Ex-burgemeester Doulkeridis ontpopt zich tot consultant: 'Je moet altijd oprecht blijven'

Een jaar na zijn overtuigende verkiezingszege heeft Christos Doulkeridis de cockpit van het Elsense gemeentebestuur ingeruild voor een nieuw leven als consultant. In een uitgebreid gesprek met BRUZZ spuit de gewezen burgemeester en staatssecretaris nog één keer zijn ongebreidelde mening over de Brusselse politiek. "Wat de MR en Les Engagés doen in Elsene is pure dogmatiek.”

Op een van de rode stoeltjes van het Belga-terras aan het Flageyplein zit een fluitende Christos Doulkeridis. De gewezen burgervader draagt een zwarte pet, schuift het speculaasje dat zijn espresso vergezelt voor zich uit en wuift zo nu en dan naar een voorbijganger. De grauwe maandagochtend deert hem niet, uit zijn verteltrant wordt duidelijk dat er nog steeds politiek bloed door zijn Belgisch-Griekse aderen stroomt.

“In sommige wijken klampen mensen mij nog altijd aan”, zegt Doulkeridis. “Ik denk dat ik trots mag zijn op hoe de gemeente op positieve wijze is veranderd tijdens mijn burgemeesterschap. Kijk naar de vergroening die aan de gang is op het Flageyplein. Dat zijn verworvenheden, niemand stelt zoiets nog in vraag. Elsene is niet voor niets een gemeente waar mensen graag wonen en vertoeven.”

Een jaar geleden kreeg Doulkeridis een duidelijke schouderklop van de kiezer. Met 28 procent bleef Ecolo-Groen de grootste in Elsene, maar achter de rug van de groenen sloten PS, MR en Les Engagés een entente. Romain De Reusme (PS) ging met de sjerp lopen.

Hoe kijkt u terug naar dat moment?

Christos Doulkeridis: Die episode zit ondertussen al ver weg in mijn geheugen. In het leven heb ik zelden achteromgekeken. Om lessen te trekken, kan het weliswaar heel nuttig zijn om in de achteruitkijkspiegel te kijken. Maar hier gaat het over een persoonlijk verhaal.

Dat wel het einde van uw vijfentwintig jaar lange politieke carrière betekende.

Doulkeridis: Mocht ik de verkiezingen hebben verloren, dan had ik het normaal gevonden dat we uit het gemeentebestuur gekegeld waren. Maar we hebben de verkiezingen daarentegen gewonnen in een erg moeilijke context: na een agressieve campagne vol Ecolo-bashing, die voor de partij op veel plaatsen ook tot rampzalige resultaten heeft geleid. Je kan niet anders dan concluderen dat het vanuit democratisch oogpunt onbegrijpelijk is dat Ecolo-Groen in Elsene vervolgens toch nog in de oppositie is beland. Dankzij zo’n manoeuvres krijgen mensen een degout van politiek – onder wie ikzelf.

Was er volgens u op voorhand al een deal tussen PS, MR en Les Engagés, zoals ook in andere Brusselse gemeenten?

Doulkeridis: Ik neem aan van wel. Maar om wat te doen? Alles waartegen de MR en Les Engagés moord en brand schreeuwden toen ze in de oppositie zaten, blijft vandaag behouden. Het is de PS die de lakens uitdeelt in Elsene.

Hoe evalueert u uw eigen nalatenschap?

Doulkeridis: Er zijn veel zichtbare verwezenlijkingen waar ik trots op ben. De heraanleg van verschillende straten en pleinen, bijvoorbeeld. Het Kasteleinsplein ziet er formidabel uit en de vergroening van het Flageyplein is bijna klaar. Zo’n zaken stelt niemand nog in vraag. We hebben de gemeente ook budgettair verbeterd. Ik hoorde de oppositie tijdens mijn legislatuur dwaze uitspraken doen over belastingen en dat wij die zouden verhoogd hebben, maar vandaag zie ik niemand de belastingen verlagen. Veiligheid, netheid, belastingen: voor de MR en Les Engagés was Elsene bijna de hel op aarde. Maar welke punten van mijn beleid corrigeren ze vandaag?

