Vervanging Gatz sleept aan door juridisch en politiek steekspel

Open VLD blijft vasthouden aan een motie van wantrouwen om het ontslag van Sven Gatz te regelen, maar komt voorlopig niet aan de nodige handtekeningen in de Nederlandse taalgroep. Op die manier blijft de motie dode letter, waardoor Gatz mogelijk nog een poosje op post moet blijven als Brussels minister.

Volgens Open VLD biedt artikel 36 uit de Brusselwet de properste en snelste uitweg om Sven Gatz als minister in een regering in lopende zaken te vervangen. Daarvoor is een meerderheid in de Nederlandse taalgroep nodig. Die vinden de liberalen voorlopig evenwel niet.

De partij kijkt naar Groen, N-VA en Vooruit om de motie te steunen – niet toevallig de meerderheid waar Open VLD-kopstuk Frédéric De Gucht op blijft azen in de Brusselse formatie.

Groen en Vooruit zetten hun schouders voorlopig niet onder die motie. De socialisten vinden dat ze ook door andere partijen – Team Fouad Ahidar en CD&V – ondertekend moet kunnen worden en dat de ontslagprocedure in overleg met de Franstaligen moet verlopen, wellicht om de spanningen met de PS met het oog op de lopende begrotingsonderhandelingen niet nog meer op te drijven. “We zitten niet in een confederaal model”, klinkt het binnen de partij. Fouad Ahidar (TFA) gaf alvast aan te willen meewerken.

Bij Groen valt dan weer te horen dat het aan de griffie van het Brussels parlement is om de gepaste methode naar voren te schuiven, tenzij er eerder politieke consensus over zou ontstaan.

Via regeringsbesluit? ‘Bijzonder gevaarlijk’

Nochtans zouden er ook andere oplossingen dan artikel 36 mogelijk zijn. “Je kan Gatz ook vervangen via het parlement met een akte die door een dubbele meerderheid gesteund wordt”, zegt een Brussels parlementslid.

Volgens Open VLD staat die optie op losse schroeven omdat de ontslagnemende regering-Vervoort niet in het parlement, noch in beide taalgroepen op een meerderheid kan terugvallen.

Met een regeringsbesluit werken, zoals Benjamin Dalle (CD&V) vandaag suggereert bij BX1, sluit Open VLD evenzeer uit. “Daar is nergens enige rechtsgrond voor te vinden. Er zijn in welke regering dan ook geen precedenten voor te vinden. Het lijkt bijzonder gevaarlijk omdat ze elke regeringsbeslissing aanvechtbaar zou maken bij de Raad van State, omdat ze genomen zou zijn door een niet-rechtmatig samengestelde regering of aangestelde minister.”

Ontslag ingetrokken

Open VLD blijft haar zinnen dus zetten op een motie van wantrouwen, maar die zal morgen alvast niet ter stemming gebracht worden – ervan uitgaande dat ze voldoende handtekeningen zou tellen. Tussen de indiening van zo’n motie en de stemming moet immers 48 uur zitten.

Dat de partij enkel van die methode wil weten, werd extra duidelijk nadat Gatz woensdagavond zijn ontslag weer introk in een e-mail naar Brussels minister-president Rudi Vervoort (PS).

De motie van wantrouwen zou namelijk niet meer geldig zijn als de betrokken minister zijn ontslag al ingediend heeft, zo luidde de redenering van de griffie woensdag.

'Onredelijke onverzettelijkheid’

Het imbroglio zet bij andere partijen het animo om mee te werken aan een snelle oplossing bovendien onder druk. Zeker omdat de intentie om via artikel 36 te werken voor extra olie op het vuur zorgt. Het is die passage uit de Brusselwet die langs Franstalige kant als troefkaart ingezet zou worden als de begrotingsonderhandelingen zouden uitmonden in een regering om de minderheid aan Nederlandstalige kant te omzeilen.

De PS stond woensdag dan ook op haar achterste poten, zeker omdat ze de dag zelf pas op de hoogte gebracht werd van het ontslag van Gatz – de Nederlandstaligen waren dinsdag al gebrieft. “We blijven regeringspartners en we zitten aan dezelfde onderhandelingstafel, waar het al moeilijk genoeg is. We zijn bovendien de leidende partij in de regering.”

“Toegegeven, hiermee creëer je geen sfeer van vertrouwen”, zegt een kopstuk aan Nederlandstalige zijde. “De snelheid van deze communautaire escalatie is verontrustend.”

Een Nederlandstalig parlementslid pikt in. “Laten we hier geen communautair verhaal van maken, maar Sven een menselijke vervanging gunnen. De onredelijke onverzettelijkheid van Open VLD kent haar limieten.”