Gemiste titel culturele hoofdstad is ook voor rekening van de Brusselse politiek

Molenbeek had tal van troeven om culturele hoofdstad te worden. Dat het niet lukte, heeft ook te maken met het falen van de Brusselse politiek, op gewest- én gemeenteniveau. De misgelopen titel wordt zo het meest zichtbare gevolg van ruim 470 dagen politieke kortzichtigheid.

De spanning was te snijden tijdens de persconferentie over de culturele hoofdstad van Europa in 2030. Toch kwam de aankondiging dat Leuven met de eer ging lopen niet helemaal als een verrassing.

Niet dat Molenbeek geen troeven had. Er was een doorwrocht plan, enthousiasme op het terrein en een torenhoge ambitie: via cultuur de maatschappij in een nieuwe, meer solidaire plooi leggen.

Keuze voor veilige luxe

Kiezen voor Molenbeek was de meest ambitieuze geste die de jury had kunnen doen. Een extra culturele dynamiek toevoegen aan een stad als Leuven, die sowieso al goed functioneert, is een veilige keuze, maar ergens ook luxe. In Molenbeek, met zijn armoede, drugsgeweld en hyperdiversiteit, had een vat socio-cultureel cement het fundament kunnen worden van een heropstanding.

De jury zal haar rapport pas later bekend maken, ergens in oktober. Maar ook zonder die uitvoerige motivatie weten we dat de ‘capacity to deliver’ - de garanties dat de plannen ook uitgevoerd kunnen worden - een belangrijk criterium was voor de jury.

En daarmee komen we bij de Brusselse politiek. Die kon bij gebrek aan een volwaardige regering geen financiële garanties bieden voor de volgende jaren. Dat het Brussels parlement vrijwel unaniem steun uitsprak voor het project, was een mooi gebaar, maar het is niet hetzelfde als een cheque van tientallen miljoenen.

Ook de gemeente Molenbeek en meer bepaald burgemeester Catherine Moureaux (PS) hebben boter op het hoofd. Uiteindelijk is het immers de gemeente die de kandidatuur indient en ook verdedigt. Moureaux is echter al maanden out, zowel in deze als in de vorige legislatuur. Een gemeente zonder volwaardige burgemeester tot culturele hoofdstad kronen in een gewest zonder regering, was wellicht een beetje te veel van het goede voor de Europese jury.

Het voorbije jaar verwonderden we er ons vaak over dat het uitblijven van een Brusselse regering de bevolking amper leek te beroeren. Dat had alles te maken met de ongrijpbare en onzichtbare gevolgen. Dat de schuld oploopt, voelt de burger vandaag nog niet in de portemonnee. Dat het gewestpersoneel straks mogelijk niet meer betaald kan worden ook niet.

Met de misgelopen hoofdstadtitel is er voor het eerst wél een bijzonder duidelijk gevolg van het politieke geklungel van de afgelopen 472 (!) dagen. Elke onderhandelaar die de voorbije maanden zijn partijbelang voor dat van de Brusselse bevolking stelde, mag zich vandaag medeverantwoordelijk voelen voor het mislopen van een titel waar duizenden mensen zich de afgelopen jaren voor inzetten. Een titel die Brussel de nieuwe schwung had kunnen geven waar de stad steeds meer nood aan heeft.

Geen maat voor niets

Wat nu?

Het titanenwerk van de voorbije jaren hoeft geen maat voor niets te zijn. Elke samenwerking, elk nieuw idee dat geboren werd op de weg naar vandaag, kan een springplank vormen voor meer. Eens de teleurstelling is doorgespoeld, kunnen de vele betrokkenen bij Molenbeek2030 nog steeds verderbouwen aan de stad waar ze van droomden. Brussel heeft dat nodig, vandaag meer dan ooit.