Brusselse regering smukte jarenlang begrotingscijfers op, Gatz vindt bevindingen 'onjuist'

De Brusselse regering heeft de voorbije jaren een hele reeks ongewone technieken toegepast om haar steeds slechtere begrotingssaldo's en schuldcijfers gunstiger voor te stellen dan ze zijn. Dat blijkt woensdag uit onderzoek van De Tijd en The Brussels Times.

Uit het onderzoek blijkt dat het Brussels Gewest ongebruikte en aan voorwaarden gekoppelde investeringssteun heeft meegeteld als liquiditeiten. Het gaat om steun van de Europese Investeringsbank en de Ontwikkelingsbank van de Raad van Europa voor de metrowerken, samen goed voor 825 miljoen euro.

Daarmee krikt het kunstmatig zijn schulddekkingsgraad op. Volgens Xavier Debrun, hoofd van de dienst Economie en Onderzoek bij de Nationale Bank van België (NBB) is dat "oneigenlijk gebruik" van die investeringssteun, zo zegt hij aan beide nieuwsmedia.

"Liquiditeiten zijn cash die je in je lade hebt liggen en waarover jij alleen beslist. Als het geld is dat in de zak van je buurman zit en je hem er vriendelijk om moet vragen, dan zijn het geen liquiditeiten."

1 miljard

Ook begrotingscijfers smukt Brussel op. In 2024 zei de Brusselse regering-Vervoort III dat de begroting in 2026 in evenwicht zou zijn. Maar daarvoor telde ze liefst 1 miljard euro aan 'nog te beslissen' maatregelen mee. Verder rapporteert Brussel voor 2024 een lager schuldcijfer (15,02 miljard euro) dan de Nationale Bank van België (15,65 miljard euro).

De verklaring daarvoor ligt in de verschillende mening tussen de gewestregering en de Nationale Bank over welke schulden moeten worden meegeteld. Het gaat om de schulden van minstens 15 instanties gelinkt aan de overheid. De telling van het Gewest valt positiever uit voor de berekening van de brutoschuld.

"In Brussel is er een probleem van transparantie en heerst een gebrek aan sérieux", zegt Debrun. "Als je niet verantwoordelijk wil worden gehouden voor de financiële situatie, is het eerste wat je doet, verbergen wat er aan de hand is."

Principe

Ontslagnemend Brussels minister van Begroting Sven Gatz (Open VLD) laat weten dat hij de ‘ ongefundeerde aantijgingen’ in de bevindingen van De Tijd en The Brussels Times betreurt. “Alle beschikbare financiële informatie is steeds volledig gedeeld, zowel met het Brussels parlement als met externe partners die betrokken zijn bij de financiële evaluatie van het Gewest. Op geen enkel moment werd een gunstiger beeld geschetst van de begrotings- of schuldcijfers”, zo laat hij weten in een mededeling.

Gatz stelt bovendien dat de methodologie die hij nu hanteert om de totale schuld te berekenen, in het verleden net een hogere schuldgraad weergaf dan die van de Nationale Bank. Waarmee hij aangeeft dat die methode nu niet wordt ingezet om de schuld kleiner te doen lijken dan ze in werkelijkheid is.

Volgens Gatz wordt de Brusselse begroting afgestemd op de adviezen van de Hoge Raad van Financiën. “Een meerjarenbegroting is per definitie een projectie waarin nog te realiseren effecten worden opgenomen, zoals ook op federaal niveau gebruikelijk is”, zo reageert hij op het nieuws dat toekomstige investeringssteun werd gemarkeerd als cash dat het Gewest nu op zak zou hebben.

Standard & Poor's

De begrotingminister zegt dat hij steeds geprobeerd heeft om ‘volledige transparantie’ te bieden aan financiële partners en kredietbeoordelaars. “Standard & Poor’s is, net als de andere financiële partners, volledig op de hoogte van het gebruik van kredietlijnen die gekoppeld zijn aan specifieke projecten.”

Voor Gatz geeft het artikel van De Tijd en The Brussels Times dan ook een “onjuist beeld” van het Brussels Gewest, al geeft hij wel toe dat “de huidige schuldpositie op termijn onder druk kan komen te staan.”

Vrijdag maakt de kredietbeoordelaar Standard & Poor's een nieuwe rating­analyse bekend over de Brusselse begroting en schulden.