Dan kan u eigenlijk niet ontevreden zijn over die coalitie.

Doulkeridis: Ik zie vooral dat ze geen veranderingen doorvoert en mijn methode overneemt. Ontmoetingen met de inwoners, waar ik een speerpunt van maakte, gaan volop verder. Dan zeg ik: bravo. Ik ga geen oppositie voeren zoals zij dat deden. Wat wel veranderd is, is de toename van woordvoerders en communicatiemedewerkers. Ik kreeg kritiek omdat er te veel gemeentepersoneel in dienst zou zijn, maar ook dat verandert niet: integendeel. Beleid en ideeën zijn blijkbaar niet zo belangrijk, communicatie en perceptie des te meer.

De auto wint wel aan belang in Elsene. Dat is toch duidelijk een kentering.

Doulkeridis: Het is pure symboliek. Zuivere dogmatiek.

Het mes snijdt aan twee kanten. De groenen wordt ook wel eens dogmatiek verweten.

Doulkeridis: Niemand ontsnapt aan dogma’s, dat geef ik toe. Maar de MR en Les Engagés beloofden aan hun kiezers om de weg tussen de Vijvers van Elsene weer te openen voor wagens, en daarom doen ze het. Dát is dogmatisch. Dat is geen beleid voeren op basis van weloverwogen onderzoek, waarbij je een probleem vaststelt dat je wilt oplossen. Nee, je doet iets omdat je het aan je kiezers hebt beloofd, alsof het hen toekomt. En de andere kiezers zijn dan een bende zotten?

Neemt u het woord ‘populisme’ in de mond?

Doulkeridis: Het is een vorm van populisme, ja. Er zit geen visie achter.

De groenen werden niet alleen in Elsene, maar ook in Brussel-Stad en Etterbeek naar de oppositiebanken verwezen. Het gewestelijke mobiliteitsplan Good Move zat daar ongetwijfeld voor iets tussen.

Doulkeridis: Het is jammer dat we in de campagne in de markt zijn gezet als anti-auto. Voor mij moet Elsene net een plek zijn waar iedereen zich vlot kan verplaatsen – ook autobestuurders.

Maar volgens de visie die daarmee gepaard gaat, moeten we wel aan het leefmilieu denken: ademruimte en plaats om te bewegen en elkaar te ontmoeten zónder de wagen. Tegelijkertijd denk ik wel dat bepaalde keuzes gemaakt zijn met onvoldoende oog voor de concrete implementatie ervan. Ik kan voor bepaalde punten uit een partijprogramma zijn, maar als de concrete uitwerking van een idee niet goed verloopt, moet je durven schakelen, en moet je dogma’s lossen. Je moet iedereen kunnen meenemen, met iedereen kunnen rekening houden.

U was een aanwezige burgemeester, misschien atypisch kordaat voor iemand met een Ecolo-lidkaart.

Doulkeridis: Ik was altijd op het terrein: bij problemen met drugs, betogingen, overlast, kraakpanden, netheid, ... Evident was dat niet. We zijn uitgescholden en zelfs aangevallen. Maar ik heb de ogen nooit gesloten voor problemen op ons grondgebied. Dus ja, daar ging soms een wat kordate aanpak mee gepaard. Tegelijkertijd heb ik nooit compromissen gesloten als het over mijn waarden gaat: solidariteit en de strijd tegen ongelijkheid en racisme. Die waarden heb ik in daden proberen vertalen, niet in woorden.

Leg uit.

Doulkeridis: Ik zal een voorbeeld geven. Het zal vreemd klinken, maar de acties van antiracistische bewegingen: ik heb er niets mee. Ze richten zich alleen tot de mensen die al hetzelfde denken. Je moet net in dialoog gaan met de ander, met degene die het niet eens is met jou, en die persoon proberen overtuigen met argumenten.

