Hoe de federale stilstand op Brussel weegt

Of het nu over fietssnelwegen, de uitrol van 5G of de opvang van transmigranten gaat, de federale stilstand begint ook te wegen op Brussel. Een overzicht van de federale knopen in de Brusselse sjaal.

Een heel jaar en twee maanden. Zo lang is het geleden dat de federale regering over de Marrakeshcrisis viel. Even lang zit het land al zonder volwaardige regering. Terwijl de verkenners, informateurs en andere koninklijke opdrachthouders elkaar opvolgen, lijkt het soms alsof het land ook zonder federale regering kan. Maar dat klopt niet, zeggen verschillende Brusselse betrokkenen.

De stilstand heeft impact op Beliris, het federale investeringsfonds voor Brussel. Dat fonds financiert nu al tal van projecten in de hoofdstad (onder meer de voetgangerszone in het centrum), maar het wordt stilaan tijd om ook nieuwe projecten te gaan vastleggen.

Fietssnelwegen

“In het geval van de fietssnelwegen zitten we zelfs helemaal vast, klinkt het op het kabinet van minister van Mobiliteit en Openbare Werken Elke Van den Brandt (Groen). “Het plan is klaar, maar om de financiering rond te krijgen moet de opdracht van Beliris uitgebreid worden en dat kan alleen maar met een volwaardige federale regering.”

Het Belirisgeld dient niet enkel voor fietspaden, ook de heraanleg van de openbare ruimte en de uitbreiding van de metro naar het noorden wordt ermee gefinancierd. “Zolang er geen volwaardige federale regering is, kunnen we het bijvoorbeeld niet hebben over een versnelde investering in die uitbreiding naar Evere,” zegt Van den Brandt.

Meer en latere treinen

De mobiliteitsminister hoopt verder op een nieuwe federale ploeg om het NMBS-aanbod bij te sturen in de nieuwe beheersovereenkomst met het bedrijf. “We hebben nood aan meer treinen naar Brussel en een versnelde uitbouw van het Gewestelijk expresnet. Op die manier kunnen we extra alternatieven bieden aan autopendelaars en de autodruk in Brussel laten dalen.” Van den Brandt pleit ook voor hogere frequenties en nachttreinen van en naar Brussel. “Je moet ook uit Sint-Niklaas met de trein naar de AB kunnen komen en ’s avonds laat terug wegraken.” (Lees verder onder video)

5G

De slabakkende federale regeringsvorming blokkeert ook het 5G-dossier voor supersnel mobiel internet. 5G kan een belangrijke rol spelen in de mobiliteit en geneeskunde van de toekomst (met o.m. zelfrijdende auto’s en chirurgische ingrepen op afstand). Het is aan de federale overheid om licenties voor 5G te verdelen via een veiling.

Maar zonder volwaardige bestuursploeg geen volwaardige veiling. “En zonder veiling heeft het Brussels Gewest geen gesprekspartner waarmee het de praktische modaliteiten van de uitbouw van het netwerk kan bespreken,” legt Brussels minister van Financiën Sven Gatz (Open VLD) uit. "Dan trappen we in het ijle."

Opvang van transmigranten

De opvang van transmigranten is nog zo’n dossier waar het Gewest ongeduldig wacht, niet alleen op een volwaardige federale regering, maar ook op een koerswissel. Tot vandaag weigerden de opeenvolgende staatssecretarissen en ministers bevoegd voor migratie immers om voor opvang te zorgen. Ook toen er wél nog een echte federale regering was, moest de Brusselse regering die opvang dan maar op eigen houtje regelen.

Het kabinet van bevoegd minister Alain Maron (Ecolo), was de voorbije maanden verwikkeld in een hectische zoektocht naar een nieuw opvangcentrum en wil het stokje maar wat graag doorgeven aan het federale niveau.

Marons lijstje voor de volgende federale regering is trouwens nog langer. Hij kijkt ook uit naar een federale aanpak van de vliegtuigoverlast, een federale voortrekker voor het klimaatbeleid en een oplossing voor de spoorverbinding die dreigt te verdwijnen in de haven van Brussel.

Oude liften

Ook de liefhebbers van oude liften worden ondertussen nerveus. Tegen eind 2021 moeten alle liften van voor 1958 conform zijn. Veel prachtexemplaren dreigen daardoor te verdwijnen of buiten dienst te worden gezet. “Een nieuwe federale regering kan die deadline uitstellen en oplossingen op maat voorstellen,” zegt Willem Stevens, kabinetsmedewerker van staatssecretaris voor Patrimonium Pascal Smet (One.brussels/SP.A).

Amerikaans Theater

Zelfs op cultuurgebied is de federale stilstand voelbaar. Zo staat in het Vlaams regeerakkoord dat het leegstaande Amerikaans Theater op het Heizelplateau een ‘Vlaamse culturele pool’ moet worden. Maar dat kan alleen als de federale overheid het gebouw wil overdragen aan Vlaanderen. Mocht er alsnog een regering komen zonder N-VA en mét de PS, zou die overdracht wel eens moeilijker kunnen worden. Want ook de Stad Brussel ziet wel iets in het restant van de wereldtentoonstelling in 1958. En sowieso geldt: geen federale overheid, geen overdracht.