Buurtvergadering Molenbeek over drugsgeweld stelt niet gerust: ‘Geen oplossing gehoord’

Meer patrouilles te voet, meer camera’s en een globaal, daadkrachtig beleid tegen drugsgeweld en overlast. Dat is waar veel buurtbewoners in de Bonneviewijk om vragen. Zij kregen vrijdagavond meer uitleg van waarnemend burgemeester Amet Gjanaj (PS) over de vele schietpartijen in Molenbeek. “Ons doel is nul schietpartijen. Daar gaan we in slagen,” aldus Gjanaj, al zijn de meeste buurtbewoners niet gerustgesteld.

Er is deze zomer een heropflakkering van het drugsgeweld in Brussel met meer dan twintig schietpartijen. Vooral historisch Molenbeek krijgt het de voorbije twee maanden hard te verduren, met ongeveer de helft van alle schietpartijen in Brussel deze zomer.

“Het is dramatisch, we hebben een tiental schietpartijen gezien. Die vinden vaak ’s avonds plaats, maar de schietpartij van 16 augustus heeft ons het meest geshockeerd. Op klaarlichte dag is er toen geschoten in het Bonneviepark op een moment dat er veel mensen, ook kinderen, op straat waren.” Amet Gjanaj (PS), die de plaats inneemt van de al lang afwezige burgemeester Catherine Moureaux (PS), spreekt vrijdagavond een honderdtal buurtbewoners toe in een school vlakbij de plekken waar de voorbije weken geschoten is.

Bijgestaan door vertegenwoordigers van de politiezone Brussel-West wil hij de buurt op de hoogte houden van wat de gemeente en politie doen tegen het drugsgeweld. De buurtvergadering moet de inwoners informeren, maar ook geruststellen. “We willen naar jullie luisteren en onze solidariteit tonen,” aldus Gjanaj. “De politie is als nooit gemobiliseerd. De twee schutters van 16 augustus waren binnen de vijf minuten opgepakt, c’est exceptionelle.”

Territoriumstrijd

“We hebben nu een procureur des Konings die de oorlog heeft verklaard aan de drugsbendes. Die voeren nu een territoriumstrijd, maar het gaat om multinationals die tot ver buiten Brussel reiken. Maar we maken hier werk van,” gaat Gjanaj verder, voor hij terugblikt op een gevoelige maatregel in het Bonneviepark.

Daar zijn donderdagochtend enkele bomen gesnoeid, om de zichtbaarheid van het plein te verhogen, iets waar niet alle omwonenden mee akkoord gaan. “Wij zijn heel gevoelig voor het groen in onze gemeente, maar we hebben de beveiligingscamera’s nodig. We werken in alle urgentie aan de ordehandhaving,” zegt Gjanaj daar op in een veel te klein klaslokaal.

In de gang en zelfs op de speelplaats proberen buurtbewoners mee te luisteren, voor ze zelf het woord krijgen. “Ik woon al vijftig jaar in de Schoolstraat en tien jaar geleden hadden we een gelijkaardige buurtvergadering. De dealers die ik toen op straat zag, zie ik vandaag nog altijd. Wat er nu gebeurt, is niets nieuws. Wij verwachten dat jullie handelen vóór er geschoten wordt en niet pas daarna,” getuigt een vrouw.

“Ik woon al 35 jaar in de Bonneviestraat en er is geen enkele veiligheid meer. Al jaren loopt het hier zwart van dealers, je moet blind zijn om ze niet te zien. Ik heb jonge kinderen en wil hier wegvluchten,” vult een andere buurtbewoner aan. “Wat ik zie is ‘je-m'en-foutisme’. Er moet iets gebeuren, anders valt hier straks een bloedbad.”

‘Gevolgen bestrijden’

Gelijkaardige getuigenissen van andere verontruste Molenbekenaars volgen elkaar op. “Wij van basisschool De Klimpaal gaan niet meer met de kinderen naar het park,” klinkt het. “In mijn straat staan er lantaarnpalen, maar ze werken niet. Er zijn ook geen camera’s. De angst overheerst en ik weet niet wat ik als oud vrouwtje moet doen,” zegt een bejaarde vrouw.

Sommige buurtbewoners klagen aan dat er voor hun deur en in het zicht van voorbijrijdende patrouilles gedeald wordt. Meermaals komt de vraag om meer bewakingscamera’s en meer patrouilles te voet terug. Ook de vraag om het Bonneviepark fysiek af te sluiten wordt opgeworpen. “We gaan meer camera’s aanvragen, maar we moeten een evenwicht vinden,” antwoordt de waarnemend burgemeester. “Het is niet de bedoeling dat we de hele bevolking gaan opsluiten.”

“De politie doet het nodige, maar we komen 150 agenten tekort in onze zone,” aldus Gjanaj. “Er zijn al veel drugsvangsten en arrestaties geweest. Ons doel is duidelijk: we willen naar nul schietpartijen. We willen een einde aan alle gevolgen van de drugshandel, maar het druggebruik helemaal aan banden leggen kunnen we niet doen.”