Dat zou je als impliciete kritiek op Ecolo kunnen interpreteren. Net zoals de PS en Défi heeft de partij in de Brusselse formatie steevast een veto gesteld tegen de N-VA.

Doulkeridis: Ik ben zelf hoofdonderhandelaar geweest voor Ecolo (in 2009 werd Doulkeridis staatssecretaris, red.). Waar gaan onderhandelingen over? Respect en vertrouwen. Niet over winnen.

Verkiezingen, die moet je winnen. Onderhandelingen win je als je een akkoord hebt. Je zit namelijk als partners aan tafel, niet als tegenstanders. En het vergt tijd om elkaar te leren kennen om te kunnen aanvoelen wie wat wil, wie waar belang aan hecht. Daar gaat politiek over: je hebt nooit alleen gelijk, je moet rekening houden met de ander. Natuurlijk moet je jouw waarden verdedigen. Maar in een democratie moet je ook erkennen dat de ander dat ook doet.

Dan lijkt het alsof u anders denkt over een samenwerking met de N-VA dan de Ecolo-partijtop.
Doulkeridis: (Denkt even na) Een absoluut veto tegen een democratische partij: voor mij kan dat niet. Ja, de N-VA staat van alle democratische partijen het verst weg van mijn waarden. Zeker als het over Brussel gaat. Ik begrijp dus dat Ecolo, als ze al in een regering zou stappen, de N-VA er liever niet bij heeft.

Maar je doet natuurlijk niet mee aan verkiezingen om dan koste wat kost in de oppositie te gaan zitten – zeker als je nog steeds in de regering in lopende zaken zit. Als ik kijk naar de opmars van extreemrechts en antidemocratische geluiden of de manier waarop de federale regering de Brusselse gemeenten en OCMW’s aanvalt, dan denk ik: doe mee, probeer dan tenminste om op Brussels niveau stenen te verleggen.

Heeft de MR volgens u tot dusver alles op alles gezet om een Brusselse regering te vormen?

Doulkeridis: Als grootste partij draag je een immense verantwoordelijkheid. Nee, ik ben er niet van overtuigd dat de MR er alles aan heeft gedaan om een Brusselse regering te vormen. Kijk gewoon naar hoe MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez potentiële coalitiepartners, en de grootste partij aan Nederlandstalige kant (Groen, red.) vernedert en beledigt – de dag na de verkiezingen zelfs. Daar bestaat een woord voor: sabotage.

Waar houdt u zich vandaag mee bezig?

Doulkeridis: Ik had tijdens de campagne geen plan B. Ik ben dus van nul af aan moeten herbeginnen nadat we in de oppositie vlogen en ik uit de politiek stapte.

Stap per stap bouw ik nu een leven uit als zelfstandig consultant in verschillende domeinen, onder de noemer ‘Ulyse’. De ‘u’ verwijst naar de klant, de ‘lyse’ naar het Griekse woord voor oplossing. Tegelijkertijd leg ik de link met Ulysses: ik wil klanten bijstaan tijdens hun professionele reis. Ondertussen ben ik al aan de slag voor een ziekenhuis, voor een vereniging die tegen antisemitisme ijvert, en voor een andere privéklant, ... Daarnaast volg ik een opleiding tot coach. Politici coachen: het lijkt mij razend interessant.

Sluit u een politieke comeback uit?

Doulkeridis: Ja. Ik ben blij met mijn opvolgster als leider van Ecolo in Elsene, Aline Lacroix. Ze is iemand die altijd wil bijleren en evenwichtig in de politiek staat. Ik hou ervan wanneer mensen achter hun waarden blijven staan, maar ook twijfels toelaten. Dat zie ik ook wel bij haar. Twijfels tonen een soort openheid, ze verzwakken je niet per definitie, maar geven aan dat je ook van mening durft te veranderen als dat nodig is. Zolang het maar oprecht is. Il faut toujours être vrai.