Emir Kir moet bijsturen om begroting Sint-Joost te redden: ‘Gratis bestaat niet meer’

Negen maanden na zijn glansrijke herverkiezing moet Emir Kir de inwoners van Sint-Joost-ten-Node teleurstellen. Een rist kosten gaat de hoogte in en de taks op de onroerende voorheffing stijgt met maar liefst 37 procent. “Gemeenten raken vandaag verstikt”, reageert burgemeester Kir bij BRUZZ.

Het “volks” beleid van burgemeester van Sint-Joost-ten-Node Emir Kir (LB) botst op zijn limieten. Eerder raakte al bekend dat de gemeente het peloton vervoegt van intussen elf Brusselse lokale besturen die extra middelen krijgen van het gewestelijk niveau.

Voor Sint-Joost gaat het over een lening van 7 miljoen euro per maand om de werking van de gemeente en de betaling van het personeel te garanderen. Zonder die lening zou de gemeente met acute cashproblemen te maken krijgen.

Het is geen verrassing dat de kleinste gemeente van het land bij het gewest moet aankloppen. Sint-Joost zit al enkele jaren in slechte financiële papieren. In 2024 klokte de gemeente af op een tekort van 13 miljoen euro. In 2025 is via voorlopige twaalfden het budget van afgelopen jaar als leidraad genomen.

Opcentiemen

Het Brussels Gewest koppelt nu een grondig herstelplan aan het verschafte krediet. Sinds deze week zijn twee financiële inspecteurs neergestreken in Sint-Joost om met het gemeentebestuur na te gaan waar er overal bespaard kan worden. In afwachting van hun conclusies zijn er al wat maatregelen naar buiten gekomen.

Zo gaat de taks op de onroerende voorheffing, de ‘opcentiemen’, met 37 procent omhoog. Het betekent dat eigenaars in Sint-Joost de op een na hoogste gemeentebijdrage aan de onroerende voorheffing in het gewest zullen moeten ophoesten. Alleen in Schaarbeek int de gemeente nog een hoger aandeel op die taks.

Wat voor Kir een stuk moeilijker te slikken is, zijn de besparingen op dienstverlening. Sinds de gewezen staatssecretaris de lakens uitdeelt in Sint-Joost, is nabijheidspolitiek zijn absolute dada. In de aanloop naar de herverkiezingen in februari, waar de lijst van Kir een absolute meerderheid haalde, zei hij in een interview met BRUZZ nog dat “administratieve documenten gratis blijven”.

Trouwen

Daar moet Kir nu al op terugkomen. “Gratis bestaat niet meer”, zo klinkt het vandaag in een gesprek met onze redactie.

Zelf wil Kir niet ingaan op welke administratieve documenten voortaan geld zullen kosten vooraleer de gewestelijke inspecteurs hun werk hebben kunnen doen, maar hij geeft bijvoorbeeld wel toe dat trouwen op zaterdag 150 euro zal kosten – dat was voorheen gratis. Op een weekdag in het huwelijksbootje stappen, wordt ook duurder: 100 in plaats van 50 euro.

Verder gaat de prijs van een paspoort (van 65 naar 85 euro) en van een identiteitskaart (25 in plaats van 20 euro) de hoogte in. Een adreswijziging is niet langer gratis, maar kost nu 8 euro. Ook voor nieuwkomers bedragen dossierkosten niet langer nul maar wel 10 euro.

Politie en OCMW

Via die prijsstijgingen, de extra plannen van de gewestelijke inspecteurs en andere maatregelen hoopt Kir tegen 2027 een begroting in evenwicht te bereiken.

“We beslisten bijvoorbeeld ook al om het gemeentelijk containerpark te sluiten, goed voor een besparing van een half miljoen euro per jaar. Ook zullen we enkele tientallen gemeentewerkers niet vervangen na hun pensioen of wanneer hun tijdelijk contract afloopt”, aldus Kir. In de zoektocht naar inkomsten zal ook het gemeentelijk patrimonium onder de loep gehouden worden.

Daarmee zal de kous wellicht niet af zijn. Want boven op het begrotingstekort van 13 miljoen euro, zit Sint-Joost ook nog met torenhoge onbetaalde facturen. De politiezone Noord wacht nog op 12 miljoen euro, het OCMW van de gemeente op 11 miljoen euro.

“Gemeentes verstikken vandaag door federale onderfinanciering”, is het antwoord van Kir. “Ik zal een voorbeeld geven. In 2004 kregen we ongeveer 2 miljoen euro van het federale niveau voor de politie. Vandaag gaat het om 4 miljoen euro. Maar in diezelfde periode is de gemeentelijke bijdrage aan de politie gestegen meer dan verviervoudigd: van 4 naar 17 miljoen euro.”

'Creditcard’

Volgens de oppositie blijft het echter niet bij de onbetaalde facturen en het begrotingstekort. De gemeente zou ook minstens 2 miljoen euro moeten terugbetalen aan de Europese Commissie, omdat ze die een onterechte kantoortaks had aangerekend in het verleden. Verder zou er nog zeker 7 miljoen euro aan werkingskosten niet betaald zijn.

Opgeteld gaat het om minstens 45 miljoen euro aan hangende schulden voor 2025. “Fout”, zegt Kir. De oppositie vreest daarentegen dat de schuldenberg nog hoger is.

Op dit moment heeft Sint-Joost zijn hele kredietlijn van 26 miljoen euro bij de bank Belfius immers al opgebruikt. “Vergelijk die lijn met een creditcard. Op een bepaald moment moet je de rekening daarvan betalen”, zegt oppositielid Pascal Lemaire (Ecolo-Groen).

Volgens Lemaire heeft Kir boter op het hoofd. “Het aantal personeelsleden is, net voor de verkiezingen, explosief gestegen. Over de jaren heen zijn bepaalde projecten totaal mismeesterd”, voegt hij toe. “Denk aan de kosten voor het cultureel centrum: 17 in plaats van de geraamde 5 miljoen euro.”

Dat Kir naar andere niveaus wijst, vindt Lemaire onbegrijpelijk. “We zijn de gemeente met het hoogste aantal personeelsleden per inwoner en we krijgen dankzij alle kantoren en hotels heel wat inkomsten binnen. We zitten in deze financiële put dankzij een puur beheersprobleem van Kir.”