerd met bosbranden en ervaarde ik klimaatverandering in de praktijk. Had ik het eerst nog over een fysiek vuur, dan werd dat later een metaforisch vuur, dat in me oplaaide tegen systemische onderdrukking en racisme. Ik was erbij tijdens de protesten in het zog van de moord op George Floyd. Verontwaardigd over de brutale manier waarop de National Guard inhakte op de burgerbevolking, compleet met traangas, wapenstok en rubberkogels, brak er iets in me. Dit was geen tv-footage uit 1965. Het gebeurde in 2020 recht voor mijn ogen. Bij al dat random geweld op zwarten kon ik me niet veroorloven om aan de zijlijn te blijven staan.”

Zijn recentste plaat met begeleidingsband The Chosen Few werd zo een klanklogboek dat jazzcomposities afwisselt met nieuwsberichten en de roerige voorbije vijf jaar probeert te overzien.

“Vaak leek het alsof mijn collega’s niet wisten wat ze aanmoesten met al die destructie. Na de pandemie keerden ze gewoon terug naar hun artiestenbubbel. Maar artiesten moeten reflecteren over de staat van de wereld. Doen alsof er geen genocide bezig is en we niet geïndoctrineerd worden met onverdraagzaamheid zou de onwetendheid alleen maar aanwakkeren. Ook voor mijn helden was doen alsof er niets aan de hand is nooit een optie. Voor de huidige generatie zou het dat ook niet mogen zijn. Ooit vroeg een journalist aan Miles Davis of hij nog muziek zou maken als niemand wist wie hij was. Heel aanmatigend vond hij dat, want natuurlijk deed hij niet zomaar wat. Muziek was voor hem een conversatie die móést gevoerd worden en pas echt interessant werd als het publiek deel begon uit te maken van de discussie. Soms lukt dat niet door gewoon te vertellen wat er gebeurt of de beelden ervan te tonen, en moet je illusies met geluid doorprikken.”

Isaiah Collier & The Chosen Few spelen op zondag 6/7 op Brosella, brosellafestival.be