Geliefde vrijwilliger en steunpilaar voor daklozen, Rabah Hamdad, overleden

Waar hij vandaan komt, weten maar weinigen, maar wat wél zeker is: hij stond klaar voor mensen in nood. Rabah Hamdad, vrijwilliger bij onder meer Doucheflux, was dag en nacht bereikbaar. “Hij had altijd een oplossing. Zijn adressenboekje was indrukwekkend.”

Op zijn elektrische fiets bezocht Rabah Hamdad jarenlang dak- en thuislozen rond het Zuidstation en in de rest van Brussel. Op maandag 5 augustus is hij op 61-jarige leeftijd overleden.

Hij was bekend van het Centraal Station tot het Maximiliaanpark en menig dakloze herinnert zich hem als iemand die weinig had, maar veel gaf: een kop koffie, een broodje, een gouden tip, maar vooral een luisterend oor. Hulporganisaties kennen hem als een discrete en elegante persoon, altijd bereid om te helpen zonder iets terug te verwachten. Zo sprong hij in 2013 binnen bij het team van Job Dignity om maaltijden uit te delen aan daklozen in het Zuidstation.

Awatif Majid herinnert het zich nog goed: “De keuken was een puinhoop en de afwas stapelde zich op. Toen alle vrijwilligers vertrokken waren om de warme maaltijden uit te delen, bleef Rabah achter. Hij maakte in zijn eentje de hele keuken schoon, tot en met de laatste pan!”

Dat herhaalde hij nog eens bij de opening van Doucheflux in 2017. Zonder iets te vragen pakte hij spontaan een borstel en begon te vegen. Hamdad werd officieel vrijwilliger bij die organisatie. In theorie werkte hij vooral bij de douches, maar in de praktijk was hij overal tegelijk aanwezig.

'Ik hou van geven'

Hamdad draaide er zijn hand niet voor om een man met een handicap de trap op te dragen. Hij verwelkomde de mensen die naar het centrum kwamen, met een ongekende warmte en gastvrijheid. “Je hebt iemand nodig die de mensen begrijpt, met hen praat en hen geruststelt,” zei hij daar zelf over in een reportage van BRUZZ.

Ook op straat kreeg hij bijzondere dingen voor elkaar. Zo wist hij 'Mumu' van de straat te halen, schrijft Doucheflux in een hommage die op Facebook verscheen. Daar waren andere organisaties niet in geslaagd. Wat is zijn geheim? “Ik hou van geven,” zo zei hij zelf aan BRUZZ. “Als ik iets voor iemand kan doen en dat maakt die persoon gelukkig, dan ben ik zelf nog gelukkiger.”

Die warmte voelden mensen ook tijdens zijn rondes op straat. In de reportage van Tarmac (RTBF) uit 2021 omschrijft men hem als ‘vriendelijk’ en zelfs als ‘mijn beste vriend’. Een gewone koffie of een broodje werd bij Hamdad iets bijzonders, omdat hij de tijd nam om te luisteren.

Van regelaar tot voedselverdeler

Dat merkte ook Carlos Cédric Kurzynski toen hij twee jaar met Hamdad samenwerkte bij Doucheflux. “Hij vond altijd een oplossing. Niemand weet hoe hij het deed, hij had een indrukwekkend adressenboekje. Je kon hem midden in de nacht opbellen voor hulp, het lukte hem zelfs om geld te vinden voor water en elektriciteit in een kraakpand.”

Werken in team was volgens Doucheflux niet zijn sterkste kant, dus Hamdad ging vaak alleen de straat op. Ook vond hij zichzelf opnieuw uit als koffie- en voedselverdeler aan het Zuidstation. Dat hield hij jarenlang elke avond vol, al was het niet meer onder de pet van Doucheflux.

Geen gemakkelijk leven

Hamdad kwam uit Algerije, maar sprak zelden over zijn privéleven. Sommigen wisten wel dat hij geen gemakkelijk leven had. Hij woonde in de Zonneklopper, een tijdelijke bezetting in Vorst. Een fotograaf legde hem daar ooit vast terwijl hij, in een half ingerichte ruimte, zijn kleren aan het strijken was.

Niet iedereen wist dat hij geen papieren had. Dat leidde weleens tot opvallende situaties, herinnert Doucheflux. Zo zei een leidinggevende van het station Brussel-Zuid ooit tegen zijn teams: “Als jullie Rabah aanraken, raken jullie België zelf,” zonder te weten dat de man niet in het bevolkings- noch vreemdelingenregister stond.

Op maandag 5 augustus is Hamdad, op 61-jarige leeftijd, overleden. Diezelfde avond kwamen daklozen, vrienden en collega’s afscheid nemen aan het Zuidstation, op de plek waar hij vaak voedsel en koffie uitdeelde. Volgens Kurzynski waren er zeker een honderdtal mensen aanwezig, uit verschillende milieus. “Iedereen kende hem in Brussel."