VUB-wetenschappers ontdekken dat bliksem wel meermaals inslaat

Er wordt vaak gedacht dat bliksem maar één keer inslaat, maar dankzij wetenschappers van onder andere de Vrije Universiteit Brussel (VUB) weten we nu beter. Ze ontdekten dat bliksem vaak meermaals inslaat via negatief geladen "naalden" die herhaaldelijk ontladen op de aardbodem.

Onder leiding van de Rijksuniversiteit Groningen bestudeerde een internationaal onderzoeksteam, waar ook VUB-professoren Olaf Scholten en Stijn Buitink deel van uit maken, bliksemflitsen in ongekend detail dankzij het gebruik van de LOFAR-radiotelescoop (Low Frequency Array).

Bliksem ontstaat wanneer sterke opwaartse luchtstromen een soort statische elektriciteit opwekken in grote cumulonimbuswolken. Delen van de wolk raken positief geladen en andere delen juist negatief. Wanneer deze ladingsscheiding sterk genoeg is geworden, vindt er een heftige ontlading plaats, die we als bliksem kennen.

Naalden

De LOFAR-radiotelescoop maakt het mogelijk om via radiogolven tot binnen in de wolk te kijken en dat tot op de nanoseconde nauwkeurig. Dat resulteerde in een hoge resolutie 3D-beeld van de bliksemontlading en daar kwamen de "naalden" tevoorschijn die eerder niet te zien waren.

Negatieve lading

De resultaten tonen een breekpunt in het ontladingskanaal van de bliksem en dat is de locatie waar "naalden" gevormd worden. De naalden lijken negatieve ladingen uit het hoofdkanaal op te nemen en gaan vervolgens terug de wolk in.

Zodra de negatieve lading in de wolk weer hoog genoeg wordt keert deze terug in het kanaal en dat uit zich in een tweede bliksemontlading. Door dit mechanisme slaat de bliksem herhaaldelijk in hetzelfde gebied in.