Van 'eindelijk erkenning' tot 'zeer teleurstellend': advocaten reageren op uitspraak jury

De reacties op het verdict van het proces over de aanslagen van 22 maart 2016 variëren. De advocaat van Salah Abdeslam is 'zeer ontgoocheld' en overweegt in beroep te gaan. De advocaten van Smail Farisi en Sofien Ayari zijn tevreden dat hun cliënt is vrijgesproken. De advocaten van slachtofferorganisatie V-Europe loven het werk van de jury dat ze zien als "een erkenning van psychisch lijden bij de slachtoffers."

Salah Abdeslam

Michel Bouchat, de advocaat van Salah Abdeslam, zei dinsdag "zeer, zeer, zeer ontgoocheld" te zijn over het verdict voor zijn cliënt. Hij gaf ook aan niet uit te sluiten naar het Hof van Cassatie te stappen.

Salah Abdeslam werd dinsdag veroordeeld tot terroristische moord en poging tot moord. Zijn advocaten hadden de vrijspraak gevraagd voor die tenlasteleggingen, maar ontkenden de deelname aan de activiteiten van een terreurgroep niet.

Bouchat zei dat het eigenlijk niet aan advocaten is om commentaar te geven op een beslissing van het gerecht. "Als men niet tevreden is, kan men in beroep gaan, maar dat kan nu niet. We kunnen wel naar het Hof van Cassatie stappen als we vinden dat er juridische fouten in het arrest zitten. Dat gaan we eventueel bekijken", zei hij.

"Ik kan u wel zeggen dat we zeer, zeer, zeer ontgoocheld zijn over het verdict. De motivering die ons de redenen geeft voor dat verdict, stelt ons niet tevreden omdat er geen antwoord gegeven wordt op de argumenten die we hebben aangehaald tijdens de pleidooien", aldus Bouchat nog. Hoe reageert zijn cliënt? "Jullie hebben hem gezien in de box", zei Bouchat. Nochtans leek Abdeslam zich daar bij momenten wel te amuseren tijdens de voorlezing van het arrest.

Smail Farisi

Xavier Carrette, de advocaat van beschuldigde Smail Farisi, heeft heel opgetogen gereageerd na afloop van de voorlezing van het arrest van de jury op het proces over de aanslagen van 22 maart 2016. "We hadden gevraagd voor een vrijspraak tout court en hebben die gekregen", klonk het.

"Na zeven jaar kunnen we de pagina omslaan", opende Carrette. "Het is een super verdict omdat het zijn onschuld erkent. Het gaat niet om een simpele vrijspraak door gerede twijfel of het vermoeden van onschuld, maar een vrijspraak tout court." Daarvoor moest Ibrahim Farisi wel geduld oefenen tot het einde, omdat hij als allerlaatste aan de beurt kwam.

Carrette deed ook uit de doeken hoe de afgelopen zeven jaar op zijn cliënt hebben gewogen. "Ik kende Ibrahim al van voor de aanslagen en heb gezien hoe hij nadien geworden is. Het is een afschuwelijke depressie, mede ingegeven door zijn alcoholverslaving en medicijnen. Ik heb hem de afgelopen zeven jaar goed moeten ondersteunen. Maar dat heeft uiteindelijk wel zijn vruchten afgeworpen." De advocaat loofde de jury ook voor hun "buitengewoon" werk. "Sommigen werden op 30 november uitgeloot. Men heeft veel twijfels geuit aan hun adres, maar vandaag hebben we de vrucht van hun reflectie gehoord.

Sofien Ayari

Beschuldigde Sofien Ayari is "tevreden" dat de assisenjury op het proces van de aanslagen van 22 maart 2016 hem heeft vrijgesproken voor terroristische moord en moordpoging. Dat heeft zijn advocate Laura Severin dinsdagavond verklaard na de voorlezing van een deel van het arrest. Volgens de advocate heeft Ayari zijn vrijspraak onder meer te danken aan zijn uitvoerige laatste woord en het feit dat hij geen brieven of andere geschriften heeft nagelaten.

De jury weerhield onder meer dat Ayari wilde terugkeren naar Syrië in plaats van deel te nemen aan de aanslagen, wat Severin in haar reactie ook bevestigde. "Hij is tevreden dat hij werd gehoord. Hij heeft van in het begin gezegd dat hij wilde terugkeren naar Syrië. Hij had gesproken over de brief in de Driesstraat (waarin hij schreef over zijn wil om te terug te keren, red.) die nooit is teruggevonden, waardoor hij het ook niet nodig vond om er te veel over te spreken", aldus Severin.

