Federale onzekerheid hangt als een donkere wolk boven comateuze formatie

De Brusselse onderhandelingen lijken geen millimeter op te schuiven. Geen enkele partij wil een crash op haar geweten, maar tegelijkertijd gelooft niemand in een doorbraak in het initiatief van MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez. Ondertussen verlamt de federale onzekerheid de al erg fragiele sfeer aan de onderhandelingstafel.

Dinsdag zitten de onderhandelaars van MR, PS, Les Engagés, Groen, Open VLD en Vooruit de hele dag samen in het Brussels parlement onder leiding van Georges-Louis Bouchez. De MR-voorzitter probeert de begrotingsgesprekken nu al een drietal weken nieuw leven in te blazen.

De zes partijen buigen zich dinsdag over nota’s die opgesteld zijn op basis van de cijferbesprekingen van de afgelopen weken. Bouchez spitste zich bij de aanvang van zijn initiatief toe op de cijfers uit de begrotingstabellen die David Leisterh (MR) als formateur op tafel had gelegd. Die wou hij sluitend maken, want er bestond nog veel onenigheid over de cijferbasis.

“Nu blijven we maatregelen aan de cijfers koppelen. Het gaat vooruit”, zei Bouchez dinsdagnamiddag tegen BRUZZ toen hij het parlement binnenstapte om het vervolg van de plenaire vergadering op gang te trappen.

Dat optimisme krijgt maar weinig bijval bij andere partijen. “We draaien in rondjes, niemand heeft het gevoel dat deze poging kan landen”, zegt een kopstuk. “We maken ook duidelijk aan Bouchez dat het op deze manier niet gaat lukken. Maar hij blijft volhouden dat we ergens naartoe aan het gaan zijn. Hij lijkt de enige te zijn.”

De MR-voorzitter reageert laconiek. “Als andere partijen vinden dat het sneller moet gaan, zullen ze akkoorden moeten maken.” Zijn antwoord lijkt aan te geven dat er maar weinig compromisbereidheid is aan tafel, waarvoor meerdere bronnen vooral Bouchez zelf als schuldige aanwijzen.

Verkiezingen

Ondertussen zit Bouchez ook opgezadeld met de aanslepende onzekerheid over het voortbestaan van de Arizona-regering. Parallel met de Brusselse onderhandelingen pleegt hij achter de schermen overleg met premier Bart De Wever (N-VA) om de federale begrotingsknoop te ontwarren.

Zoals bekend verzet Bouchez zich tegen de btw-verhoging en de indexsprong die De Wever wil doorvoeren in zijn zoektocht naar 10 miljard euro, maar volgens De Tijd wijkt de premier vooralsnog niet af van zijn plannen terwijl ook Bouchez voet bij stuk houdt. Zolang er geen schot in de zaak komt, groeit de kans op de val van de regering en nieuwe verkiezingen.

Volgens een onderhandelaar speelt die context de al erg fragiele sfeer aan de onderhandelingstafel parten. Sowieso is het nodige vertrouwen om stappen te zetten richting een deal ver zoek na de voorbije 527 dagen. Als daar verkiezingen bovenop komen, verlamt de formatie totaal.

Maar ook het electorale perspectief dat nu in de lucht hangt, doet de onderhandelingsdynamiek weinig goed. Mochten er verkiezingen komen, dan wil de MR de campagne niet aftrappen met een akkoord met de PS op zak op het noodlottige Brusselse niveau, terwijl de partij federaal met de N-VA zou botsen.

Les Engagés

De vraag is of Brussel nog maanden stilstand aankan. Begrotingsminister Dirk De Smedt (Open VLD) spreekt steeds vaker over het risico op een Brusselse shutdown vanaf april. Om zo’n scenario te vermijden, is een volwaardige regering noodzakelijk, liet De Smedt dinsdag verstaan bij Radio 1.

Maar voor de MR lijkt het formatiespel bij een mislukking van het huidige initiatief van Bouchez uitgespeeld. Hij zit ook absoluut niet te wachten op Ecolo en Défi in de plaats van de PS. Als hij de motor van de zes partijen niet aan de praat krijgt, lijkt de grootste Brusselse partij voor de oppositiebanken te zullen kiezen.

In dat geval zijn alle ogen gericht op Les Engagés. De centristen zouden kunnen meestappen in een coalitie met PS, Ecolo, Défi, Groen, Vooruit en CD&V; aangevuld met de steun van onafhankelijke Franstalige parlementsleden en Team Fouad Ahidar. Qua zetels heeft dat bont allegaartje echter nauwelijks ademruimte. Maar vooral: Les Engagés moet dan de MR lossen. Dat zal de partij van Yvan Verougstraete in de huidige federale context hoogstwaarschijnlijk niet doen.