Vzw's schrappen eerste jobs door uitblijven Brusselse regering

Steeds meer Brusselse vzw's in de sociale sector gaan over tot tijdelijke werkloosheid of ontslagen. Ze gaan in krimpmodus bij gebrek aan geld en beleidsvisie, ondanks de grote maatschappelijke noden.

Groupe One, een vzw in Sint-Gillis die duurzaam ondernemen promoot, schrapt negen jobs, zegt projectleider Marionne De Backer in een videoboodschap van het Franstalige platform MonASBL.be. Zij behoort zelf tot een van de negen pechvogels, na ruim vijf jaar dienst.

De ontslagronde is een van de manieren voor de vzw om in de personeelskosten te snoeien, naast de invoering van tijdelijke werkloosheid voor sommige medewerkers of de inkorting van de werkweek op vrijwillige basis, zo vertelt ze.

Groupe One is geen alleenstaand geval. Almaar meer vzw's, die bij gebrek aan volwaardige Brusselse regering al maanden in onzekerheid leven over het uitbetalingstempo van hun subsidies, voelen zich genoodzaakt om hun personeelsbestand in te krimpen.

"Onmiddellijke ontslagen blijven voorlopig beperkt, maar we zien toch dat vzw's de opzegtermijn opstarten, hun medewerkers die met pensioen gaan niet meer vervangen en sommige medewerkers op tijdelijke werkloosheid zetten", somt Bruno Gérard op. Hij is directeur van Bruxeo, de Brusselse confederatie van social profit ondernemingen. "Daarnaast is er ook een uitstroom van vrijwillige vertrekkers, omdat de sector aan aantrekkelijkheid inboet, door alle onzekerheid die er rondhangt."

Wat hem vooral zorgen baart, is dat de vzw's nu ook hun activiteiten op het terrein terugschroeven of hun dienstverlening op een lager pitje zetten. "En dat terwijl de vraag naar sociale diensten in de samenleving hoog is."

"Een tweede probleem is het ontbreken van nieuw beleid, bij gebrek aan volwaardige Brusselse regering. Dat is voor sommige grote maatschappelijke problemen nochtans dringend nodig. Denk maar aan het crackprobleem in de metro of de grote dakloosheid in Brussel. We roepen op tot een snelle vorming van een Brusselse regering, zodat er een duidelijk beleidskader komt waarbinnen de vzw's dan kunnen werken."

Financiële chaos

Door het uitblijven van een volwaardige regering werkt de regering-Vervoort in lopende zaken met voorlopige twaalfden. Gérard stelt vast dat dit grote administratieve verwarring creëert bij de vzw's. Sommige vzw's hebben hun subsidies voor het eerste trimester (januari-maart) daardoor nog niet gestort gekregen.

In de praktijk kan het betalingstempo ook nog eens verschillen per uitkerende overheidsinstelling. Bij de ene gaat het om schijven van drie maanden, bij de andere gaat het om vier tot zes maanden.

De banken zijn niet happig om een noodlijdende vzw een overbruggingskrediet toe te kennen, zo stelt Bruxeo vast, wegens het ontbreken van harde garanties over toekomstige inkomsten. Sommige vzw's moeten daardoor op zoek naar creatieve financiële oplossingen en kloppen bijvoorbeeld aan bij een bevriende vzw die in hetzelfde gebouw of dezelfde straat gehuisvest is.

Maar directeur Gérard waarschuwt voor de gevolgen van die goed bedoelde solidariteit tussen vzw's. "Als de ene vzw de andere vzw een lening gaat toekennen, dan verzwakt die eerste vzw ook. Zo dreigt heel ons ecosysteem financieel fragieler te worden."

Lopende zaken

Een doorbraak in de Brusselse formatie lijkt niet meteen in zicht. Hoe moet het dan verder? "Het hoofd koel houden en zoveel mogelijk informatie uitwisselen", zo raadt Gérard de vzw's aan.

Volgens Brupartners, het overlegplatform van de Brusselse sociale partners, zijn er een heleboel technische zaken die de regering-Vervoort, ook al is ze in lopende zaken, toch al kan aanpakken. Het gaat bijvoorbeeld om het harmoniseren van de uitbetalingskalender of langer durende financiële engagementen naar de sociale en gezondheidssector toe.

Een ander heikel punt is de recente wijziging van de indexeringsmechanismen door de federale Arizona-regering. Het heeft voor de Brusselse vzw's tot gevolg dat de lonen sneller stijgen dan hun subsidies. Nog een bijkomende kopzorg, dus. Brupartners roept de regering-Vervoort daarom in zijn jongste memorandum op tot "een algemeen denkproces over de indexering van de financieringsmiddelen, zoals toelagen, dotaties en steun".