500 dagen zonder Brusselse regering: 'Gevolgen worden elke dag duidelijker'

'Hoe langer de politieke impasse duurt, hoe meer de hoofdrolspelers ook het voortbestaan van het Gewest ondermijnen.' Dat schrijft BRUZZ-redacteur Kris Hendrickx in het edito van deze week naar aanleiding van 500 dagen zonder regering.

Vijfhonderd dagen. Zolang zit het Brussels Gewest deze woensdag al zonder regering. Hoe langer die impasse duurt, hoe meer de hoofdrolspelers ook het voortbestaan van het Gewest ondermijnen.

Deze oeverloze formatie kent eigenlijk maar één rode draad: een aantal sleutelspelers stelt het eigen belang of dat van de partij steeds weer boven het belang van de inwoners en gebruikers van Brussel. Ahmed Laaouej, die racisme ontwaart bij N-VA en zo handig het profiel van zijn PS aanscherpt, op links. Frédéric De Gucht, die als onverzettelijke Meneer Neen (zoals in “Neen, we regeren niet zonder de N-VA”), Open VLD-voorzitter werd en in één moeite het beeld uitveegt van zijn partij als Brusselse dweil van de PS. En Georges-Louis Bouchez, die als een prima donna meer begaan lijkt met zijn eigen imago en dat van zijn MR dan met de vorming van een regering.

De gevolgen van die blokkade worden elke dag duidelijker: uitdeinend drugsgeweld, ontslagen, een misgelopen titel van culturele hoofdstad, investeerders die wegblijven. Bovenal blijft het overheidstekort groeien, nu al tot op een niveau dat zelfs Belfius verontrust. De bank sloot de kaskredietlijn van 500 miljoen euro af. Als ook ING volgt, kan het Gewest straks mogelijk zijn rekeningen niet meer betalen. Misschien is dat wel de aardbeving die onze onderhandelaars kan wakkerschudden: massale druk van personeelsleden die geen loon meer uitbetaald krijgen.

De trieste kaap van de vijfhonderd dagen roept onvermijdelijk een aantal vragen op. De meest evidente is nog: “Hoe raken we hier ooit uit?” Antwoord: iemand zal eindelijk eens over zijn schaduw moeten springen, ondanks de vorderende begrotingsgesprekken die bij een akkoord nog geen regering of een volwaardige ploeg opleveren met een meerderheid in beide taalgroepen.

Fundamenteler nog is de vraag wat de slepende formatie betekent voor de toekomst van het Gewest. De hoofdrolspelers van vandaag springen wel erg lichtzinnig om met de delicate constructie die het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is. Die instelling verliest zo niet enkel aan geloofwaardigheid. De financiële situatie kan het Gewest ook dwingen om straks te gaan bedelen op andere beleids­niveaus.

Dat bedelen zou van een andere orde zijn dan de zoektocht naar enkele miljarden voor metro 3, een project waar het Rekenhof nog maar net een vernietigende audit over afleverde. Zonder metrogeld is er nog steeds geen man overboord. Dan gaan de huidige werven dicht, tot er in de toekomst ooit wel geld blijkt te zijn.

Maar als het over zijn begroting gaat, heeft het Gewest niet de luxe om de teugels te vieren. Het is een scenario waar founding father Charles Picqué jaren geleden al voor waarschuwde: dat Brussel in ruil voor extra geld een deel van zijn autonomie zal moeten inboeten in het kader van een staatshervorming of andere deal. De huidige onderhandelaars dreigen zo de doodgravers te worden van het Gewest zoals het vandaag bestaat. Voor de PS is dat de ironie van de huidige situatie: met het veto tegen de N-VA wou de partij het Arizona-beleid absoluut buitenhouden in Brussel. Maar hoe langer de partij het been stijf houdt, hoe groter net de kans dat het Brussels Gewest straks moet plooien voor het verlanglijstje van diezelfde federale Arizona-regering.