Toots geeft toeristische centrum zijn kloppende jazzhart terug

Donderdagavond opende een nieuwe jazzclub vlak bij de Grote Markt met een geslaagd openingsconcert van Nathalie Loriers Trio. Onder een groot zwart-witportret van Toots Thielemans en Quincy Jones knipoogde de pianiste naar de ket van de Marollen die de club zijn naam gaf en werd er geklonken op het initiatief dat jazzmuzikanten in economisch barre tijden een broodnodige extra speelplek gunt. De haast familiale sfeer, eigen aan de lokale scene, kregen we er gratis bij.

Gelegen in de Hoedenmakersstraat, het kasseien verbindingsstraatje tussen de Grote Markt en de Kaasmarkt, is er hier aan passage alvast geen gebrek. Dicht bij de toog, die met zijn fraaie glazen overbouw authenticiteit uitstraalt, heb je niet alleen een prima zicht op het podium er vlak naast, maar kan je door de ramen aan de andere kant ook een glimp opvangen van de voorbij slenterende toeristen. Toch lijken ze deel uit te maken van een andere wereld.

De nieuwe isolerende beglazing zorgt ervoor dat iedereen zich hier in een jazzbubbel voelt, iets waarmee pianiste Nathalie Loriers, die geen drummer mee heeft, haar voordeel zou doen.

Tijdens zijn korte openingsspeech benadrukte initiatiefnemer Joachim Caffonnette nog eens dat praten tijdens het concert buiten verder kon. De brave Brusselaars, allemaal jazzliefhebbers, luisterden. De organisator verontschuldigde zich nog voor het feit dat door de drukte niet alle aanwezigen konden zitten “maar ook dat hoort er soms bij”.

Nadat hij zijn spijt uit had uitgedrukt dat Huguette, de weduwe van Toots, er wegens gezondheidsproblemen niet bij kon zijn, bedankte hij een hele reeks anderen die hem bijstonden, van de boekhouder over het barpersoneel tot diegene die in drie dagen de internetsite online kreeg.

Geen chichi

Na een lange zoektocht naar een nieuwe speellocatie moest er inderdaad plots snel geschakeld worden. Pas drie weken geleden was Caffonnette helemaal zeker dat hij hier met zijn vzw Toots Live concerten mocht beginnen organiseren. Nadat hij samen met een aantal vrienden-muzikanten eerder de Sounds Jazz Club in Elsene nieuw leven had ingeblazen was hij daar verleden jaar vertrokken na een conflict met de eigenaars (van naam en pand). In zijn zog: zowat de hele Brusselse jazzscene die hier een nieuwe thuis hoopt te vinden.

Al zal hij ook in dit geklasseerde pand niet lang kunnen blijven, één jaar zeker, misschien twee of drie. Het wordt gehuurd van de ULB die het grondig wil renoveren. Intussen gaat de zoektocht naar een kooppand in de buurt verder. Dat dat provisoire in zekere zin al deel uitmaakt van de charme van het huis, is van bij de entree duidelijk. Een stoffen doekje met de nieuwe naam is op de terrasluifel gedrapeerd over de vorige.

Bij binnenkomst valt de vintage cafélook op: vierkante vloertegels, houten lambrisering met spiegels en sfeervolle lampenkapjes, hoge tafels aan de twee ramen en binnenin lage cafétafels aan de zijkanten. Naast de mat die als podium dient zijn drie rijen stoelen bijgeschoven. Chichi is ver te zoeken, eten al helemaal. Daarvoor is er ‘Rue Pita’ iets verderop.

Op de drankkaart prijken lokale bieren, Franse wijnen en voldoende non-alcoholische alternatieven. Niets van The Coca-Cola Company of AB Inbev hier. Aan de toog kan je wel jazzpostkaartjes kopen.

Hartelijke toets

Caffonnette vertelde ons eerder dat hij voor zijn jazzclub de informele sfeer van de Smalls in New York voor ogen had. Vroeger ging hij weleens jammen in die club die nog krapper behuisd is. De tachtig bezoekers die hier binnen kunnen, mogen vijf concertavonden per week verwachten, inclusief laatavondjams, met een muzikaal spectrum dat reikt van swing over bebop tot moderne jazz en sporadisch uitstapjes naar blues en manouche.

Grote zwart-witfoto’s van Toots, een cadeautje van de familie, sieren elk een wand. Je ziet Toots op gitaar in de fiftiesband van George Shearing. De foto met Quincy Jones is genomen op zijn 75ste verjaardag. In die met Dizzy Gillespie herkennen we zijn hartelijke karakter.

Loriers werd net als de andere muzikanten in het openingsweekend gekozen vanwege haar verleden met Toots. Ze is zichtbaar fier onder zijn toeziend oog te mogen spelen en drukt de hoop uit dat de club een even lang leven mag beschoren zijn. Als ze op het einde van haar tweede set van vijftig minuten een flard ‘Bluesette’ binnensmokkelt veert iedereen op.

De pianiste putte vooral uit Le temps retrouvé, haar in 2021 verschenen album met contrabassist Nick Thys en saxofoniste Tineke Postma. Die twee zijn nu vervangen door Sam Gerstmans en Fabrice Alleman. Vooral de sopraansax van die laatste speelt een hoofdrol en steelt zowel tijdens lyrische passages als in een meer meditatief stuk en een speelse conversatie met de piano van Loriers de show.

Finetuning

De pianiste draagt een nummer op aan iemand die ze verloor tijdens de pandemie. In het zwierig van wal stekend ‘L’été’ klinkt heimwee door. In het recente ‘Lost’ zit verdriet. Vlak voor ‘Rebirth’, dat start met een zwaarmoedige piano, brengt ze lachend een toast uit op de nieuwe club. “Eigenlijk is dit een tragisch nummer, maar het loopt goed af!”

Caffonnette, die hier enkele dagen geleden nog in het stof stond te boren en we eerder op de avond wat nerveus zagen rondlopen, klinkt moe, maar opgelucht. “De club kan nog wat finetuning gebruiken, maar ik ben heel tevreden.”

Dat was het publiek ook, en dan moest de jam nog op gang komen.

Toots Jazz Club, Hoedenmakersstraat 6, Brussel. Ook de andere openingsconcerten van Bruno Castellucci Quartet (16/5) en Aka Moon (17/5) zijn uitverkocht. De jamsessies vanaf 23.00 met Basile Rahola (16/5) en Joachim Caffonnette (17/5) zijn gratis. toots.brussels