Droge lente deert Brussel (voorlopig) niet: 'Boswachters zijn extra waakzaam'

Op enkele sporadische buitjes na maakt ons land een heel zonnige maar droge lente mee. Onder meer in Vlaanderen zorgde dat voor moeilijkheden in natuurdomeinen en voor landbouwers. In Brussel blijkt de situatie voorlopig mee te vallen. Een Brusselse stadsboer ziet er zelfs een voordeel in: “De grond valt makkelijker te bewerken, vergeleken met de natte lente van vorig jaar.”

Tussen 1 maart en 9 april viel in Ukkel slechts 7,8 millimeter neerslag, zo meldt het KMI. Met 33 opeenvolgende droge dagen in die periode en 297 uur zonneschijn, is dat een voorlopig record sinds de start van de metingen in 1892.

Dat leidde onder meer in bepaalde delen van Vlaanderen voor enkele moeilijkheden. Vooral in Oost- en West-Vlaanderen daalden de grondwaterstanden aanzienlijk. En voor de natuurdomeinen in drie provincies stelde het Agentschap Natuur en Bos een code geel in wegens een verhoogd risico op brandgevaar, met een nadruk op de Hoge Venen.

Landbouwers moeten doorgaans ook sneller starten met besproeien. En dat kan uitdagingen opleveren voor de jonge gewassen die nu geplant en gezaaid worden, zegt professor Patrick Meire (UAntwerpen) in De Morgen.

Grondwater

Ook in het Brussels gewest vallen er, zij het beperkter, sporen van de droogte op te merken. “In het Zoniënwoud zijn de kruidlaag en ondergroei vrij droog, wat het risico op bosbranden verhoogt”, klinkt het bij Leefmilieu Brussel. "De boswachters zijn er extra waakzaam voor".

Over het algemeen gedijen de bomen nog goed. “Maar voor jonge planten is het duidelijk dat de droge bodem, tot een diepte van 30 centimeter, niet ideaal is.” Tuinploegen van Leefmilieu Brussel dienen ze bij gebrek aan regen te besproeien, een tijdrovende taak.

In tegenstelling tot sommige plekken in Vlaanderen, is het wel goed gesteld met het Brusselse grondwaterpeil. Dat ligt zelfs hoger dan gemiddeld het geval. Leefmilieu Brussel verwijst daarvoor naar vorig jaar, dat negen maanden met bovengemiddelde neerslag telde. “Daar kunnen we nu van profiteren.”

Schoolvakanties

Qua watervoorraden is de situatie voorlopig dus normaal, “voor zover ze aangevuld zijn en het debiet van de rivieren als voldoende wordt geacht”. Dat is met inbegrip van de Maas, waar Vivaqua drinkwater voor de Brusselaars uit put.

Als de droogte echter aanhoudt, verwacht Leefmilieu Brussel wel een kritieke periode naar het einde van de zomer toe. Met het einde van de schoolvakanties en inwoners uit verlof die terug naar het werk gaan, stijgt immers het waterverbruik.

“We moeten de situatie in april in mei dus goed in de gaten houden.” Eind deze maand staat daarom een vergadering van de gewestelijke droogtecel, bestaande uit de verschillende water- en veiligheidsoperatoren van het gewest, gepland om een stand van zaken op te maken, naar aanleiding van de situatie in de andere gewesten.

Boeren

Dat het wel snor zit met de watervoorraden, is goed nieuws voor de Brusselse stadslandbouwers. Joachim de Meester van de biologische stadsboerderij Herbea in Anderlecht, voegt toe dat ook de schaal daar een rol in speelt. “In West-Vlaanderen zijn er bijvoorbeeld wel boeren die zich zorgen maken over de watervoorraden. Maar in die gevallen gaat het vaak om percelen van meer dan 20 hectare groot. Die heb je niet in onze regio.”

De droogte levert De Meester zelfs voordelen op. “Vergeleken met de natte lente van vorig jaar, was het nu makkelijker om de grond te bewerken voor het zaaien en het planten.” Meer maakt hij zich zorgen over mogelijke hittegolven. “Dat betekent heel wat extra arbeid voor ons, voor het afdekken van de serres bijvoorbeeld. Maar de zomer is nog veraf.”

Alleszins verwacht De Meester alvast een beter jaar dan 2024. Het slechte weer zorgde toen voor een opbrengstvermindering van 40 procent voor de Brusselse landbouw.