Oude top van MIVB verdedigt keuze voor metro en aanpak, ook uithaal naar het Rekenhof

Alain Flausch, directeur-generaal van de MIVB van 2000 tot eind 2011, heeft donderdag samen met oud-adjunct Kris Lauwers de keuze voor de bouw van Metro 3 verdedigd. Hij wees onder meer op de overbelasting van de Noord-Zuidas in de premetro, het project paste ook volledig binnen de mobiliteitsplannen IRIS1, IRIS2 en Good Move.

Flausch draaide in de bijzondere commissie over het Metro 3-project de redenering van het Rekenhof om over de stadstol of rekeningrijden. De vraag is niet of de stadstol een voorwaarde was voor de bouw van Metro 3, maar voor hem is de Metro 3 een noodzaak om de stadstol SmartMove te kunnen invoeren. Zoals anderen eerder verklaarden, vond hij het rapport vooral à charge voor de MIVB.

Kris Lauwers, adjunct-directeur-generaal van 2005 tot begin 2021, ging in op de verdeling van de bevoegdheden in het project tussen Brussel Mobiliteit, MIVB en Beliris. Wat het traject Noord-Albert betreft erkende hij dat Brussel Mobiliteit normaal die nieuwe tunnels zou bouwen. Maar het traject Noord-Albert, dat van premetro naar metro omgevormd moet worden, is al in gebruik en dat vergt verregaande coördinatie met de exploitant (de MIVB). Het is dus logisch dit deel van het project toe te vertrouwen aan de MIVB, stelde Lauwers.

Logische keuze

Wat Noord-Bordet (fase 2) betreft, moet onderscheid gemaakt worden tussen de bouw en de technieken voor de uitbating. De bouw is geen opdracht voor de MIVB, aldus Lauwers. Brussel Mobiliteit had in tegenstelling tot Beliris geen ervaring met de techniek van de tunnelboormachine en kampte destijds met personeelstekorten. Lauwers wees ook op de opmerking van gewezen Mobiliteitminister Pascal Smet (Vooruit). Die stelde dat de voor Beliris bevoegde federale ministers niet ongevoelig waren voor de politieke zichtbaarheid door deelname aan Metro 3.

De technieken worden volgens hem ook best door de exploitant gerealiseerd. De opdeling vormt geen echt coördinatieprobleem, maar lost integendeel een veel moeilijker probleem van coördinatie met de exploitatiesystemen op, meent Lauwers.

Ontgoocheld in Rekenhof

Kris Lauwers zei op vraag van Sofia Bennani (Les Engagés) erg ontgoocheld te zijn in het rapport van het Rekenhof. Het Hof spreekt in verband met het rekeningrijden over een verschil van 11 procent in de bezetting. Maar, aldus Lauwers, het vergeet te zeggen dat door het rekeningrijden de bezetting met 11 procent zou stijgen. "Als er geen rekeningrijden is, is er geen verschil. Vandaag is er geen rekeningrijden en is het openbaar vervoer dagelijks overbelast", stelde hij vast.

Hij ging ook in op de kritiek dat het 'historisch traject' niet overwogen was. Voor dat traject zouden namelijk 900 gezinnen onteigend moeten worden.

Lauwers wees erop dat toenmalig PSC-minister Jean-Louis Thys (regering-Picqué I) de terreinen van onder meer de Woeringenwijk , die onteigend waren, opnieuw verkocht had wegens de stadsvlucht uit Brussel in de jaren '90. Het doel was volgens hem om de metro onmogelijk te maken, hoewel oud-minister-president Charles Picqué vorige week de metro nog verdedigde.

Moeilijk tracé

Opnieuw onteigenen zou politiek erg moeilijk zijn, aldus Kris Lauwers, die er ook op wees dat de ondergrond op dat tracé vol met collectoren van de Zenne zit. "Ik weet niet of dat gemakkelijker zou zijn dan onder het Zuidpaleis te gaan", stelde hij. Lauwers stelde overigens dat voor hem men beter eerder het Paleis gedeeltelijk had afgebroken en nadien terug opgebouwd. Maar de MIVB heeft "uit zelfcensuur" dat niet voorgesteld uit vrees voor groot protest.

Alain Flausch beantwoordde ook de vraag van Stijn Bex (Groen) of de MIVB de kosten voor de metro bewust had onderschat bij de voorstelling van het project aan minister Smet. Flausch wilde in zijn inleiding enkel duiden dat het bijzonder moeilijk is om de kost van dergelijk groot project te voorspellen. De oorspronkelijke raming was niet onrealistisch, maar zulke projecten worden steeds geconfronteerd met eisen van alle mogelijke gemeenten en instanties, vulde Kris Lauwers aan.