Premier De Croo brengt partijen rond de tafel voor aanpak drugsproblematiek Zuidstation

Premier Alexander De Croo (Open VLD) heeft maandag de verschillende betrokken partijen bijeengeroepen om gezamenlijk de criminaliteit rond station Brussel-Zuid aan te pakken. Minister-president Rudi Vervoort (PS) is tevreden dat de federale regering zich nu over het probleem buigt. "We kunnen het niet alleen aan, net zoals Antwerpen het niet alleen aankan."

Overvallen, toenemende criminaliteit: de afgelopen weken komen problemen rond het Brusselse Zuidstation bijna dagelijks in het nieuws. Tijdens de zomermaanden getuigden reizigers over de slechte ervaringen die ze hadden in of rond het station, gaande van de penetrante pisgeur tot ten prooi vallen aan zakkenrollers. "Het is hier intussen erger dan Parijs. Veel toeristen hebben nog nooit zoiets gezien", getuigde een hoteluitbater. De situatie is zo erg, dat hotels in de omgeving hun klanten aanraden rechtstreeks te komen en met niemand te spreken onderweg.

Jaarlijks vinden er rond het station Brussel-Zuid evenveel criminele feiten plaats als in alle stations van de dertien Vlaamse centrumsteden samen, bleek maandag uit politiecijfers. In Sint-Gillis, de Brusselse gemeente waar het Zuidstation zich bevindt, ging het in 2020 en 2021 telkens om zo'n 3.500 misdrijven, of ongeveer tien per dag. De meest voorkomende misdrijven in Brussel-Zuid zijn diefstal en afpersing, daarna volgen drugsgerelateerde feiten.

'Samenwerken om het probleem aan te pakken'

De ceo van de NMBS, Sophie Dutordoir, slaakte eind vorige week een noodkreet: in een open brief vraagt ze "met aandrang" om de netheid en veiligheid te verbeteren. Ze vraagt ook om op korte termijn een oplossing uit te denken, waardoor de betrokken partijen worden samengebracht om voor verbetering te zorgen.

De brief heeft zijn effect gehad: naar aanleiding daarvan heeft premier Alexander De Croo (Open VLD) maandag het initiatief genomen om de verschillende partijen samen te brengen. Het gaat concreet om afgevaardigden van de federale kabinetten van de premier, Binnenlandse Zaken, Asiel en Migratie, en Mobiliteit. Ook het Brussels Gewest en de gemeentes Anderlecht en Sint-Gillis waren betrokken, net als de Belgische spoorwegmaatschappij NMBS.

"Het is een complex probleem dat over verschillende bestuursniveaus gaat. In het slechtste scenario schuiven we de zwarte piet door", legt de woordvoerder van De Croo uit aan BRUZZ. "In plaats daarvan willen we samenwerken om het probleem aan te pakken." De eerste vergadering vond maandag 21 augustus plaats. Tijdens die eerste ontmoeting hebben de verschillende betrokken partijen kennis uitgewisseld.

'We kunnen het niet alleen aan'

Vanuit de oppositie klinkt intussen scherpe kritiek op de aanpak van de Brusselse regering. De regering en het agentschap safe.brussels leken tijdens de zomermaanden afwezig in het debat en op het terrein, vindt Christophe De Beukelaer, voorzitter van de Brusselse fractie van Les Engagés.

Volgens hem is het hoog tijd om de maatregelen die voor de zomer werden aangekondigd te evalueren en zo nodig een nieuwe strategie uit te stippelen voor het Zuidstation en de andere Brusselse stations. Hij refereert in dat verband ook aan het 'zomerplan' dat 15 juni van start ging. Dat plan moest zorgen voor een maximale zichtbare aanwezigheid van de politie in de wijk rond het Zuidstation. Het plan zou drie maanden duren, tot en met 11 september. De Beuckelaar wil weten wat er is gebeurd met het plan, dat volgens hem op "een fiasco" is uitgedraaid.

Het kabinet-Vervoort reageert dat de grenzen zijn bereikt van de middelen en de mankracht die Brussel in kan zetten. "Dit probleem overstijgt Brussel, en wij kunnen dit allang niet meer alleen aan, net zoals Antwerpen het ook niet alleen aan kan."

Wat betreft het 'zomerplan' - dat volgens De Beukelaer niet effectief genoeg was - herinnert Balci dat safe.brussels noch de Brusselse regering een politionele bevoegdheid heeft. Die verantwoordelijkheid ligt bij de politiezone Zuid, die nog een hele reeks belangrijke opdrachten op haar grondgebied heeft, zoals een aantal kwetsbare wijken en de gevangenissen.

'Opgelucht dat De Croo initiatief heeft genomen'

Het Brussels Gewest heeft al veel gedaan op vlak van preventie, herinnert Zeynep Balci, woordvoerder van Vervoort. Zo steunde het Gewest recentelijk de eerste risicobeperkende gebruiksruimte. Ook zal een geïntegreerd centrum voor verslavingszorg openen aan de Havenlaan en heeft het gewest het project Sublink gesteund, dat inzet op veiligheid van de reizigers en hulpverlening biedt aan drugsgebruikers in de metrostations. De humanitaire hub, tenslotte, biedt verschillende vormen van hulpverlening aan personen met een migratieachtergrond die niet terecht kunnen in de diensten van de federale overheid.

Vervoort is opgelucht dat De Croo het initiatief heeft genomen voor de vergadering, aldus Balci. "Brussel kan alle hulp gebruiken in de strijd tegen overlast, drugscriminaliteit en de daarmee gepaard gaande problemen." Concrete afspraken zouden nog niet zijn gemaakt, al klinkt vanuit het Brussels Gewest de wens om een coördinator aan te stellen. Ook federaal minister van Mobiliteit, Georges Gilkinet (Ecolo) toonde zich al voorstander van dat idee.