De Kattenberg, het oudste deel van het Park van Laken, is na ruim 35 jaar weer opengesteld voor het publiek. Leefmilieu Brussel heeft het park van vier hectare, dat met zijn steile hellingen zwaar te lijden had onder erosie en een overbevolking van konijnen, de voorbije twee jaar aangepakt.
De weg naar beneden vanaf het uitzichtspunt van de Kattenberg, de 'belvedère'
Oudste deel Park van Laken heropent na ruim 35 jaar
Lees ook: Kattenberg wordt in ere hersteld
De Kattenberg is de beboste heuvel achter het Monument voor de Dynastie en heeft een enorm lange geschiedenis. Het terrein is onderdeel van het Park van Laken, dat onder de heerschappij van koning Leopold II werd aangelegd. Maar ooit, vanaf de 13de eeuw, deed de plek dienst als ondergrondse steengroeve voor de winning van kalkzandsteen.
De Kattenberg, toen in eigendom van de abdij van Affligem, is waarschijnlijk een 'terril' met afgegraven grond die bij die activiteiten ontstond. Waarom de heuvel nu precies Káttenberg heet, zocht Big City in 2017 al voor u uit.
Voor de Wereldtentoonstelling van 1958 "kon alles", zegt landschapsarchitect Erik De Schrijver, die voor Leefmilieu Brussel de heraanleg van de berg overzag. Zijn illustere voorganger René Pechère doopte de berg in de jaren vijftig om tot 'Petite Suisse'.
"Er zijn ruim honderd bomen, voornamelijk beuken, gekapt. Zonlicht zou de bodem beter moeten bereiken, waardoor er weer planten kunnen groeien en de erosie beperkt wordt"
Zo kreeg de heuvel ‘bergpaden’, een waterpartij en rustieke bruggetjes, waardoor het geheel het uitzicht kreeg van een Klein-Zwitserland en de ideale plek werd voor een schooluitstap. Een passerelle verbond de berg met de rest van het Park van Laken en gaf daarbij een indrukwekkend zicht op alle gebouwen van de Wereldtentoonstelling, waarvan nu enkel het Amerikaans Theater en het Atomium nog overschieten.
Zware bodemerosie
Maar al ruim 35 jaar is de Kattenberg afgesloten voor het publiek. De stad Brussel nam die beslissing midden jaren tachtig na een dodelijk ongeluk, waarbij een omgewaaide hoge beuk terechtkwam op twee voorbijgangers.
Het probleem was de zware bodemerosie op de steile hellingen. Door het dichte gebladerte van de grote oude beuken op de hellingen kon er op de bodem geen gras of planten groeien die de erosie zouden kunnen tegengaan. Die brengt op haar beurt de stabiliteit van de monumentale oude beuken in gevaar. De enorme konijnenpopulatie, die haar holen graaft in de berg, verergert de schade nog.
In 2018 kondigde Leefmilieu Brussel de heraanleg aan. Die ging begin 2020 van start. Met hekjes wil het milieuagentschap mensen op de paden houden - en het ook de konijnen iets lastiger maken. (Lees verder onder de fotogalerij)
Het uitzichtspunt of 'belvédère', met banken gemaakt van omgehakte beuken
De versmalde toegangsweg vanaf het Monument voor de Dynastie
Uitzicht op het Atomium vanaf het uitzichtspunt van de Kattenberg
Een konijnenpoortje
Het grote bassin van René Pechère, vanaf het belvédère gezien
De weg naar beneden vanaf het belvédère
De 'wadi' van de Kattenberg, net naast de fitnesstoestellen van het park van Laken. Dit deel van het park zal dienen als waterbuffer bij overvloedige regenval, en deed afgelopen zomer al meteen dienst
De weg vanaf het uitzichtspunt of 'belvédère' van de Kattenberg
De opnieuw aangelegde verbindingsweg tussen de Kattenberg en de rest van het park van Laken
Het grote bassin van landschapsarchitect René Pechère werd behouden maar dient nu vooral als wateropslagplaats
Het grote bassin van landschapsarchitect René Pechère werd behouden maar dient nu vooral als wateropslagplaats. Bezoekers kunnen mijmeren op een uitkijkplatform dat ernaast wzerd heraangelegd
uitzicht op het park van Laken
'Takkenrillen' of takkenbundels moeten de erosie van de steile hellingen van de Kattenberg tegengaan
Een steil stuk van het Pechèrepad
"Er zijn ruim honderd bomen, voornamelijk beuken, gekapt. Daardoor moet zonlicht de bodem beter kunnen bereiken, kunnen er weer gras en planten groeien en wordt zo de beboste heuvel gestabiliseerd en de erosie beperkt", legt Erik De Schrijver uit.
"De boswegjes zijn in hun oude staat hersteld en via een nieuwe weg opnieuw verbonden met de paden van de rest van het Park van Laken." Vanwege het slechte weer van de afgelopen maanden moeten nog een aantal aanplantingen gebeuren. Bedoeling is dat de vegetatie op de Kattenberg zich uiteindelijk zo natuurlijk mogelijk zal ontwikkelen.
Wadi en waterbassins
De twee waterbassins die René Pechère destijds aanlegde en via een pomp verbond met een waterval, heeft Leefmilieu Brussel behouden. "Ze dienen nu als waterbuffer zodat het regenwater dat bij hevige regenval vanaf de hellingen stroomt kan opgevangen worden", vertelt De Schrijver. Het regenwater stroomt daarna de riool in, er is nog geen verbinding met het blauwe netwerk. Ook de wadi aan de overkant van de berg, recht tegenover de fitnesstoestellen van het Park van Laken, dient als waterbuffer.
Bevoegd minister Alain Maron (Ecolo), woensdag aanwezig voor de inhuldiging van het park, is verheugd extra groene ruimte voor de Brusselaar beschikbaar te kunnen stellen. " De link tussen mentaal welzijn en toegang tot groene ruimtes is onlangs wetenschappelijk bewezen. De coronacrisis heeft bewezen hoezeer er nood aan is in Brussel, en wij doen er dan ook alles aan om meer groen toegankelijk te maken."
Lees meer over: Brussel-Stad, Laken, Milieu, Stedenbouw, Kattenberg, Leefmilieu Brussel, brusselse parken, Alain Maron
