Theo Francken (N-VA): 'Brussel wordt bestuurd door dorpspolitici'

N-VA-parlementslid Theo Francken kan zich mateloos ergeren aan hoe Brussel bestuurd wordt. En zegt dat ook met zoveel woorden, wat de vorming van een Brusselse regering met de PS niet makkelijker maakt. “Brusselse politici verdragen geen kritiek en spreken daarom direct van racisme of Brusselbashing.”

Theo Francken heeft iets met Brussel. Het is al jaren zijn werkplaats en hij heeft familie in Anderlecht en Koekelberg. “Ik ben hier als jonge kerel vaak geweest, ook in Kuregem waar mijn moeder in een appartementsblok woonde. Ik hou van Brussel. Het is mijn hoofdstad. Het is juist vanuit een bekommernis dat ik fors uit de hoek kan komen over de Brusselse toestanden.”

Wat stoort u dan?

Theo Francken: Het wanbeleid. De dorpspolitici die een grootstad proberen besturen maar helemaal de mist ingaan. Het schandaal in het OCMW van Anderlecht spreekt boekdelen. Ik zeg dat al lang: de geldkraan wordt opengezet. Brussel kan zich dat allemaal permitteren. En met welk resultaat? Neem de verloedering van de Brusselse treinstations. Of ga eens naar Kunst-Wet, waar de drugsverslaafden open en bloot liggen. Daarnaast is er het gebrek aan respect voor het Nederlands. Als je een hoofdstad wil zijn van een land waar zestig procent Nederlandstalig is, dan moet je daar de consequenties van aanvaarden. Ziekenhuizen en politie horen tweetalig te zijn. Wat me tot slot misschien nog het meeste stoort, is dat Brusselse politici geen kritiek verdragen. Het is direct 'Brusselbashing' of racisme. Het intellectueel niveau van het debat is beschamend.

Een Brusselse regering laat al zeven maanden op zich wachten. De PS ligt dwars en wil niet met de N-VA aan tafel. Een van de argumenten die de PS aanhaalt is... Theo Francken. Begrijpt u dat u het Ahmed Laaouej met uw uitspraken alleen maar makkelijker maakt om een veto te stellen?

Francken: Les excuses sont faites pour s'en servir. De PS heeft ongetwijfeld de rekening gemaakt. De volgende regering staat voor een serieuze budgettaire operatie. Die zal pijn doen. De PS heeft daar gewoon geen zin in. Ik geloof helemaal niet dat de PS principieel niet met de N-VA aan tafel wil. Eerder heeft de PS dat wel al gedaan.

U kent Ahmed Laaouej goed van in de Kamer. Hoe ziet u hem?

Francken: Laaouej is een verstandig man die hard werkt. Maar hij heeft een zeer duidelijke agenda. Die is communautaristisch en staat ver van de traditie van de laïcité bij de socialisten. Brussel is een vrijzinnige, liberale en wat rebelse stad waar een bepaalde PS de macht heeft kunnen overnemen, met dank aan de massamigratie. De conservatieve moslimstem is bepalend geworden. Daar is Laaouej de vertegenwoordiger van. Door hoofddoeken te willen toelaten in de administraties voert hij bovendien de agenda van de Moslimbroederschap uit. Dat zorgt ook binnen de PS voor spanningen met de meer vrijzinnige vleugel. Vandaag heeft Laaouej die strijd gewonnen. Hij is een machtig man waar niemand aan kan tornen.

U zei in het duidingsprogramma De Afspraak dat Brussel met een democratisch probleem kampt en dat moslimkiezers zich laten leiden door de imam. Dat komt voor velen stigmatiserend over.

Francken: De PS voert op een heel communautaristische manier campagne om moslims voor zich te winnen. Op een bepaald moment zal de partij daar spijt van krijgen. De revolutie eet altijd haar eigen kinderen op. Door die heel snelle sprong naar de moslimstem zullen radicalere opties opduiken. Dat zie je in andere steden. Brussel ontsnapt daar niet aan. De PS raakt nu al stemmen kwijt, aan de PTB bijvoorbeeld, dat nog radicalere religieuze standpunten inneemt. Of aan Team Fouad Ahidar.

De Brusselse PS is beducht voor de serieuze impact op Brussel van de maatregelen rond migratie, arbeidsmarkt of Beliris die de toekomstige federale regering zal nemen. U bent betrokken bij die onderhandelingen. Is die vrees terecht?

Francken: Er is nog niets definitief afgeklopt maar zoals het er vandaag aan toe gaat, kan het niet verder. Maar het is niet de bedoeling dat Brussel het kind van de rekening wordt.

De OCMW's riskeren overbevraagd te worden als de werkloosheid beperkt wordt in de tijd. Ze zijn nu al overbelast. Houdt de federale formatie daar voldoende rekening mee?

