Technici van Botanique klagen beperkte tarieven aan, ook fotografen protesteren

De vergoedingen voor technische medewerkers bij Botanique zijn sinds september vastgelegd in een nieuw lastenboek. De directie respecteert naar eigen zeggen simpelweg de barema's voor cultuurhuizen van de Franse Gemeenschap, maar online groeit wel protest en circuleert er een petitie. Vooral ervaren technici vrezen dat zij minder kunnen factureren. Intussen klagen ook concertfotografen dat zij zo goed als gratis werken.

Dat schrijft de blog whathappens.be en blijkt uit meerdere getuigenissen via sociale media.

“Botanique heeft altijd veel met freelancers gewerkt. In tegenstelling tot een huis als Flagey, waar je nog minstens één vaste verantwoordelijke vindt voor licht of geluid, heeft Botanique meer losse ploegen. Er zijn wel langdurige samenwerkingen in de vorm van schijnzelfstandigheid, interimcontracten of overeenkomsten via Smart (werkerscoöperatie voor freelancers, red.)”, vertelt een lichttechnicus die tot vorig jaar zelfstandig voor Botanique werkte. Hij blijft liever anoniem.

Deze technicus heeft net als 850 anderen een online petitie ondertekend om de werkomstandigheden van de medewerkers bij Botanique aan te kaarten. Die petitie staat al sinds begin oktober online, na een intern conflict tussen de technische medewerkers en directie van Botanique. In september schreef het cultuurhuis namelijk een openbare aanbesteding uit om de arbeidsvoorwaarden voor nieuwe, externe samenwerkingen vast te leggen. Daarin waren de tarieven voor medewerkers via het Smart-platform of interimkantoren in eerste instantie niet opgenomen. Voor klassieke freelancers zou de nieuwe concurrentieslag de dagprijzen dan weer naar beneden drukken, vrezen zij.

“Als ik 450 euro per dag factureer en een minder ervaren collega maar 200 euro, heb ik een probleem”, zegt de anonieme technicus. “In ons beroep is er al een enorme concurrentie tussen zelfstandige profielen. In haar nieuwe lastenboek houdt Botanique totaal geen rekening met een verschil aan ervaring.” “Ik zit al sinds september geblokkeerd”, zegt een vrouw die tien jaar als lichttechnicus voor Botanique werkte. “Ik kon de voorbije weken niet factureren via Smart, en de gesprekken om dat op te lossen verliepen moeilijk. Inmiddels hebben ze al nieuwe mensen gevonden voor hetzelfde werk.”

330 euro per dag

De directie van Botanique legt uit dat het lastenboek er kwam op vraag van de Franse Gemeenschap. “Wij zijn een gesubsidieerde instelling en moeten dus voor elke samenwerking met een openbare aanbesteding werken. Voor andere beroepsgroepen binnen Botanique is dat al eerder gebeurd, zoals de grafisch ontwerpers. Pas dit jaar waren de technische profielen aan de beurt”, zegt woordvoerder Filip De Groote.

Concreet krijgen licht-, geluids- en podiumtechnici bij Botanique voortaan 330 euro bruto per dag, ongeacht hun manier van factureren. “Dat is minstens tien procent meer dan in de andere cultuurhuizen van de Franse Gemeenschap”, meent De Groote, en bovendien al 32 procent meer dan de gemiddelde dagprijs in 2021, zegt hij. “Deze petitie is het initiatief van een groep ontevreden medewerkers die eigenlijk een loonsverhoging wilde, maar die zou overeenkomen met een loonsprong van 66 procent op amper vier jaar tijd”, zegt hij.

De Botanique-directie zegt ten slotte dat er wel degelijk is overlegd met de externe technici, maar dat een deel van hen niet akkoord ging. “Klassieke freelancers met tien of twintig jaar ervaring kunnen nog altijd een prijs voorstellen boven het barema. 330 euro bruto is een richtprijs, en bovendien al hoger dan het vastgelegde minimumbarema”, aldus De Groote. Voor interimprofielen moet deze prijsdiscussie via hun kantoor verlopen. De Groote benadrukt dat er nog altijd via het Smart-systeem gewerkt wordt, zelfs sinds september.

Toch verneemt onze redactie dat de dagprijs van 330 euro bruto vaak neerkomt op een werkdag van meer dan tien uur, zelfs voor ervaren technici. Daar gaan nog belastingen of werkgeversbijdragen af. “Ik ben er zeker van dat Ancienne Belgique, Flagey en Espace Magh beter betalen”, zegt de vrouwelijke lichttechnicus daarover. Volgens Botanique wordt elk overuur buiten een werkdag van tien uur vergoed aan 16,5 euro per uur.

Gratis fotografen

Inmiddels hebben ook de zelfstandige concertfotografen van Botanique zich bij het protest gevoegd. Zij krijgen per opdracht enkel drankbonnen en een maaltijd, maar geen formele vergoeding. “Terwijl zij wel een deel van hun auteursrechten afstaan wanneer Botanique hun foto’s op de eigen kanalen gebruikt”, zegt de eerste technicus.

“Zo is het altijd geweest”, zegt woordvoerder Filip De Groote, die spreekt over een budgettaire keuze. “Sommige cultuurhuizen betalen hun barpersoneel in forfaitaire kortingen, wij niet. Maar we kunnen simpelweg niet voor elk concert een fotograaf betalen”, zegt hij. Volgens De Groote krijgt Botanique wekelijks aanvragen van fotografen die ervaring willen opdoen of hun portfolio wensen uit te breiden. “Wij zeggen hen vooraf heel duidelijk dat wij geen budget hebben om voor ieder concert een fotograaf te betalen, zeker niet voor kleinere bands. Zij krijgen wel een maaltijd, drankbonnen en als er plaats is, mogen zij een gast meenemen. We vragen ook nooit de exclusieve rechten op hun foto's.”

In de petitie vragen de technici en cultuurwerkers om “cultuur niet te behandelen als een bedrijf”. Ze roepen het publiek nu op tot een “symbolische boycot” van Botanique. Het cultuurhuis benadrukt dat niemand is uitgesloten, maar dat de freelancers zelf hebben gekozen om opdrachten te weigeren onder het voorgestelde dagtarief. In 2026 volgt een nieuwe openbare aanbesteding.