Brussels Gewest weer stap dichter bij financieel infarct na einde kredietlijn Belfius

Eens Belfius eind dit jaar zijn kredietlijn dichtdraait, wordt het Brussels Gewest voor snel geld volledig afhankelijk van zijn tweede kredietgever ING. Als ook die afhaakt, vallen cashtekorten voor courante uitgaven niet uit te sluiten.

De beslissing van Belfius om de kaskredietlijn van 500 miljoen euro voor het Brussels Gewest af te sluiten, doet de alarmlichten afgaan aan de top van de Brusselse ambtenarij. "Niemand kent de rekeningen van Brussel beter dan Belfius, want zij beheren letterlijk de kassa. Als de grootste kredietverstrekker van het Gewest afhaakt, is dit een ernstig signaal", valt daar te horen.

Het is niet duidelijk waarom Belfius precies nu de kaskredietlijn stopzet. De bank wil er niets over kwijt. Maar dat de staatsbank haar algemene risicoblootstelling aan het Gewest wil inperken, lijkt duidelijk.

Een kaskredietlijn dient vooral als ultieme buffer: een hulplijn voor snelle cash om onverwachte liquiditeitsproblemen te overbruggen. Als die er niet meer is, dan dreigt bij een onverwachte financiële tegenvaller het horrorscenario waarbij het Brussels Gewest de lonen of andere courante uitgaven niet meer op tijd kan betalen.

Het Gewest heeft wel nog een tweede kaskredietlijn van 500 miljoen euro, bij ING. Voor financiële experts, onder wie professor openbare financiën Herman Matthijs (VUB), is de grote vraag nu of de oranje bank het voorbeeld van Belfius gaat volgen.

ING zelf laat niet in zijn kaarten kijken. "Uit respect voor de vertrouwelijkheid tegenover onze klant kunnen wij hierover geen commentaar geven", zegt de bank.

Naakte keizer

De nervositeit aan de top van de ambtenarij is niet los te zien van enkele kleinere precedenten. Afgelopen zomer raakte bekend dat hetzelfde bankenduo - Belfius en ING waren de enige twee die zich aandienden op die markt - vraagtekens plaatste bij de financiële slagkracht van zes Waalse steden en daarom voor die steden simultaan de kredietkraan dichtdraaide.

Als het bij een stad al niet comfortabel is om als enige bank de rol van cashverschaffer te spelen en zo het volledige kredietrisico op zich te nemen, dan zal dat zeker gelden bij een regionale entiteit als het Brussels Gewest, zeggen experts in koor.

Edwin De Boeck, de hoofdeconoom van N-VA en daarvoor van KBC, voorspelt op X een gelijkaardig scenario voor het Brussels Gewest. "Gezond kredietbeleid zal ING dwingen om het voorbeeld van Belfius te volgen. En andere kredietlijnen zijn er niet meer. Nog even, en de Brusselse keizer is helemaal naakt."

Curatele

Tot verrassing van velen ging Standard & Poor's maandag niet over tot een ratingverlaging van het Brussels Gewest. De kredietscore bleef stabiel. Volgens de kredietbeoordelaar beschikt het Gewest nog over voldoende financiering om netjes op tijd zijn schulden af te betalen. S&P noemt de toegang van het Brussels Gewest tot externe liquiditeiten ook "sterk, gebaseerd op zijn track record".

Het is evenwel niet duidelijk of de aangekondigde schrapping van de Belfius-cashlijn al in rekening gebracht is. S&P maakt alleen melding van "de moeizame vernieuwing van de twee liquiditeitslijnen van in totaal 1 miljard euro" begin dit jaar. Het ratingbureau was niet meteen bereikbaar voor bijkomende toelichting.

Volgens kenners is een kaskredietlijn van 300 tot 500 miljoen euro toch het minimum om met een gerust gemoed 2026 in te gaan. Als ook ING zou afhaken, raken alle opties uitgeput, behalve één: aankloppen bij de federale overheid. Maar dat zou betekenen dat het Brussels Gewest in de praktijk onder curatele komt te staan van het federale niveau, dat dan zijn eigen voorwaarden kan stellen. Het is wellicht een scenario dat de begrotingsonderhandelaars tegen elke prijs willen vermijden.