Lerarenopleidingen in trek: zij-instromers zorgen voor extra inschrijvingen

De inschrijvingen voor de lerarenopleidingen lopen nog tot in oktober. Toch merken de Vlaamse hogescholen en universiteiten in Brussel nu al een toegenomen interesse in de opleiding. “Vooral het aantal zij-instromers is opmerkelijk dit jaar.”

De Odisee hogeschool zag afgelopen maand de interesse in de lerarenopleidingen stijgen. Zo waren er bijna 30 procent meer inschrijvingen voor de infodagen dan vorig jaar. En die infodagen hadden hun effect. “Er is nu al een stijging te bespeuren in de effectieve inschrijvingscijfers,” zegt communicatiemedewerkster Bo Mathys van Odisee.

Ook bij de VUB voorspellen ze op dit moment een stijging van 20% in het aantal inschrijvingen in de educatieve masteropleidingen ten opzichte van vorig jaar. En bij de KU Leuven campus Brussel zijn er op heden al meer inschrijvingen dan het totaal van vorig jaar, terwijl de inschrijvingen nog vlot aan de gang zijn. “Al zijn dit voorwaardelijke cijfers,” klinkt het bij de universiteiten.

Verkorte bachelor

Het reguliere traject, waar je een driejarige opleiding volgt tot leerkracht secundair onderwijs, is nog steeds in trek. Maar dit jaar valt vooral de interesse bij de zij-instromers op de infodagen op.

“We hebben onze campagnes fel ingezet op oudere volwassenen”, zegt Bo Mathys. “Dat zijn mensen die meestal al eventjes gewerkt hebben, bijvoorbeeld 40-jarigen die al carrière hebben gemaakt.” Voor de onderwijsinstellingen is het voorlopig nog te vroeg om harde cijfers mee te geven over de stijging in het aantal zij-instromers. Die gegevens zijn nog niet allemaal verwerkt.

Momenteel zijn de inschrijvingen bij de EHB verdeeld over 60% voor het reguliere traject (driejarige opleiding) en 40% voor de verkorte bachelor (éénjarige opleiding). Soms kiezen zij-instromers nog voor het reguliere traject, ze kiezen dan specifiek om leerkracht te worden voor een onderwijsvak (Nederlands, Frans of wiskunde bijvoorbeeld).

In de verkorte bachelor krijgen de zij-instromers naast bijvoorbeeld pedagogie ook vakdidactiek (hoe je lesgeeft in een bepaald vak) voor vakken op basis van hun vorige opleidingen of ervaringen, maar geen vakinhouden zoals in het reguliere traject.

Maatschappelijk belang

In elke Vlaamse hogeschool moet de student twee onderwijsvakken kiezen. De combinatiemogelijkheid is afhankelijk van de hogescholen.

In de Erasmushogeschool Brussel is het zo dat ze een vak altijd combineren met één knelpuntvak, zodat er meer kans is op werkzekerheid. Nochtans zorgde dit in de school niet voor een daling in het aantal inschrijvingen. “We dachten hierdoor minder aantrekkelijker te worden dan andere hogescholen, maar dat was niet het geval,” vermeldt Bram Verdoodt, opleidingshoofd van de lerarenopleidingen bij de EHB.

Dat er zoveel zij-instromers zijn, komt mogelijks door verschillende redenen. “De zij-instromers volgen toch net iets meer het nieuws of hebben kinderen en ondervinden aan den lijve dat er een lerarentekort is,” zegt Bram Verdoodt.

Volgens Alexander Van den Eijnden, coördinator van de educatieve masteropleidingen van KU Leuven campus Brussel, zijn zij-instromers vooral door het maatschappelijke belang en de bonus- en anciënniteitsregelingen geprikkeld geweest. "Veel mensen willen iets betekenen vanuit een altruïstische insteek en kiezen dan nog voor een ommezwaai in hun loopbaan.”

"De zij-instroom heeft ook een flexibel karakter, waardoor de combinatie van studeren, werken en het gezin mogelijk wordt. Ook het LIO (Leraar-In-Opleiding)-traject waarbij een startende leerkracht in zijn studies lesgeeft, zit in de lift," geeft de educoördinator nog mee.

Andere aanpak in de scholen is ook nodig

“De lerarenbonus kan motiverend werken.” Maar dat gaat volgens Alexander Van den Eijnden het lerarentekort niet oplossen, volgens hem zijn er doortastendere maatregelen nodig. “Scholen zouden het beroep aantrekkelijker kunnen maken door meer ondersteuning te bieden bij opstartende leerkrachten, een lagere werkdruk en minder administratieve lasten. Dat is minstens even belangrijk als zo’n bonus.”