De vijf hoeken van de wereld: Tsjechië in Brussel met hertog Wenceslaus

Tussen Tsjechië en België zijn er historische banden die ver teruggaan, tot de tijd dat Brussel nog een stad was in het hertogdom Brabant, en Bohemen een fier koninkrijk aan de Moldau. In 1356 werd de in Praag geboren Wenceslaus I, zoon van de Boheemse koning en tevens de eerste graaf van Luxemburg, ook hertog van Brabant. Dat kon omdat hij twee jaar eerder was getrouwd met hertogin Johanna van Brabant.

Wenceslaus was geen populaire hertog en was in Brussel verantwoordelijk voor de executie van zes onschuldige joden, die volgens het antisemitische verzinsel dat bekendstaat als 'Het mysterie van het Heilig sacrament' hosties met messen zouden hebben doorstoken, waarna die hosties op miraculeuze wijze begonnen te bloeden. Dat mysterie staat vandaag nog afgebeeld op een bedenkelijke reeks van vijftien negentiende-eeuwse neogotische glasramen in de linkerzijbeuk van de Sint-Michiels- en Sint-Goedelekathedraal. Het negende daarvan toont de hertog die de 'betrokken' joden veroordeelt en terechtstelt, en de andere joden uit Brabant verbant.

Dan is het verhaal van de Tsjech Jaroslav Leo van Rozmitál toch veel mooier. Als vertegenwoordiger van de Boheemse koning reisde die in dezelfde periode Europa rond met het voorstel een soort van Europese Vredesunie te stichten. Kroniekschrijvers legden die reis vast, en in een bepaalde episode beschrijven zij de verwondering van de Boheemse delegatie, toen die mensen zagen schaatsen in de tuinen van het hertogelijk paleis in Brussel. De Bohemers zouden een paar schaatsen mee naar Bohemen nemen, en het Tsjechische woord voor 'schaatsen' is vandaag ook nog altijd 'brusle'.