Francken: Ik hoop dat die beperking van de werkloosheid in de tijd er eindelijk komt. Wereldwijd zijn we het enige land dat deze maatregel nog heeft. Schaf je de onbeperkte werkloosheid af, dan krijg je een derde mensen die geen steun meer vragen. Eén derde vindt werk en één derde zal inderdaad bij het OCMW aankloppen. Dat is een budgettaire kost voor de federale overheid. Het probleem zit niet daar, maar bij de vele extra's die worden uitgedeeld door de OCMW's zelf. In Lubbeek doen we dat niet. Brussel doet dat zeer riant. Dat trekt leefloners aan.

Ook een strenger migratiebeleid kan voor Brussel nadelig zijn. Minder opvangplaatsen, geen spreidingsbeleid. Brussel zal dit moeten slikken, met meer daklozen tot gevolg.

Francken: Als met een strenger migratiebeleid de instroom daalt, kan Brussel daar alleen maar wel bij varen. Het is niet de bedoeling om centra te sluiten wanneer de instroom groot blijft. Het creëren van chaos is niet waar we op uit zijn.

Volgens professor Bart Maddens (KU Leuven) is het niet langer ondenkbaar dat de toekomstige federale regering het Brussels Hoofdstedelijk Gewest tot de orde roept. Gelooft u dat?

Francken: Dat ligt vandaag niet op tafel. Maar onmogelijk is het niet. Grondwetspecialist Quinten Jacobs zegt iets gelijkaardigs over het financieel beleid van Brussel (de federale regering kan deelstaten verbieden om nog leningen aan te gaan, nvdr.).

Molotovcocktails, uitgebrande wagens, rellen met de politie... Brussel kende een zeer woelig oudjaar. U stelt voor om niet-dodelijke wapens in te zetten. Riskeren we geen spiraal van geweld?

Francken: Als de redenering is: we mogen niets doen, want anders is er een escalatie, dan zit je met een sitting duck. Dat is een abdicatie. Vandaag is er onvoldoende proportionaliteit. De 'feestvierders' gaan steeds driester te werk. Ze kopen vuurwerkbazooka's of fabriceren ze zelf. Het gebruik van molotovcocktails op die schaal is ongezien. Instrumenten die de politie daartegenover kan zetten zoals de wapenstok en het waterkanon, volstaan niet langer. Daarom lanceerde ik in het parlement het voorstel om wapens met verfkogels in te zetten. Het grote voordeel is dat je de daders per wijk kan identificeren. Groen in Anderlecht, geel in Schaarbeek bijvoorbeeld. Op die manier kunnen de diensten de straatterreur in kaart brengen. Voor die wapens is een juridisch kader nodig.

U noemt die rellen het resultaat van decennia socialisme. Wat bedoelt u daarmee?

Francken: Dat Europa in verval is, door een naïef migratiebeleid. Ik waarschuw daar al lang voor. De gevolgen daarvan uiten zich steeds agressiever.

De relschoppers van oudjaar zijn ongetwijfeld in België geboren...

Francken: Maar wel uit migratie.

Maar het zijn wel Belgen.

Francken: Ze zijn hier door het socialistisch laxisme. Honderd procent.

Wat is uw oplossing?

Francken: Voor sommigen is het te laat. Maar ik leef niet in wanhoop.

En dus?

Francken: Er moet terug civitas komen, of burgerzin. Let op: een groot deel van de migranten doet het fantastisch. Ze zetten zich hard in en betalen belastingen. Vaak zijn zij het die vinden dat de aanpak harder moet. Ze spreken mij daarover aan en ze geven mij gelijk.

U bent al jaren voor veel mensen in Brussel de baarlijke duivel. U zoekt in uw communicatie vaak de grens op, met een hondenfluitje misschien, dat zich richt tot een publiek dat anders voor het Vlaams Belang zou stemmen. Klopt dat?

Francken: Ik ben ook al vaak publiek op de vingers getikt.

Maar zoekt u die grens op?

Francken: (Denkt na) Het is geen politieke strategie. Zo eenvoudig is het niet. Dat ik soms fors uit de hoek kom? Ik ben wie ik ben. Ik zit 25 jaar in het vak en ben milder geworden. Je moet met nuance en dossierkennis oordelen. Maar het migratie- en veiligheidsthema blijft in mijn ogen cruciaal. Dat mogen we niet aan het Vlaams Belang overlaten. Reken maar dat er tandengeknars was bij het Vlaams Belang na oudjaar, toen de N-VA het nieuws rond de rellen beheerste. Waarom zouden wij daarover moeten zwijgen?

Op het gevaar af dat men u verwijt het Vlaams Belang achterna te lopen.

Francken: De maatschappij is geëvolueerd. De samenleving is meer naar rechts opgeschoven. Als ik tien jaar geleden het voorstel had gelanceerd om niet-dodelijke wapens in te zetten tegen relschoppers, zou er veel meer commotie geweest zijn. Veel mensen hebben lang geduld gehad, maar die periode is voorbij.

Straks zal er misschien een federale regering zijn. De kans is reëel dat u daar in zit. Als u mag kiezen, voor welke portefeuille gaat u?

Francken: Toezicht op Brussel (lacht). En alleen die bevoegdheid, de hele legislatuur lang.