VUB produceert eerste handtas uit paddenstoelenleer

De Vrije Universiteit Brussel (VUB) heeft als eerste ter wereld een duurzame handtas van myceliumleer vervaardigd. Mycelium is de wortelstructuur van paddenstoelen en schimmels, dat een netwerk van witte draden vormt waardoor champignons of schimmels kunnen groeien. Door mycelium te kweken, wordt een materiaal bekomen dat verwerkt kan worden tot een vervanger van dierlijk leder, zo duidt de VUB aan persagentschap Belga.

VUB-doctoraatstudent Simon Vandelook haalde inspiratie uit het Zoniënwoud, waar verschillende schimmelstammen hun thuis kennen. Na wat experimenteren besloot Vandelook de schimmels met het dichtste netwerk van myceliumdraden uit te kiezen om zijn paddenstoelenleer mee te vervaardigen.

"Het mooie hieraan is dat de schimmeldraden kunnen groeien op een grote waaier van organisch afval uit de landbouw en industrie. Daarnaast is het materiaal bio-afbreekbaar," duidt Vandelook. "Een deel van het onderzoek ging over het optimaliseren van de omstandigheden voor de groei van het mycelium om een zo stevig mogelijk materiaal te krijgen," zegt de VUB-doctoraatstudent.

In totaal duurt het ongeveer twee weken om genoeg materiaal te kweken om bijvoorbeeld een handtas te maken. "Duurzaam en relatief snel dus."

100 procent duurzaam leer

Paddenstoelenleer vervaardigen is geen nieuwigheid. Wel nieuw is de stevigheid van het paddenstoelenleer, dat voorheen nooit sterk genoeg was om te gebruiken in de productie van kleding of mode. Het VUB-onderzoeksteam heeft nu de versteviging van het paddenstoelenleer ontwikkeld, waardoor de producten geproduceerd met het leer aan duurzaamheid winnen.

Het onderzoek is daardoor uitgemond in het eerste ​prototype van een handtas die 100 procent duurzaam vervaardigd is. Dit met de ondersteuning van productontwikkelaar Anouk Verstuyft, die met een laser en snij- en gravuretechnieken aan de slag ging met het paddenstoelenleer.

Startpunt voor samenwerking met industrie

Het onderzoek kan een startpunt worden van een nauwe samenwerking tussen VUB en industriële partners, zo hopen professoren Elise Vanden Elsacker en Eveline Peeters. "Deze resultaten vormen voor ons een startpunt om met industriële partners samen te werken en verdere mogelijke toepassingen van de materialen uit te testen." Daarbij zou zelfs een zelfherstellende zak, rok of broek tot de mogelijkheden behoren.

"Momenteel doden we het mycelium door een hittebehandeling, maar op termijn zou het mycelium zelfs levend gehouden kunnen worden, waardoor zelfherstel een mogelijkheid wordt. Voorlopig blijft dit evenwel toekomstmuziek."

Het doctoraatsonderzoek van Simon Vandelook werd mede gefinancierd door het Fonds Wetenschappelijk Onderzoek Vlaanderen.