Gjanaj, die de sjerp volgende week misschien zal teruggeven, pleit voor een holistische aanpak en belooft volgende week samen te zitten met het Molenbeekse verenigingsleven. Organisaties als Foyer en JES ziet hij als partners om jongeren, die ten prooi kunnen vallen aan drugsbendes, perspectief te bieden.

“We weten dat dit drugsgeweld geen nieuw fenomeen is, maar wat wel nieuw is, is dat we met Julien Moinil een procureur des Konings hebben die heel actief is. Er is nu ook een aanpak die wordt uitgerold met hotspots, waarvan er vier in Molenbeek zijn (de gewestelijke hotspotstrategie werd in maart 2024 aangekondigd, red.) en wij werken volgens een Clear, Hold, Build-strategie. We moeten het Bonnevierpark heroveren,” aldus Gjanaj, “en dat moeten we doen met positieve projecten.”

Zo verwijst hij naar Molenbeek 2030, de kandidatuur om van Molenbeek de culturele hoofdstad van Europa te maken binnen vijf jaar, wat voor een positieve wind in de gemeente moet zorgen. “We gaan erin slagen om de schietpartijen te stoppen. Binnen tien jaar gaan we daar niet meer over spreken.”

‘Bang voor mijn leven’

Toch lijken veel buurtbewoners allesbehalve gerustgesteld te zijn door het discours van de waarnemend burgemeester. Zij vinden dat er weinig concrete maatregelen zijn aangekondigd die de veiligheid en leefbaarheid van hun wijk op korte termijn moeten verbeteren.

“Ik heb weinig belovende antwoorden gehoord,” zucht Azaria. Zij werkt in een crèche aan het Bonnevierpark. “Ik hoor de schoten vanuit mijn bureau. Er zijn veel bange ouders die ons komen vragen of ze hun kinderen kunnen overplaatsen naar een andere crèche,” gaat ze verder. “Onze brievenbus wordt door dealers gebruikt als opslag voor drugs. Ik probeer optimistisch te blijven, maar ben bang voor mijn leven.”

“De burgemeester zegt dat het Bonneviepark ons toebehoort, maar dat is helemaal niet het geval. Hij zegt dat hij er geen gevangenis van wil maken, maar ik heb liever dat dan dat er een kind sterft door een verdwaalde kogel,” zegt Mohamed. Hij kreeg in oktober 2023 al van dichtbij met het vuurwapengeweld in Molenbeek te maken. “Een kogel sloeg toen in in onze woonkamer. Wat er vandaag gebeurt, is helemaal niets nieuws."

“De politie doet haar best, maar van de gemeente heb ik geen enkele oplossing gehoord. Ik heb het gevoel dat ze ons gehoord hebben, maar dat er niet geluisterd wordt. Ik ben erg teleurgesteld,” gaat de Molenbekenaar verder. Mohamed overweegt zelfs om te verhuizen. “On est à bout. We willen hier weg. Terwijl de waarde van mijn huis daalt door al het drugsgeweld, blijft de onroerende voorheffing stijgen. Wat krijgen we daar voor? Geen veiligheid en geen rust.”

“Maar als ik Molenbeek verlaat, winnen de drugsbendes,” aldus Mohamed. “Bovendien blijft het een fijne gemeente. Ik heb leuke buren en mijn leven speelt zich hier in Brussel af.”

‘Falend leiderschap’

Intussen klinkt er ook vanop de oppositiebanken steeds meer kritiek op de aanpak van het gemeentebestuur. Gemeenteraadslid Hilde Sagon (Groen), die de buurtvergadering niet kon volgen door plaatsgebrek, heeft het over een “falend leiderschap.”

“De communicatie van de gemeente is pathetisch. Eindelijk vindt er een meeting met de buurt plaats, maar in een veel te kleine ruimte. Bovendien is er niet eens over gecommuniceerd op de officiële kanalen van de gemeente,” zegt ze. "Tot afgelopen dinsdag was er op de sociale mediakanalen van Gjanaj ook nog niets verschenen over de schietpartijen. En of Moureaux terugkomt? Daar is geen duidelijkheid over, maar we hebben duidelijk nood aan een voltallig college."

“Er is ook een democratisch deficit, want op de gemeenteraad van afgelopen woensdag waren de schietpartijen niet het eerste agendapunt. Pas om 23.30 uur begon het debat daarover. Bovendien is er niets gezegd over de bomen van het Bonneviepark die de volgende dag gesnoeid zouden worden. Wat doen wij daar dan in de gemeenteraad?,” aldus Sagon. “Het heeft ook weinig zin om alleen op Bonnevie te focussen. Als er op het volgende plein geschoten wordt, gaan we daar dan ook alle bomen extreem snoeien?”