The secret life of Yassin Mrabtifi: 'Mijn leraar geloofde niet dat het mijn gedicht was'

We kennen Yassin Mrabtifi (From Molenbeek with Love, Birds) als danser, acteur en choreograaf, zowel op het podium als op straat. Minder bekend is dat hij ook gedichten schrijft, in het geheim. Zijn eerste teksten, neergepend in zijn tienerjaren, waren bepalend: ze voedden zijn weigering om met de stroom mee te dansen.

"Ik heb zelfmoord gepleegd. Ik heb mijn sociale dood in scène gezet." Wie anders dan Yassin Mrabtifi gooit er zo'n punchline uit? Sinds zijn debuut bij het gezelschap van Wim Vandekeybus, zijn solo From Molenbeek with Love en daarna zijn vaste plek bij de KVS blijft de Brusselse artiest verrassen.

Dik te midden van afgetrainde danslijven, Arabier in instellingen die diversiteit nauwelijks ontdekken: hij heeft altijd tegen de stroom in gezwommen, alsof dat zijn manier van ademhalen was.

Toen hij in 2017 bij de KVS kwam, was "dekolonisatie" nog een woord uit de underground, uit de coulissen. Vandaag is het niet meer weg te denken uit het publieke debat. "Diversiteit is een onderhandelingsmunt geworden. De spontaniteit is weg. Jongeren worden, zonder het zelf te beseffen, ingezet voor politieke doeleinden," betreurt hij.

Hij kiest ervoor uit het "institutionele spel" te stappen om zichzelf te herontdekken. Dit vertrek is een terugkeer naar een geheime passie: schrijven. Gedichten neergekrabbeld aan de rand van het kanaal. Hij heeft nog geen eigen typemachine, maar dat is wel het plan.

Eenzame rebel

In het tweede middelbaar, voor de tweede keer weggestuurd, schrijft hij zich alleen in op een nieuwe school. Voor de les Frans schrijft hij een gedicht. De leraar vindt het prachtig, maar beweert meteen dat het niet van hem is. "Dat heeft me geschokt. En het heeft mijn identiteit als eenzame rebel gevormd. Ik dacht: ik ga hun eens laten zien waartoe deze Arabier, die zogezegd niet uit zijn woorden kan komen, in staat is."

Inspiratie haalt hij in Molenbeek, zijn volop gentrificerende wijk. Ook hij is "naar de overkant" verhuisd, zonder er echt bij te horen. "Ik dacht dat het me woedend zou maken, maar de mix functioneert eigenlijk best goed."

Hij installeert zich vaak tegenover het kanaal, aan de voet van de locomotief op het Redersplein, vlak bij Thurn en Taxis. "Het doet me denken aan de jongeren in Marokko, die naar de zee staren en van Europa dromen. Ik vraag me af: waar dromen de Brusselaars van?"

Zijn eigen droom: een radio opzetten met jongeren uit de wijk, zonder hen alweer te vragen over de wijk te praten. "Onlangs zei een jongere tegen me dat het niet makkelijk is om een man te zijn. Dát wil ik horen. Laat ons spreken over liefde, over wat ons verbindt."

Het water brengt hem tot rust. Symbolisch laat hij zich erin onderdompelen, als een soort zuiveringsritueel. "Ik heb meer dan eens zelfmoord gepleegd. Elke terugkeer is een hergeboorte." Maar voorlopig geniet Yassin Mrabtifi van zijn verdwijning — slechts af en toe verstoord door een Urban Ritual, een eigentijdse ceremonie die hij samen met Einat Tuchman en Juan Cizmar vanuit Molenbeek ontwikkelde.

Momenten van ademhalen en collectieve catharsis, voordat hij weer in de diepte van zijn gedachten duikt. "Ik zeg graag tegen mezelf dat de dood heel zacht is. Omdat het iets is wat we allemaal gemeen hebben."

De volgende Urban Ritual vindt plaats op 21/6 in metrostation Aumale, zinnema.be