"Men heeft hem toch gepusht om hem daarover te verdedigen, en men heeft naar hem geluisterd." Ook merkte de jury volgens Severin de oprechtheid van Ayari, ook tijdens zijn laatste woord. "Dat heeft veel mensen geraakt, zeker bij de burgerlijke partijen. Verschillende advocaten zijn achteraf met mij komen spreken en de woorden die vaak terugkomen over Ayari zijn: wat een zonde." Opvallend is dat Ayari is vrijgesproken voor terroristische moord en poging tot moord, terwijl Salah Abdeslam wel schuldig is over heel de lijn. Nochtans volgden de twee na Parijs hetzelfde parcours. "Er zijn factuele verschillen, hoewel ze in hetzelfde safehouse waren. Zo had Abdeslam brieven opgesteld, Ayari niet", aldus Severin.

Hervé Bayingana Muhirwa

"Het is een verdict dat gerechtigheid brengt aan de slachtoffers en dat de geschiedenis kan ingaan, zodat de geschiedenis zich niet herhaalt." Dat zei Vincent Lurquin, advocaat van Hervé Bayingana Muhirwa, dinsdag in een reactie op het arrest van het proces van de aanslagen van 22 maart 2016.

Hervé Bayingana Muhirwa, die Mohamed Abrini en Osama Krayem voor en na de aanslagen opving, werd enkel schuldig bevonden aan deelname aan de activiteiten van een terreurgroep. Voor terroristische moord en poging tot moord werd hij vrijgesproken.

"Het is een redelijk uitzonderlijk verdict", aldus Lurquin, die wijst op het feit dat de motivatie erg gedetailleerd is. "Alle beschuldigden werden als individuen bezien. Als we naar onze cliënt kijken zijn we zeer tevreden. Hij zit al zeven jaar in de cel en nu neemt men hem het etiket van moordenaar af. Dat is belangrijk", aldus de advocaat. Hij zei ook te hopen op een straf van maximaal zeven jaar voor Bayingana Muhirwa, waardoor hij geen extra celstraf meer zou moeten uitzitten. De debatten over de strafmaat beginnen op 4 september.

Mohamed Abrini

Mohamed Abrini heeft van het begin van het proces schuldig gepleit, dus de uitspraak is geen verrassing. Dat zei Stanislas Eskenazi, de advocaat van Abrini, dinsdag na de voorlezing van het arrest op het proces van de aanslagen van 22 maart 2016.

Abrini, die zijn kar met explosieven op Zaventem achterliet en op de vlucht sloeg, pleitte schuldig voor terroristische moord en moordpoging. Zijn advocaten hopen wel op een mildere straf omdat hij zijn bom niet heeft laten ontploffen, maar dat debat volgt in september. "De jury heeft beslist, dit is nu de juridische waarheid, die moeten we respecteren", zei Eskenazi nog. Hij insinueerde ook dat hij verrast was over de motivering van de schuld van bepaalde andere beschuldigden, zonder namen te willen noemen.

V-Europe

Dat de assisenjury op het proces over de aanslagen van 22 maart 2016 drie personen die enige tijd na de aanslagen overleden ook erkende als slachtoffers van de aanslagen betekent "een mooie erkenning van psychisch lijden". Dat zei Sanne De Clerck, advocate van slachtofferorganisatie V-Europe, dinsdag na afloop van de uitspraak van het arrest. Advocate Barbara Huylebroek had dan weer lof voor het werk van de jury.

"Justitie heeft goed gewerkt", vult meester Adrien Masset aan. "Dit was een zeer goed gemotiveerd arrest, dat een duidelijk verschil maakt tussen de beschuldigden", zei meester Masset. "Als burgerlijke partijen zijn we tevreden dat is vast komen te staan dat deze aanslagen het werk waren van een terreurcel die werkte in het verlengde van de aanslagen in Parijs. In Brussel heeft die door omstandigheden misschien overhaast gehandeld maar wat hier gebeurd is, maakte deel uit van dezelfde, verbijsterende, dodelijke logica."

"Het is een mooie erkenning van psychisch lijden", zei De Clerck, die eraan toevoegde dat het juridisch niet evident is om een causaal verband aan te tonen als er vele jaren tussen liggen. "Psychisch lijden is vaak niet zichtbaar, in tegenstelling tot fysieke schade. Het is niet enkel een erkenning voor de nabestaanden van Shanti De Corte, maar voor alle slachtoffers. Want er zijn veel slachtoffers die met posttraumatische stress kampen."

"Het proces was lang maar noodzakelijk. Het was duidelijk dat er een grondig onderzoek werd gevoerd. Kosten noch moeite werden gespaard om de onderste steen boven te halen. Zeven maanden leken lang, maar nu is het gedaan."

Ook Barbara Huylebroeck, die enkele politieagenten verdedigde, had lof voor de jury, ook al was vooraf gezegd dat een dergelijk proces te zwaar zou zijn voor een lekenjury. "Van in het begin waren ze zeer goed mee. Ze hebben hun tijd genomen om correcte, pertinente vragen te stellen. Er zijn ook weinig juryleden afgevallen. Ze hebben zich er echt ingesmeten, uiteraard met hulp van professionele rechters. De combinatie van beiden maakte een goed arrest."