Studenten in Brussel door corona minder snel op zoek naar kot

De Vrije Universiteit Brussel (VUB) zag de wachtlijst voor hun studentenkamers krimpen van 2.900 aanvragen in april vorig jaar naar 2.500 aanvragen dit jaar. Daarmee zullen de 1.550 VUB-studentenkamers wel volledig bezet zijn, maar de vraag lijkt toch licht te dalen na een volledig academiejaar in coronacrisismodus, met online lessen.

Vorige zomer bleek al dat studenten iets afwachtender waren om op kot te gaan. Na bijna een volledig academiejaar met het coronavirus en de bijkomende strenge maatregelen wordt duidelijk dat studenten nog minder snel de stap naar een kot zetten.

Aan de VUB is de ‘eeuwige’ wachtlijst van studenten die een VUB-kot willen geslonken van 2.900 aanvragen vorig jaar in april tot 2.500 aanvragen op dit moment. “Wij werken niet op de standaardmanier van vraag en aanbod, maar met een prioriteitenlijst”, zegt Bart Geelen van de studentenhuisvesting aan de VUB.

“Er is nog steeds een grotere vraag dan aanbod, dus onze 1.550 kamers zullen zeker gevuld raken, maar we zien dat studenten veel voorzichtiger zijn en de kat uit de boom kijken.”

Vooral generatiestudenten twijfelen

Er heerst vooral een terughoudendheid onder de generatiestudenten, zij die zich voor de eerste keer inschrijven voor een hogere opleiding. Dat heeft volgens de VUB voor een groot deel te maken met de maatregelen omtrent de openkotdagen. “Studenten willen hun kot eerst in het echt zien voordat ze beslissen. Met alle strenge regels is dat niet eenvoudig." Daarom wil VUB binnenkort digitale alternatieven plannen.

De VUB verwacht dat er nog wel aanvragen zullen binnenlopen, aangezien de deadline pas 1 mei is. Geelen roept de twijfelaars op om sowieso een aanvraag in te dienen: “Ze kunnen nog tot juli beslissen of ze effectief toezeggen of niet.”

Terugval van internationale studenten

Bij studentenorganisatie Brik is er geen noemenswaardige vermindering te zien bij de nationale studenten die op zoek zijn naar een kot. Wel zegt Brik een duidelijke terugval te zien van internationale studenten die een kot zoeken. “Dat komt door de onzekere internationale situatie en mobiliteit”, denkt Jurgen Ral van Brik.

Zowel Brik als de VUB gaf studenten vorig academiejaar een kwijtschelding van twee huurmaanden bij opzegging van hun contract. Dit jaar doen de twee organisaties dat niet meer: “We beschouwen in dit huidige academiejaar de coronacrisis als een gekend risico en laten de normale procedures gelden.”

Waar Brik vorig jaar nog een verdubbeling zag van het aantal vroegtijdige opzeggingen van studentenkamers, door onder andere online les, merken ze dit jaar geen verschil met pre-covidtijden: “De studenten die een kamer huurden bij de start van dit academiejaar waren reeds vertrouwd met het toekomstbeeld waarbij online les een belangrijk deel zou uitmaken van de studie.”

Ondanks online lessen, nog veel studenten wél op kot

Hoewel er dus sprake is van een kleine terugval in de vraag naar studentenkoten in Brussel, blijft het enthousiasme om op kot te gaan bij de meesten even groot. Volgens de VUB blijft 90 procent van de kotstudenten wekelijks aanwezig op kot, ook tijdens de lockdowns.

Voor Geelen van de VUB is dat niet verassend: “Het gaat verder dan enkel online lessen volgen. Op kot gaan, zeker in vestigingen met tussen de vier en zes studenten, kan een meerwaarde zijn voor je sociale leven. Je zit in een huishouden met gelijkgezinde, jonge mensen.”

Studentenpsychologe aan het Brussels University Consultation Center (BRUCC) Brenda Anyango bevestigt dat dit sociale aspect een grote rol speelt. "Vooral de derde- en vierdejaars studenten hebben al een netwerk uitgebouwd in Brussel dat ze thuis te veel zouden missen.”

Moeilijke thuissituatie

Anyango benadrukt dat veel van de studenten die op kot willen uit een moeilijke thuissituatie komen. Ze voelen zich niet vrij of veilig thuis en verkiezen daarom een autonomer leven met een eigen structuur op kot.

“Wat ik ook hoor bijvoorbeeld is dat er studenten met een migratieachtergrond thuis wonen met veel broers en zussen. Ze hebben geen ruimte om alleen te zitten en moeten voortdurend meehelpen. Af en toe in het weekend meehelpen is geen probleem, maar als je plots constant thuis bent kan dat te moeilijk worden”, legt ze uit.

Te duur

Wat de studentenpsychologe ook vermoedt is dat een studentenkamer voor sommige gezinnen te duur is of is geworden door de coronacrisis. “Veel ouders vinden dan dat hun kinderen beter gewoon thuisblijven, want het is toch online les.”

De laatste twee jaar is de prijs van studentenkamers in Brussel met 2 procent gedaald, terwijl dat in Vlaanderen om een stijging van 9 procent ging, maar in 2020 was Brussel nog steeds de duurste studentenstad van België. Dat blijkt uit een analyse van studiebureau Stadim. De gemiddelde prijs schommelt rond de 400 euro per maand.