Blindengeleidehond: helft wordt tijdens opleiding afgekeurd

Labrador Harrie begeleidt Ilse Peeters dagelijks van Kortenberg naar haar werkplek in Schaarbeek. “In het drukke Brussel is dat een uitdaging,” vertelt ze aan de vooravond van de Internationale dag van de blindengeleidehond.

De laatste woensdag van april is het Internationale dag van de geleidehond. Hoe belangrijk die dieren zijn voor mensen met verminderd zicht, weet Ilse Peeters maar al te goed. Met Harrie, een kruising tussen een labrador en een Duitse herder, is ze al toe aan haar derde blindengeleidehond. Peeters woont in Kortenberg en werd blind door de erfelijke netvliesafwijking retinitis pigmentosa. Harrie is zes jaar oud en leidt haar al vier jaar elke werkdag naar de campus van Luca School of Arts in Schaarbeek, waar Peeters al 28 jaar verantwoordelijk is voor de brede onderwijsadministratie en het onthaal.

In 2003 kreeg Peeters haar eerste geleidehond. “Voor ik zo'n hond had, kwam ik niet in mijn eentje buiten, want ik was geen stokloper. Nu doe ik dat wel, met mijn hond: naar de apotheker, de post, het werk.”

Harrie is voor Peeters een diensthond, maar ook haar beste vriend. Een geleidehond gaat meestal na een jaar of tien op pensioen, maar door de sterke emotionele band met de honden houdt Peeters ze na hun pensioen als gezelschapshond. “Ze worden dan de hond van mijn man,” zegt ze.

“Je moet echt affectie hebben met de honden, het moet klikken, anders werkt het niet,” geeft Peeters nog mee. Om het jaar wordt er gecontroleerd of de honden goed behandeld worden en de juiste leefomstandigheden krijgen.

Blindengeleidehonden leiden hun blinde of slechtziende baasjes veilig en soepel door het verkeer en langs obstakels. Ze voeren zoektaken uit en zijn in staat commando's te weigeren bij gevaar. Tijdens de opleiding leren ze om te werken in de drukte. “Ik heb eerst zelf twee weken stage met de hond, daarna gaat die met de instructeur oefenen in de buurt van mijn werk, aan Brussel-­Noord, om het traject te leren en eraan wennen.”

De volledige opleiding van een blindengeleidehond duurt twee jaar. Puppy's verblijven eerst een jaar bij een gastgezin om de basis te leren, zoals zindelijkheid. Daarna worden ze medisch gekeurd en leren ze de commando's aan op school. “Zoek zebra rechts.” “Zoek trap links.” Die opleiding houdt ook training in drukke omgevingen zoals Brussel in. En het is best zwaar: tot de helft van de honden wordt tijdens de opleiding afgekeurd.

“Ik kan mijn hond vragen om zebrapaden te zoeken, in de mate dat die er nog zijn, want tegenwoordig hebben ze al vlakken en tegels. Dat kennen die dieren niet, het wordt altijd moeilijker en moeilijker,” vertelt Peeters.

Wereldwijd worden voornamelijk labrador retrievers, soms golden retrievers of een mix van de twee gebruikt als blindengeleidehond. “Het zijn vriendelijke en sociale honden,” vertelt Leen Bryon, marketingmanager bij hondentrainer Scale Dogs. “Bovendien zijn ze makkelijk te trainen, werken ze graag en zijn ze flexibel.”

Flexibel of niet, drukke plaatsen – zoals die in Brussel vaak te vinden zijn – blijven een uitdaging voor blindengeleidehonden. “Zo'n hond kan ook niet alles,” zegt Bryon. “Stoplichten kunnen ze niet lezen, omdat ze kleurenblind zijn. Ook in vreemde omgevingen heeft een geleidehond het moeilijker.”