Topchefs verlaten Bortiergalerij na amper negen maanden

Amper negen maanden na de feestelijke heropening van de vernieuwde Bortiergalerij zijn al drie van de acht voedings- en horecazaken verdwenen. De grote namen die bij de lancering in november als belangrijkste trekpleisters werden aangekondigd - sterrenchef Yves Mattagne, topchef César Lewandowski en de gerenommeerde slager Hendrik Dierendonck - hebben hun activiteiten er inmiddels gestaakt. Tegelijkertijd staat het volledige horecaconcept op losse schroeven door een ongunstig advies van de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen.

De bekende West-Vlaamse slager Hendrik Dierendonck sloot begin juli de deuren van zijn zaak in de Bortiergalerij. De ‘Galerie Gourmande’, zoals ze bij de opening werd voorgesteld, heeft de verwachtingen volgens hem niet ingelost. “Het concept werd anders uitgewerkt dan we in gedachten hadden,” betreurt de ondernemer, die een goedlopende slagerij heeft in de Sint-Katelijnestraat in het centrum van de stad.

“Het was geen negatieve ervaring, maar met zo’n concept is het zoeken,” nuanceert Dierendonck. “We vonden het cliënteel niet dat we nodig hadden. Wat we nodig hadden was een soort gemeenschappelijke hal zonder deur. De drempel was te hoog: wie binnen zat, bleef daar, en wie buiten stond, kwam niet naar binnen. Een foodhall had kunnen werken, maar het bleef te veel een collectie van aparte handelszaken.”

Nieuw concept

De historische Galerie Bortier uit 1847 stond altijd bekend als ontmoetingsplek voor boekliefhebbers en antiquariaten, totdat de Stad Brussel en de Grondregie besloten om de galerij nieuw leven in te blazen. In november 2024 heropende de galerij na een make-over door horeca-ondernemer Thierry Goor, als plek voor voedsel, lichaam én geest. Naast de drie historische boekhandels, kwamen er ook acht nieuwe horeca- en voedingszaken.

Maar amper negen maanden later vertrokken naast Dierendonck nog twee bekende namen uit de galerij: het gaat om topchef Yves Mattagne, bekend van sterrenzaak La Villa Lorraine, met zijn toegankelijke Indiase zaak Naanry. Ook de bekende chef César Lewandowski experimenteerde in de galerij met zijn inktvisrestaurant Polpo. Ze maakten het eerste jaar niet vol: hun horecazaken staan ook leeg. De twee chefs zijn niet bereikbaar om de reden voor hun vertrek toe te lichten.

Ondertussen kondigt een tekst op het raam aan dat er binnenkort een nieuw concept opent op de plek van restaurant Polpo. Dat gebeurt telkens volgens dezelfde formule: wie zich in de galerij vestigt, betaalt geen huur, maar staat een percentage van de omzet af aan Galerie Bortier.

Nog geen vergunning

Hoewel het waarschijnlijk niet moeilijk zal zijn om nieuwe horeca-uitbaters uit het netwerk van horeca-ondernemer Thierry Goor te vinden, duikt er wel een ander probleem op: de Bortiergalerij staat onder grote druk sinds Inter-Environnement Bruxelles (IEB) in november een klacht indiende. Volgens hen heeft de Bortiergalerij geen geldige vergunning voor de transformatie van tweedehandsboekenwinkels tot horecazaken.

“De Grondregie van de Stad Brussel heeft horeca-ondernemer Thierry Goor gevraagd om de galerij uit te baten,” legt Isabelle Marchal van IEB uit, die het dossier op de voet volgt. “Hij kreeg daarbij carte blanche om de hal in te vullen, met de belofte dat de vergunningen nadien wel in orde zouden komen.”

Op het kabinet van Ans Persoons (Vooruit) bevestigt men dat er een inbreuk werd vastgesteld, zonder verder in detail te treden. De Stad Brussel zou in mei dit jaar wel een regularisatieprocedure zijn gestart om de gewijzigde bestemming van de galerij goed te laten keuren.

Het openbaar onderzoek zou na de zomer plaatsvinden. In afwachting daarvan, sprak de Koninklijke Commissie Monumenten en Landschappen (KCML) zich al uit. Als officiële erfgoedinstantie – en een belangrijke stem in de overlegcommissie – bracht ze een negatief advies uit. KCML keurt de horecafunctie niet goed en vraagt onder meer om herstel van de originele ramen en rolluiken. Ook pleit de commissie voor een erfgoedplan om de galerij te beheren.

Wat er precies met de galerij gebeurt als er geen juiste vergunning komt, is voorlopig onduidelijk. Wel staat vast dat tegenstanders van het project – zoals stadsbewegingen IEB - in het najaar opnieuw van zich zullen laten horen. “Zolang er geen vergunning is, valt er niets aan te vechten,” zegt Marchal. “Maar zodra die er komt, kunnen er bezwaren worden ingediend.”

Thierry Goor, de uitbater van de Bortiergalerij, wil voorlopig geen commentaar geven op de recente vertrekken uit de galerij of op de lopende vergunningsprocedure.