Schaarbeek Vorming
© Google/FIS | Schaarbeek-Vorming in het noorden van Brussel, langs het kanaal. Het FSI is eigenaar van 40 hectare (oranje stippellijn). Het Brussels Gewest wil dat deel aankopen en ontwikkelen en tegelijk de haven aansluiten op het spoornet. De rest van het terrein blijft voorbehouden voor de reguliere spooractiviteiten.

Citydev onderhandelt opnieuw over aankoop Schaarbeek-Vorming

Steven Van Garsse
18/08/2022

Citydev start opnieuw de onderhandelingen op met het Fonds voor de Spoorweginfrastructur (FSI) voor de aankoop van 40 hectare van Schaarbeek-Vorming. De Brusselse regering heeft hiervoor voor de zomer het licht op groen gezet.

Het Brussels Gewest heeft al lang zijn oog laten vallen op Schaarbeek-Vorming, een voormalig rangeerterrein voor treinen dat strekt van het station van Schaarbeek tot aan Buda in Haren. Het geldt als de laatste grote grondreserve dat Brussel nog kan ontwikkelen. In 2013 heeft het gewest er een richtplan voor opgemaakt.

De federale overheid, eigenaar van het terrein, heeft 40 hectare in een NV ondergebracht: het Fonds voor de Spoorweginfrastructuur (FSI). Die moet het terrein, waar geen spoorwegactiviteiten meer zijn, klaar maken voor de verkoop.

De Brusselse ontwikkelingsmaatschappij Citydev heeft de afgelopen jaren onderhandeld met het FSI om het te kunnen aankopen, maar beide partijen raakten het niet eens over de aankoopprijs. De vraagprijs schommelt rond de veertig miljoen euro.

Europees Hof

Er was ook een probleem met de ontsluiting van de haven van Brussel via het spoor. Het FSI had Infrabel contractueel verplicht om de enige spoorlijn te ontmantelen die de haven van Brussel met het Belgisch spoornet verbindt. De haven van Brussel had hiertegen een juridische procedure opgestart.

Voor de zomer heeft het Europees Hof van Justitie de verplichting om de spoorlijn te ontmantelen ongeldig verklaard. Dat maakt de weg vrij om de enorme site aan te sluiten op de haven, en die tegelijkertijd met het spoornet te verbinden.

Benjamin Cadranel (Citydev)
© Saskia Vanderstichele | Benjamin Cadranel, CEO van Citydev.

“We willen er een groot trimodaal centrum bouwen,” zegt Benjamin Cadranel, CEO van Citydev dat de onderhandelingen zal voeren met het FSI. “Het distributiecentrum zal via de waterweg, trein én wegverkeer geconnecteerd zijn. We kunnen het zelfs een quadrimodaal centrum noemen, want de luchthaven is ook niet zo ver.” Het distributiecentrum is een project van de haven van Brussel.

Citydev zal er zelf een bedrijvenzone ontwikkelen. De site ligt ver van woningen, wat de ontwikkeling van deze economische pool makkelijker maakt.

Een deel van het gebied zal door Leefmilieu Brussel onder handen worden genomen. De bedoeling is om er de Zenne terug aan de oppervlakte te brengen.

Perspective Brussel gaat nu een globale studie maken over de hele zone. Citydev en de Haven van Brussel starten dan weer een haalbaarheidsstudie voor het trimodaal distributiecentrum. Intussen kunnen de onderhandelingen van start gaan met het Fonds voor de Spoorweginfrastructuur voor de aankoop van het enorme terrein.

Geen woningen

Woningen komen er in die zone niet, daarvoor zijn de terreinen te zwaar vervuild. Cadranel: “Saneren zou kunnen maar dat kost al gauw 80 miljoen euro, wat meer is dan het terrein waard is. Bovendien ligt het dicht bij de sporen, en onder een vliegroute van de luchthaven van Zaventem.”

Cadranel wijst er wel op dat het project niet voor morgen is, ook niet voor overmorgen. “Er zijn de onderhandelingen, de vergunningen, etcetera. We spreken hier over een ontwikkeling die op een termijn van meer dan een decennium moet worden bekeken. Wat meteen ook de moeilijkheid toont van het project, want de return on investment zal er pas na vele jaren zijn.”

Voor de Brusselse regering zit het belang er dan weer vooral in dat het een stap is in het koolstofvrij maken van de stedelijke distributie, door transport via het spoor en de waterweg te faciliteren. Het zou op termijn 18.000 vrachtwagens per jaar van de weg kunnen halen.

De Brusselse regering hoopt dat tegen 2025 de haven terug op het spoornet zal zijn aangesloten. Hiervoor is een alternatief tracé uitgetekend. Infrabel zal hiervoor een bouwvergunning aanvragen.

Iets gezien in de stad? Meld het aan onze redactie

Site by wieni